Fálkinn - 01.06.1929, Blaðsíða 3

F A L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen oq Skúli Skúlason.
Pramkvœmdastj.: Svavar Hjaltested.
ABalskrifstofa:
Ansturstr. 6, Reykjavík. Simi 2210.
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa i Osló:
Anton Sckj ðthsgate 14.
Blaðið kemur út hvern laugardag.
Askriftarverð er kr. 1.70 á mánuði;
kr. 6.00 á ársfjórðungi og 20 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftir qreiðist fyrirfram.
Auglýsingaverð: 20 aura millimeter.
Prentsmiðjan Gutenberg
Sfiraóóaraþanfíar.
Gáfaður Islondingur sagði fyrit’
Rokkrum áruni, að sannleikurinn væri
lengur að'komast inn að Elliðaám en
b’gin auslur á Langanes. l’essi stað-
7'eynd hlýtur að byggjast á því,
hve mönnuin er miklu tamara að
'tota ósannindin að vopni cn sann-
leikann. Sannleikprinn bítur ekki eins
'el og tennur Gróu gömlu á Leiti, og
]>ví þykir hentugra að nota liana til
l'ess að ófrægja andstæðinginn en
sannleikann til ]>ess að frægja sam-
herjann.
Sannleikurinn er oftast nær seinn í
lörum. Þegar mikilmenni mannkyns-
ms hafa komist að raun um einhver
ný sánnindi, ]>á tekur ]>að oftast alla
afi þeirra — og stundum lengri tíma
■ að fá menn til að viðurkenna ]>essi
sannindi, eins og sjá má af ]>ví, að
l'eir menn eru að jafnaði taldir eftir-
lætisgoð lukkunnar, sem sjá lífsverk
s*tt viðurkent áður en lífinu lýkur.
*'•” lygin er bráðþroslca og gengur i
iólkið eins og sælgæti — og út af því
« ftur.
Hættulegast er ]>etta fyrir þá sök, að
freistingin er mikil til ]>ess að taka
osannindin fremur en sannleikann í
bjónustu dægurmálanna. En af þvi
H’iðir aftur, að haráttan verður nei-
kvæð en eltki jákvæð. I'egar lygin er
notuð að vopni verður að snúa öllu
öfugt, ef vel á að fara, ]>ví annars
keinur hún ekki að fullu gagni. Þá
verður að rökræða málin þannig, að
Bvor aðili setji út á hins verk, í stað
l>ess að telja fram kosti eigin stefnu-
mála. Þá verður að halda umræðun-
11 m sem lengst frá kjarna málanna, en
vaða elginn i útskefjum málanna,
l>vi þar nýtur Gróa sín best. Þar er
Þægast að koma að tviræðum stað-
næfingum, vekja grunsemdir, bera róg
«>g níða. Eru þess mörg dæmi, hve
miklu illu ólilutvönd varmenni liafa
getað til vegar komið með þessari
bardagaáðferð.
En ]>egar ]>etta eiturvopn er tekið til
''Oknar á vettvangi þjóðmálanna og
nötað af þeim, sem einkum eiga að
bata áhrif á skoðanir ]>jóðarinnar í
opinberum máluin, vofir hætta yfir
l'jóðlifinu. Ilinir ráðandi menii, sem
gripið hafa vopnið, eru ef til vill svo
miklir skapfestuinenn, að ]>cir gleyma
aldrei, áð þeir hafa borið eitur í eggj-
arnar. En liinir, sem sjá benjar þess-
ara vopna, án þess að gela gert sjer
grein fyrir hver vopnin voru, eiga erf-
iðari aðstöðu. Þeir eiga á hættu að
blindast og liætta að þekkja greinar-
"’un góðs og ills.
FLÖKKUBÖRN I RÚSSLANDI
Heimuiinn hefir frarn að
þessu einkum verið vitni að nið-
urrifinu í Rússlandi. Og í því
íer ávalt ýmislegt forgörðum,
sem ætti að standa. Það hrynur
með að óvörum. En endurbygg-
ingin er skamt á veg komin og
verður því ekki neitað, að sumt
af henni hafi verið rifið niður
jafnharðan.
