Fálkinn - 27.02.1932, Qupperneq 4

4
F Á L K 1 N N
Skemtilegt hlutverk -- en hættulegt.
Eftir GÖSTA TÖRNEQUIST.
Þennan dag voru aðeins fáir far-
þegar með hröðu claglestinni milli
Stokkhólms og Gautaborgar. Jeg er
viss um, að járnbrautirnar hafa liafl
minst 25 króna halla af þessari ferð.
Því að nú voru krepputimar, svo að
hæði vörubjóðar og langferðamenn
spöruðu sjer ferðakostnað. Og jóla-
ferðirnar voru ekki byrjaðar enn-
þá. Af þessum ástæðum hafði sænska
Járnbrautaræningjafjelagið ekki
heldur neinn fulltrúa um borð.
í einum nýja og fína þriðjaflokks-
vagninum sat ungur maður, lagleg-
ur og virtist vera mentamaður. Fyr-
ir utan gluggann rann kvikmynd af
miðsænsku landslagi i desember
framhjá, iilbreytingalítil og mollu-
grá. Og sama lýsing gat hæft sálar-
ástandi unga mannsins, sem sal
þarna i vagninum, þessa stundina.
Því fór fjarri að það væri altal'
svona grátt. Því að oftast var hann
í góðu skapi, mörgum stigum fyrir
ofan núll.
í hvert skit'ti, sem hurð var íokið
upp á ganginum, leit ungi maður-
inn upp. Hann vonaði, að hann yrði
að minsta kosti svo heppinn, að fá
laglega og káta stúlku fyrir föru-
naut. Að minsta kosti káta. Allir fje-
tagar hans voru altaf svo hepnir að
lenda með yndislegum stúlkum, þeg-
ar þeir voru að ferðast. En engin
kom stúlkan, ekki einu sinni Ijót
stúlka.
En einliversstaðar milli Snopps-
torp og Gösby kom karlmaður labb-
andi inn ganginn. Hann virtist ætla
sjer að ganga fram hjá klefanum,
en þegar hann kom auga á unga
manninn vatl hann sjer inn í klef-
ann og settisl beint á móti honum.
Þetta var ailra tiginmannlegasti
maður, með einglyrni, andlitsdrætt-
irnir göfugmannlegir og maðurinn
sennilega greifi, að því er honum
virtist. Eftir örfáar minútur fór
hann að tala við þann sem fyrir
var, og ljet í ljósi hve þægilegt væri
að ferðast á járnbrautum þegar far-
þegar væru fáir — þá þyrfti mað-
ur ekki að sitja í kös innan um alls-
konar tartaralýð en hitti fyrir
í þriðja flokks vögiium samferða-
menn sem væru engu lakari en á
fyrstaflokks vögnum. Ungi maður-
inn hýrnaði við og endurgalt skjall-
ið. Maðurinn með greifasvipinn
spurði:
— Þjer eruð ekki vörubjóður,
herra minn?
— Nei.
— Eruð þjer máske kennari, á
leið í jólaleyfið?
—Nei, ekki heldur.
— Hm. Eruð þjer kannske járn-
brautareftirlitsmaður?
-— Nei, og ekki járnbrautaræn-
ingi heldur.
— Ha, ha, misvirðið ekki við mig
að jeg spyr yður hvað þjer stundið?
Jeg skal bráðlega segja yður ástæð-
una.
— Velkomið. Jeg heiti Hjúpíter
Knark, læknastúdent og er kallaður
Hjúppi.
— Þakka. Ágætt. Það gteður mig.
— Það á jeg bágt með að skilja,
sagði Knark ekki að ástæðulausu. —
Það gleður mig minna. Það er ó-
gaman að vera atvinnulaus lækna-
stúdent í þessari tíð.
— Atvinnulaus læknastúdent. Þa'ð
kemur mjer einkennilega 'fyrir sjón-
ir.
— Veðrið var svo leiðinlegt í nóvem
ber, að jeg hætti alveg að nenna að
lesa. Og nú er jeg á leiðinni til hans
Emils föðurbróður míns í Gauta-
borg......la, það er nú engin skemti-
ferð. . . .
Hinn ferðamaðurinn mýktist við
hvert orðið, sem Hjúppi sagði um
sjálfan sig og ástæður sínar.
