Fálkinn - 05.12.1931, Qupperneq 6

6
F A L K I N N
Þegar korriið var inn i Peílgrina-gröfina, sáust þess glögg merki að
þar höfðu grafránsmenn verið á ferð. Lítið á höggmgndina, sem hef-
ir verið stungið inn undir kistulokið til þess að haida þvi opnu.
íordæmingunni og liða undir
lok fyrir það sama: leti og væru
kærð — á miklu hærra stigi,
en nokkurntima hafði verið
hjá Etrúskum sjálfum.
Etrúskar urðu fyrir aðsúg úr
ýmsum áttum. Samnitar unnu af
þeim útvígi þeirra í Kampaniu
a 5. öld og um sama leyti tóku
Gallar af þeim Pódalinn og
Rómverjar syðstu borgir Etru-
ríu. Og áður höfðu Karþago'-
horgarmenn náð undan Etrúsk-
um mestum hluta verslunar
þeirra. Og um 300 árum f. Kr.
höfðu þeir mist sjálfstæði sitt
að fullu, þó að þeir væri ekki
formlega innlimaðir í Róm-
verjaríkið fyr en 90 árum f. Kr.
Etrúskar hafa löngum verið
vísindamönnunum ráðgáta,
einkum vegna málsins, sem
þeir töluðu. Málið gefur vís-
bendingu um ætternið, og
vegna þess, að málfræðingarn-
ir bafa ekki getað orðið á eitt
sáttir um uppruna etrúska-
málsins hefir ekki ennþá tek-
ist, að rekja ætterni Etrúsk-
anna aftur i frumaldir. Til þess
að komast fyrir upptök máls-
ins hafa vísindamenn reynt að
hafa uppi á sem flestum forn-
menjum Etrúska og m. a. rekist
á mikið af áletrunum á máli
Etrúska en þó flestar stuttar,
og nær eingöngu mannanöfn —
vegna þess, að þetta eru sams-
konar letranir og þær, sem sjá
má á legsteinum vorrar aldar.
Áletranirnar eru sem sje nær
eingöngu í grafhýsum Etrúska.
Þeir ljetu sjer hugarhaldið um
leifar dáinna ættingja, og þeir
sem nokkurs máttu sín ljetu
gera þeim steinkistur og settu
þær í vönduð grafhýsi, sem
varðveist liafa til þessa dags.
Á öldinni sem leið var farið að
rannsaka þessar grafir og á
þessari öld hafa þessar rann-
sóknir færst í aukana. Og rann-
sóknarmennirnir hafa fengið
nokkuð í aðra hönd, því að i
fyrra fanst merk gröf á svo-
nefndri Pellegrinahæð, sem
virðist vera líkleg til að varpa
nýju ljósi yfir Etrúríubúa og
tungu þeirra.
Gröf þessi hefir verið rænd
fyrrum og sjest það m. a. af
því, að lokið á einni steinkist-
unni var fært upp og hafði lít-
ið líkneski i grafhýsinu verið
tekið og stungið undir lokið, til
þess að lialda því uppi. Ræn-
ingjarnir hafa aðeins hugsað
um gullið, sem í kistunni fanst,
en skilið eftir fjölda dýrmætra
muna úr steini og málmi, sem
varpa skýru ljósi á menningu
Etrúska um þær mundir, sem
gröfin var gerð, cn það var á 5.
öld f. Kr. Þarna í grafhvelfing-
unni er fjöldinn allur af fögr-
um höggmyndum og á öskuker-
unum - - því að Etrúskar
brendu lik standa ýmist nöfn
þeirra dánu, eða lágmynd af
þeim er greypt á kerin.
Með þessari grein eru nokkr-
ar myndir sem sýna grafir
liinna fornu Etrúska, sem að
ýmsu leyti hafa verið feður
Rómvérja í menningarlegu til-
liti. Ýmislegt af því sem Róm-
verjar urðu frægir fyrir,
var komið frá Etrúskum, og yf-
irleitt mun mega segja, að það
sjeu Etrúskar, sem ollu því, að
Rómverjar gátu skapað sjálf-
stæða menningu, í stað þess að
verða ómenguð hermikráka
Grikkja. Etrúskar eru ekki mik
ils virði í augum heimsins nú,
en hver veit, hvort þeir fara
ekki að mæla hærra máli þeg-
ar þeir fara að „tala úr gröfun-
um“.
Nýlega var glæpamaöurinn Crow-
ley tékinn af lífi í Sing-Sing-fang-
elsinu í New York. Hann drýgði ó-
lölulegan fjölda glæpa, þó að hann
yrði aðeins 19 ára gamall. — Hann
þefir sjálfur gefið sjer nafnið Napo-
leon glæpamanna, og hann þykist al'
því. Alt frá bernsku hefir æfibraut
hans verið þakin ránum og mann-
drápum. — Hinn stutti en viðburða-
ríki glæpaferill hans endaði á á-
hrifamikinn hátt. 300 lögregluþjón-
ar sóttu að honum í íbúð hans, og
hann varðist þeim með aðdáan-
legri hreysti og snarræði. Hver lög-
regluþjónninn fjell eftir annan, og
það leit út, sem þeir mundu ekki fá
handtekið hann. Loks sóttu þeir
vjelbyssur og varð þá Crawley loks
að gefast upp, flakandi í sárum.
——x-------
Fyrir skömmu varð maður nokk-
ur að mæta fyrir rjetti i Ameríku
vegna þess, að hann átti hvorki
meira nje minna en ellefu konur.
Var það met, jafnvel i Ameríku.