I'lökkubörn aS skifta þýfinu eftir daginn.
ungbörnin, scm ólusl up]> á
stríðsárunum hera þess nokk-
urt vitni. Barnadauði hafði auk-
ist stórkostlega: Meðalþyngd
barna i skólum minkaði að stór-
rniklum mun. Og barnasjúkdóm-
ar, stafandi af viðurværisskorti,
margfaldast.
En þegar ofan á styrjöld milli
þjóða bætist sú styrjöldin sem
ægilegust þykir: borgarastyrjöld-
in, iná geta nærri hvernig um-
horfs er í landinu eftir á. Stór-
feldasta þjóðarbyltingin, síðan
frönsku byltinguna leið, er enn
í fersku minni þvi hún sigldi i
kjölfar heimsstyrjaldarinnar. —
Það er byltingin í Rússlandi,
stærsta og fjölmennasta ríki
Evrópu.
Margt af því sem uin Rúss-
land hefir verið skrifað síðustu
tólf árin ber þess merki, að
menn hefir lirosti skilyrði til að
gera sjer ljóst hvað bylting í
Eitt hið átakanlegasta dæmi
eymdarinnar, sem að sjálfsögðu
hlaut að ganga yfir Rússland
eftir hið mikla umrót þjóðfje-
lagsins vegna heimsstyrjaldar-
innar og' byltingarinnar, eru
flökkubörnin í stórborgum Riiss-
land. Eftir alla bardagana og
blóðsúthellingarnar stóðu tvigir
þúsunda af börnvim forstöðvilaus
uppi. Þavi höfðu mist föðvir Og
móður, heimilið hvarf. Og svo
urðu þessir veslingar að freista
gæfunnar og sjá fyrir sjer sjálf,
en eini vegurinn til þess var að
ganga vit á strætin og betla. Eng-
fjölda mannslífa og glötun and- inn slvifti sjer at þeim, enginn
legra og veraldlegra verðmæta, vissi deili á þeim, og svim þeirra
hún er uinturnun alls þess sem voru svo litil, að þau gátu ekki

Ftökkubörn, sofandi úti á borgarstrieti.
Almenningi ervi áhrif styrj-
alda enn í svo fersku minni, að
þeim þarf ekki að lýsa. IJt vir
þeirn ganga þjóðirnar lilóði
drifnar, kjarnmesta æskan hefir
verið drepin eða það sem verra
er: gerð að öryrkjum, sem mn
alla ókomna æfi verða að lifa
sjálfunv sjer til skapraunar og
öðrum lil byrði. Að styrjaldir
komi hart niður, jafnvel á sigur-
.vegurunum má sjá í stórborg-
unum í Englandi, þar sem hóp-
ar öryrkja betla á strætunum,
blindir og haltir, afskræmdir og
hilaðir á geðsmunum. Verðlavin-
in sein þeir hafa fengið hjá
ættjörðinni fyrir að leggja líf
sitt í sölurnar eru leiffisbrjef til
þess að mega sníkja aura á borg-
arstrætunum.
Hvernig munu þá áhrifin
verða hjá þeim þjóðum, sem
örðugar veitti? Til dæmis hjá
þeim þjóðuni, sem óvinirnir
reyndu að svelta inni -t— og
tókst það að nokkrvi leyti.
Skýrslvir þýsku læknanna um
Tveir flökkudrengir afl' ráðgera hvar þeir eigi að nií sjer í bráð.
raun og veru er. Eymdin og
haimkvælin, sem gengið hafa
yfir þjóðina mundu hafa geng-
ið yfir hana, þó byltingunni
hefði verið beint í aðrar áttir.
Byltingin hlýtvir ávalt að Jvosta
fyrir er, hefir endaskifti á allri
þjóðinni, gerir þá fyrstu síðasta
og síðustvi fyrsta. Gagn eða ó-
gagn byltingar er undir því
komið hve mikið af nýjum
verðmætum hvin færir í staðinn.
Og þessvegna er rangt að kveða
upp dóm vnn byltingu, meðan
lnin aðeins hefir rifið niðvir en
ekki er farin að byggja upp.