Þetta er alveg ágætt, sagði
hann en bætti svo við:
. — Já, það er að segja: Látið ekki
hugfallast! Þetta fer alt vel. Lítið
þjer á. Jeg gaf útliti yðar gaum und-
ir eins. Og jeg held að jeg geti út-
vegað yður starf, sem vegur upp á
móti afleiðingunum af hinu skyndi-
lega atyinnuleysi yðar.
Knark leit upp en augnaráðið lýsti
l'remur forvitni en von. Það er ekki
liægt að búast við miklu af fólki,
sem gefur sig á lal við ókunnuga i
járnbrautarlest.
— Nú skuluð þjer gela, hverskon-
ar maður jeg er, sagði hinn.
Þjer lilið úl eins og greii'i,
svaraði Knark, en hvort þjer stund-
ið kappsigtingar eða akurhænsna-
veiðar get jeg ekki sagt i svipinn,
Þjer voruð getvísari en jeg. Jeg
er greifi. Og jeg tegg aðallega f.vrir
mig að taka þátl í kappsiglingum,
vera á veðreiðum, leika goll', spila
whist og poker, veiða elg, hjera og
fasana, dansa jazz og rumbu -— það
er alt saman eins — og fleira því
líkt. Jeg heiti Rual Glodomir von
Zeberhjelm.
Greifinn leit á ktukkuna. Lestin
fór hratt yfir, eins og áður er sagt;
áður en varði var komið á hrepps-
enda, svo það var vissara að nota
timann vel.
|Jjer drápuð á, að þetta væri
engin skemtiferð til hans frænda
yðar?
— Nei, í besta lagi verður heim-
ferðin skemtileg. Þrátt fyrir atvinnu-
leysi mitt nokkuru hluta kenslumiss-
isins hefir mjer tekisl að jeta upp
námsstyrkinn. Nú hefi jeg ekk-
ert úrræði annað en fara til Emils
frænda og reyna að æra út úr hon-
um svolítið lán.
Jæja, góði kandídat Ivnark,
hafið þjer nokkuð á móti því, að
breyta ferðaáætluninni svolitið? Að
skjóta á frest ferðinni til föðurbróð-
ur yðar, sem hann fyrirgefur yður
vonandi en setjast í stað þess að á
nýja hressingarhótelinu i Mörten-
holm? Jú, jeg skil þjer viljið fá
greinilegri upplýsingar. Það segir
sig sjálft, að jeg borga all uppihald
yðar, alt fyrsta flokks og þegar þjer
farið aftur borga jeg yður i laun
tvöfált hærri upphæð, en þjer getið
gert yður von um að fá hjá honum
fræiida yðar.
— Þjer eruð vogaður, greifi. Jeg
hefi ekki nefnt, hve háa upphæð jeg
geri mjer von um að fá hjá honum.
Þjer töluðuð um ofurlítið lán.
Hvað hafið þjer hugsað yður?
- Svona 200 krónur.
Gott. Jeg býð yður 500 krónur
og borga ferð yðar heim.
— Jeg þakka, greifi. Jeg tek boði
yðar.
— Skilmálalaust? Jeg hefi ekki
minst á, hvað þjer eigið að gera á
Mörtenholm.
— Jafnvel þó að það gengi glæpi
næst, þá er það varla verra en að
eiga að biðja hann Emil frænda um
lán.
Verið þjer rólegur. Það er alls
ekki óviðfeldið verk. Og varla sak-
næmt.
Jeg fer að verða forvitinn.
Málið er svona vaxið. Faðir
minn og móðursystir mín, fríherra-
frú Nallesvárd og svokallaður móð-
urbróðir minn, maðurinn hennar,
hafa gert samsæri til þess að fá mig
til að giftast dóttur hins siðast-
nefnda, það er að segja frænku
minni, ungfrú Dagmar Nallesvárd.
Nú er það viðkvæðið að æskan eigi
að ráða, en reynslan hefir gefið
gömlu hjúunum gott tromp á hend-
ina: Giftið ykkur án þess að unnast!
Litið á öll ógæfusömu hjónaböndin,
sem verða til af ásl! Iíversu miklu
betur t'óru ekki hjónaböndin á nítj-
ándu öld, þegar foreldrarnir rjeðu
þeim. Við erum með öðrum orðum
sjötíu árum á eftir tímanum. Og fyr-
ir mjer stendur sjerstaklega illa á,
þvi að jeg er háður vilja föður mins.