En til þess eru metin að farið
sje fram úr þeim. Menn urðu því
ekkert mjög l'oryiða, er það frjett-
ist, að ungum mánni í Bridgeport í
Connecticut hefði hepnast að gifta
sig sextán sinnum á tæpum fimm
mánuðum. Hanii ætlaði að fara að
gifta sig í seytjánda skiftið, þegar
armur rjettvísinnar lók fram fyrir
hendur honum. — Þessi efnilegi
ungi maður heitir Frank Wills og
er 22 ára að aldri. Hann náði sjer í
konur sínar með auglýsingum. Þeg-
ar hann auglýsti í 17. skiftið fjekk
hann 82 tilboð frá eldri konum sem
yngri, seirt allar voru reiðubúnar
til að gefa honum hönd og hjarta
og alla þá dollara, sem þær kunnu
að hafa undir höndum. Frank Wills
var mjög hreykinn af þessum á-
rangri, og talaði svo opinskátt fyrir
rjettinum, að undrum sætti. Hann
sagði meðal annárs: „Jeg get ekki
clskað konu nema stutta stund. Þeg-
ar sú stund er liðin, er jeg farin á
fjöll. Jeg cr mótfallinn hjónáskiln-
uðum. Þeir krefjast aít of mikils
tíma og peninga. Þegar jeg er orð-
inn leiður á konu minni, fer jeg
burt án nokurra umsvifa og aug-
lýsi eftir nýrri konu. Daginn eftir
get jeg svo valið * úr tylft kvenna,
sem allar viljá koma i stað fyrri
konu minnar“. — Hann gat ekki
einu sinni skýrt frá nöfnum eigin-
kvenna sinna. Hann sagðist ofl
hal'a komist í vandræði, af því að
hann ruglaði saman fornöfnum
þeirra, en kom sjer út úr klípunni
með þvi að kalla þær nllar sama
gælunafninu.
Yfir Brasilíu gengur alda spá-
manna og spákvenna. Blöðin eru
full af frjettum um þetta undrafólk.
Heilir herskarar safnast utan um
það. Alt af korna nýir og nýir. Þeir
sanna boðskap sinn með kraftaverk-
um. Þeir lækna sjúka og hugga sorg-
mædda. Fyrsti spámaður landsins
var negrakonan Manuelina, sem
einnig þekkist undir nafninu „kon-
an helga frá Paquoeiros“. Hún tók
einn góðan veðurdag að gera krafta-
verk. Sjúklingar söfnuðust utan um
hana. Þeir sneru heimleiðis bættir
meina sinna. Manuelina, negrakon-
an með töíraaugun, læknaði alla, en
fyrir borgun. Blöðin hafa reynt á
allan hátt að hefta framgang hennar,
en ekkert stoðar, fólkið hópast þvi
meir utan um hana. — Önnur heilög*
Uona býr í borginni Sao Paulo. Hún
spáir syndaflóði, sem eyði öllum
þjóðum jarðarinnar nema Brazilíu-
tertörum. Þeir eiga að verða drotn-
ijr þessarar jarðar, ségir hún. En
ýmsir eru vandtrúaðir á spádóm
bennar, af því að hún gerir engin
kraftaverk.
----x-----
Nýlega var Búlgari á ferð i Berlín.
Hann spurði lögreglumann leiðbein-
ingar á bjagaðri þýsku. Hann fjekk
svar á móðurmáli sínu, búlgörsku.
Hann varð hissa við. Lögreglumað-
úrinn heitir Werner Grahn. Hann
talar 14 mál, þar á meðal Norður-
lándamál, sænsku, dönsku og norsku
Hann er sonur rússnesks ofursta,
sem var kominn af finskum ættum.
Werner lærði fyrst í Fredrikshaíen
og siðan í Leningsgrad. Þegar hann
hafði lokið námi þar fór hann til
Berlínar og gerðist lögreglumaður.
Hann var umferðastjóri þar sem
Friedrichs- og Leipzigerstras.se mæt-
ast. Borði sá, sem hann bar á hand-
lcggnum vakti eftirtekt ferðamanna.
á honum stóð: Talar 9 mál. Siðan
hefir hann lært fleiri.
Þjófur braust nýlega á næturþeli
inn lil auðugs læknis í Marseille.
Hann lýndi saman verðmætt smádót,
sem hann gat borið í frakkavösum
sínum. Var það 85 þús. franka virði.
Þegar hann kom fram í forstofuna
kom hann auga á nýjan frakka. Hann
hugsaði sig ekki lengi um. Hafði
frakkaskifti, og læddist á burl. Þeg-
ar læknir kom heim varð hann
fljótt þess var, að frakki hans var
horl'inn, ennfremur dótið. Einhvei'
aðgætinn maður tók eftir þessum
ókunna frakka í forstofunni. í vös-
um hans fanst alt dótið.
----x-----
Tveimur slrákum i Grafendorf
lenti saman í deilu úl af sveita-
stúlku þar úr grendinni. Hafði það
orðið að samningum með þeim, að
sá þeirra skyldi fá fimm vindlinga,
sem gæti læðst að stúlkunni og
kyst hana. Þegar þeir hittust næst
sögðust báðir hafa kyst hana. Úr
þessu urðu áflog og smáharðnaði
þangað til annar tók upp hnif og
stakk andstæðing sinn tvær stungur
fyrir brjóstið. Dó þessi andstæðing-
ur hans því eftir skamma stund. En
morðinginn leitaði undankomu, en
náðist þegar.
Brot af öskukeri, sem fanst í grafhýsinu.