Fálkinn - 19.03.1932, Blaðsíða 14

F Á L K I N N
l I
Framhald af bls. 3.
anna. A milli skaga kaldar loftstung-
ur suSur á bógi'nn og verða þar
hœðir eða háþrýstisvaéði.
AS vetrinum halda veðramótin
sig oftar fyrir sunnan ístand og
norðrænir loftstraumar liggja j>á
um laiidið og skamta oss hlýindin
úr hnefa. En öðru hvoru myndast
ölduhreyfing h.jer fyrir suðvestan
landið og veitir hlýjum loftstraumi
liingaS norður. Þá verður oft asa-
hláka og hlýindi, sem að vorlagi.
En svo heldur aldan áfram austur
fyrir landið og þá skellur kalda
loftflóðið aftur yfir og hleypir öjlu
í gadd.
Þetta er algengt, en yfirleitt geta
hjer við land gerst hinir furðuleg-
ustu hlutir um veðurlag. Það kem-
ur fyrir að veðramótin halda sig
uof'ðarlega mikinn hluta Vetrárins,
að suSrænir toftstraumar leika sí-
fell um land vort og enginn vetur
verður. Svo var j>etta löngum vet-
urinn 1928—29 og svo var það í
síðastl. fehrúar þegar meðathiti yfir
altan mánuðinn í Reykjavík voru
5.3 stig í stað |>ess að venjulegur
fehrúarhiti er -f- 0.5 st. Jafnvel i
maiinán. er meðalhiti hjer aðeins
(> st. Og þetta er um það le.vli árs
sem sólfar er ekki teljandi hjer og
því auðsætt að hlýindin stafa al'
aökomnum hlýjum loftstraumum
lángt sunnan áf Atlantshafi eða ídl
sunnan úr liitabelti.
Jafnframt því að hitinn er 8 10
st. lijer á landi er ofl 10—20 sl.
l'rost nor'ður í Scoresbysundi á
Austur-Grænlandi, sem aðeins er
•100 km. norðui' al' llorni. Einhvers-
sta'ðar þar á milli liggja l>á veðra-
inótin þar sem hitinn hreytisl um
10—20 st. mjög snögglega. Og hve
sáralitlu má þá muna til þess að
jafnvægið raskist svo að kuldaflóðið
fái framrás suður eftir og steypist
lijer yl'ir landið. Slíkt kom aðeins
einu sinni fyrir í síðastl. fehr. svo
leljandi væri og stóð aðeins 2 daga
áð'ur en hlýja lofti'ð náði aftur yfir-
hönd. En sí'ðan mars byrjaði hefir
|>að tvisvar viljað til og varð í fyrra
skiftið harður norðangarður.
Þetta er dæmi um sjerstaklega
milda vetrarveðráttu. En það er ör-
skamt öfganna á milli; i hörkuvetr-
um eru veðramótin þaulsætin fyrir
sunnan landið og girða fyrir fram-
rás hlýja loftsins. Lægðirnar fara
þá austur um haf fyrir sunnan Is-
land og valda hjer i mesta lagi
spilliblotum. Svo var því háttað frá
jólum í vetur og fram yfir 20. jan.,
a'Ö gjörskifti um veðráttu. Af j>vi
sem nú hefur verið sagl má ]>að vera
ljóst hve svipleg veðrabrigði erii
tengd við veðramótin og hve nauð-
synlegl er að geta fylgst með og sjeð
fyrir hreýfingu þeirra er veðurspár
eru gerðar. En verstu örðugleikar í
þVí efni hjer á landi er fregnleysi
frá Atlantsliafinu og of strjálar
fregnir frá Grænlandi.
IV.
Enginn skyldi ætla að nýnueli
eins og veðrainóla-kenning Bjerk-
ness komist hjá andbyri nokkru. Bar
mest á því i byrjun, en á síðari ár-
um hafa þær raddir að mestu þagn-
að, enda hafa mælingar á hita raka
og þrýstingu uppi í loftinu — alt að
10 km. yfir jörðu — fært sönnur á
margt af því, sem upphaflega var
mest fundið af hyggjuviti. En auk
jiess leiða þessar rannsóknir margt
nýtt í ljós og gefa gögn í hendur til
frekari rannsókna.
f því skyni hefur og verið slol'n-
uð til rannsókna þeirra á norður-
vegum, sem eiga að hefjast 1. ág. í
sumar og standa til ágústloka 1933.
FJnn liður í þeim rannsóknum á
háfjallastöðin að vera, sem ráðgert
er að reisa á Snœfellsjökli.