Lestin brunar áfram, svo að jeg verð
að vera stuttorður: við erum sam-
mála um það, hún Dagmar og jeg,
að við viljum alls ekki giftast hvort
öðru. Og sjerstaklega stendur illa
á fyrir mjer, því að jeg er bálskot-
inn i ungfrú Ebbu Pilflöjt, hraðrit-
ara í „Vestindiska Kaffeimport“.
Þjer skiljið, að við getum ekki gifst
upp á kaupið hennar, svo jeg á alt
undir föður mínum.
Jeg skil þetta mæta vel, herra
greifi. Jeg er fullur samúðar með
yður.
Nú l'inst auðvitað allri fjöl-
skyldu minni, að Ebba sje einstak-
lega tjelegt konuefni, engu betri, seg-
ir faðir minu, en matseljan í herbúð-
nnum sem hann var i, þegar hann
eignaðist lautinantssporana sína,
1878—80. Þau hafa tífaldað i sjer á-
kefðina að koma okkur Dagmar sam-
an og meðal annars leggja þau kapp
á, að jeg sjái aldrei annað kvenfólk
en hana og hún ekki aðra en mig.
Og svo hafa þau í hótunum, engu
betri en skraddarinn minn eða bíla-
salinn.
— Og svo á jeg að hjálpa yður?
Jeg er ekki svo skarpskygn að geta
sjeð hvernig jeg á að fara að því.
— Það er ofur einfalt. Ungfrú Dag-
mar og jeg höfum dylgjað um, að
það sje maður til, sem sje bráðskot-
inn i henni og hún í honum. Itún
læst vera hrædd við að hitta hann,
en dregur ekki dul á, að hún muni
aldrei giftast öðrum manni. Þessi
maður er ekki annað en tilbúningur
okkar.
— Iín haiín er líkur yður, herra
minn. Og þessvegná datt mjer. þetta
i hug undir eins og jeg sá yður.
,— En jeg skit ekki almennilega.
— Mjög auðskilið. Þjer eigið að-
eins að setjast að þarna og skrifa
frænku minni ástarbrjef. Kunnið
jjjer að skrifa ástarbrjef, eða á jeg
að gera uppkast?
Nei, þakka. Jeg held jeg kunni
það nokurnveginn sjálfur.
— Þá er ekki annað en að senda
ungfrú Dagmar brennandi ástarbrjef
fjórða hvern dag.Hún á heima hjá
foreldrum sínum í Gautaborg.'
—- En hvernig haldið þjer að hún
lalci því, greifi, að fá ástarbrjef frá
In-áðókunnugum manni?
— Hún fær þau aldrei. Móðir
hennar stelur þeim.
— Mjer ferst ekki að vinna á
móti sjálfum mjer, en haldið þjer
að það væri ekki eins einfalt, að
þjer skrifuðuð öll brjefin sjálfur og
ljetuð dyravörðinn á Mortenholm
senda þau ákveðna daga?
Þjer hafið meira hlutverk en
að skrifa brjefin. Þegar móðursyst-
ir mín og móðurbróðir minn svo-
kallaður eru orðin hamslaus af
gremju út af brjefunum, fara þau
nnnaðhvort eða bæði til Mörtenhotm
til þess að finna yður og biðja yð-
ur að slíta trygðum við Dagmar. Og
þá er um að gera að vera óbilandi.
Ekkert getur breytt áformi yðar og
Dagmar er alveg eins. Og l)á bjóða
þau yður dálitla fjárupphæð —
frænka mín er sparsöm — 2000
krónur eða svo.
- Jeg hafna því með fyrirlitn-
ingu.
Alveg rjett. Þau luekka boðið,
máske upp í 25.000 krónur.
Þá læt jeg undan, en ekki fyr.
— Nei alls ekki, þjer megið alls
ekki láta undan.
— En ef þau bjóða ekki hærra?
Hvað svo sem þau bjóða, megið
þjer aldrei láta undan. Þjer megið
ekki taka neinu boði!
— Það er mjög leiðinlegt, herra
greifi, sjerstaklega þegar ungur og
blankur maður eins og jeg á í hlut.