Værvarslingen í Björgvin heíir ár-
lega heimsóknir um skemri eðn
lengri tíma af veðurfræðingum, sem
vilja kynna sjer dagteg vinnuhrögð
við veðurspárnar. Þar geta i einu
verið samankomnir Japanar, Rússar,
Þjóðverjar, Ridverjar, íslendingar,
Sviar, Fi'nnar o. fl.
Heima fyrir í Noregi er álitlegur
hópur ungra vísindamanna, sem
munu halda merki |>vi á lot'ti sem
|>eir fá að erfðum. Er hverjum
|>eim málstað horgi'ð sem tileinka
má orð Per Sivle:
- — at merkje det stend
nm mannen han sluna.
Jón Ei/þórsson.

Sifjnrbort/ Hjálmarscl. Strandg.
>t7 Ilafnarf. narfí 80 ára 20 [ebr.
ÚU VÖNDU AD RÁÐA Vísindafje-
----------------------lagið i Rú-
meníu er í vanda slalt. Það á völina
um að ol'fra „mannorði" sínu eða
missa 150 miljón lei. Aðdragandinn
er þannig: Rikur maður, Konstantín
Ghica dó nýlega i Issay. Hann hef-
ur arfleill fjelagið að aleigu sinni,
150 miljón lci, gegn þvi, að það
geli út óprcntuð rit hans. En þcgar
farið var að skoða ritin kom það i
ljós, að þau voru l'nll af klámi og
allskonar óþverra. Stjórn vísindafje-
lagsins á úr vöndu að ráða. Vitan-
lega er þetta hlettur á nafni svona
fjelags a'ð gefa út rit af þessu tagi,
en hinsvegar langar j>að í aurana.
Bróðir Ghica hefir sett fjelaginu úr-
slitakosli og heimtar að jnið geli
svar strax, |>ví að liann cr einka-
erfingi að l'jelaginu frágengnu og vil-
ar ekki fyrir sjer að gefa út ójiverr-
ann.
MÚMÍAN SEM MVHTl Siðan Ahra-
ABRAIIAM LINCOLN. ham Lin-
----------------------eoln Banda-
ríkjaforseti var myrtur í Fordsleik-
húsi í Washington hefir morðingja
hans, Jolin Wikes Boolh verið leil-
að, dauðs og lifandi. Tókst honiim
að flýja úr leikhúsinu og hverfa.
Seinna umkringdu leitarmenn mann
í hesthúsi og skutu hann, en aldrei
varð sannað, að það væri morðing-
inn og sumir fultyrlu að jiað væri
alt annar ma'ður.
Eitt sinn var rikisákærandinn i
Texas kvadilur að’ he'ði deyjandi
manns, sem katlaði sig John St.
Iteten og kvaðst vera Booth, morð-
ingi Lincotns. Þessi ma'ður hjamaði
við aftur, en framdi sjálfsmorð 1903.
Ríkisákærandinn, sem hjet Fints
Bates, tjel grafa upp tík þessa manns
og smyrja j>að. Lið'u nú sjö ár, án
þess að yfirvöldin fengist til a'Ö
hnýsasl í þetla mát, en þá tók Bates
það í. sínar hendur. Sýndi liann
ínúmíuna fyrir iió centa aðgangseyri
og Ijet hann peningana renna í sjóð
lil þess að kosla rannsóknina áfram.
Þegar Bates dó keypti kerling i
Chicago múmiuna fyrir 8.000 doll-
ara og sýndi hana áfra'm og liafði
fje upp úr því.
En núna nýlega keypli fjetag rjett-
arlæknisfræðinga múmiuna og þyk-
isl hafa sannað með óyggjandi rök-
um, a'ð hún sje af morðingja Lin-
colns.
Aldrei framar volgan mat -
aldrei brendan graut!
/“X
ii' >
Eldið á
AGA-vjel!
Sjálfvirk - fljótvirk - vandvirk- hreinleg - síbrennandi
Ódýrari eldavjel er ekki til.
16 aura á dag —■ á 12 manna heimili.
Til sýnis hjá
H.f. ÍSAGA , Lækjargötu 8.
Hattaverslun
Margrjetar Leví.
Hefi fengið vor- og sumartlskuna.
Nýjungar daglega!
VERÐ VIÐ ALLRA HÆFI.
BRUNALIÐIÐ I LOS ANGELES hef-
ir vcrið að gera titraunir með löt
handa brunaliösmönnunum og eru
l>au gerð úr asbesti. Myndin sýnir
tvo brunaliðsmenn í nýju fötunum,
Eru |>eir að spila poker, en logarn-
ir lcika um þá alla. Eigi segir sag-
an úr liverju spitin eru, eða borðið,
sem þeir spila við.