Að mega ekki taka við skaðabótum,
sem ríkt fólk býður fram, alveg ó-
tilkvatt. Jeg held tæplega að jeg lifi
það af.
- Jæja, en svona verður það að
vera. Ef þjer getið ekki sætt yður
við að sleppa skaðabótunum, þá
verðum við að hætta við þetta og þá
haldið þjer áfram til Emils frænda
yðar og lánið „dálitla fjárupphæð“
sagði greifinn og glotti. Knark var
um og ó. Hann skimaði út um glugg-
ann, ræskti sig og bað greifann að
segja sjer betur af ljetta.
— Þjer hljótið að skilja, að þetta
veltur alt á staðfestu yðar. Þegar
frænka mín skilur við yður í Mörtel-
holm verður hún að vera fallin frá
því, að við Dagmar giftumst, og þá
lætur faðir minn sig. Síðar skal jeg
verða þess umkominn að launa yður
þetta betur.
Ivnark tókst nú erindið á hendur,
þrátt fyrir það að hann mætti eiga
á hættu að hafna 25.000 krónum.
Meðan þeir snæddu i matvagninum
gaf greifinn honum íulla áritun ung-
frú Dagmar: Föreningsgatan 70,
Villa Belle Helene, Göteborg og sína
eigin áritun, Vasagatan 12C, II. hæð.
Knark fór úr lestinni á Snabblunda
stöð og tók bifreið að Mörtelholm.
Veðráttan leyfði ekki skíðagöng-
ur, svo að Hjúppi Knark tók til ó-
spiltra málanna við ástarbrjefaskriít-
irnar. Hann byrjaði með orðunum
„My dear“, því að þau hafði hann
notað á síðustu unnustuna. Þó fanst
honuni þetta full dauft og breytti
því í: „Ætíð jafn heittelskaða Dag-
mar!“
Svo fór hann niður í masalinn
og hresti sig á því að horfa út á
frosna tjörnina við gluggann og
Nöffebergið og ennfremur á góðum
hádegisverði. Síðan fór hann upp á
herbergið sitt aftur til þess að halda
áfram. Knark hugsaði nú síður um
uppgerðarást -sina til Dagmar en
andúðina, sem hann átti að sýna
föður hennar og móður. Fyrir smá-
vægilega borgun átti hann á hættu
að komast í fjandskap við tvær ríkar
aðalsættir, þessvegna fjekk brjef
hans þessa orðanna hljóðan:
„Ætið jafn heittelskaða etc.: -
Víst er hjarta mitt þrútið af von
og gleði er jeg hugsa til þess, að
bráðum eigum við að sjást aftur,
að mjer finst eftir endalausan að-
skilnað, og að ekkert mun skilja
okkur upp frá því. — En þó er það
með döpru hjarta að jeg skrifa þjer
þessar línur. Jcg var í Gautaborg í
gær og þar sá jeg af tilviljun móður
þína. Vinur minn sýndi mjer hana.
Sjaldan hefi jeg sjeð eins göfugt og
gáíulegt andlit og aldrei eins vel
ktædda hefðarfrú nje tígulega í l'ram
göngu, enda duttu mjer í hug helstu
drotningar veraldarsögunnar. Og jeg
minnist alls þess fagra sem þú hefir
sagt mjer af æsku þinni.
En svipur móður þinnar leyndi
ekki sorgum og raunum. Jeg þykist
hafa fulla vissu um, að jeg sje or-
sök þeirra rauna og samviska mín
kvelur mig út af þessu. Hversu marg-
falt meiri væri ekki sæla okkar, ef
foreldrar þinir ástkærir væri ekki
full harms óg kviða út af þvi skrefi
sem við ætlum að stíga á næstunni?
Við skulum vona, að þau líti okk-
ur blíðari augum framvegis? Eu
hvað sem því líður skal ekkert rjúfa
ástir okkar. Þær eru sterkari en alt.
— En hvað sem öðru líður, elsku
hunangsblómið mitt, skulum við
hittast 17. þ. m. við Geitabergsengi,
undir skilti J. G. Bergiöv, sem versl-
ar með járnaruslið, og þar skal jeg
verða fyrir í bílnum hans Korn-
anders kunningja míns. í kyrð næt-
urinnar ökum við svo suður. á l)óg-
inn til Mátmeyjar og þaðan til Kaup-
mannahafnar og þar tátum við gefa