Fálkinn - 29.10.1932, Blaðsíða 6

F Á L K I N N
Sunnudagshugleiðing.
Hvernig Ameríkumenn kjósa forseta.
Auglý&ingar og kosningabarátta, sem kostar 100 miljón dollara.
Óbeinar kosningar, sem í rauninni eru beinar.
Capitolium i Washington. Mgndin ei- tekin i fyrravetur, þegar tala at-
vinnuiegsingjcÁ í Bdndaríkjiuium var komin upp í IOV2 miljón og
hundruð þúsunda streymdu til Wasliington til ])ess uð hiðja um brauð.
Sjúst á myndinni skarar atvinnuteysingja fyrir utan Capitolium. Þeir
fengu enga áheyrn og Hoover tók þeim illa. Talið er að hann missi
mörg atkvæði vegna afstöðn sinnar til atvinnumálanna.
Fullkomið hjálpræði.
Eftir Ólaf Ólafsson kristniboða.
„Og eins og Móse hóf upp högg-
orminn á eyðimörkinni, þannig á
Manns-sonurinn að verða upphaf-
inn, til þess að hver sem trúir, hafi
i samfjelaginu við hann eilíft lif“.
Jóh. 3, 14—15.
í samtali sínu við Nikódemus
minnir Jesú hann með þessum orð-
um á atburð, sem honum mun hafa
verið vel kunnugt um, ú rsögu þjóð-
ár hans, ísraelsmanna. En frá þess-
um atburði er nákvæmlega skýrt í
21. kapítula fjórðu Mósebókar. Lýð-
urinn hafði syndgað gegn Guði og
óhlýðuast fyrirskipunum hans. „Þá
sendi Drottinn eitraða höggorma
meðal lýðsins, og þeir bitu fólkið,
svo að margt manna dó af lsrael“.
Agi Drottins og hirting á rót sina
að rekja til kærleika hans og eilífr-
ar miskunnsemi engu síður en fús-
leiki hahs til að fyrirgefa okkur
syndirnar og hreinsa okkur af öllu
órjetllæti. Er það ekki okkur fyr-
ir bestu að Guð sjálfur setur ilsku
okkar takmörk; ef svo væri ekki,
j)á væri þessi veröld okkar fyrir
löngu orðin að sannkölluðu helvíti.
Hversvegna er reynsla þín svo
hitur og erfiðleikar þínir svo óbæri-
legir? Þessvegna að þjer hefir ekki
skilist að þrengingarnar eru dul-
klædd miskunsemi Drottins, og að
sönn elska birtist ekki siður í aga en
c-ftirlæti. Þessu er vel lýst i 89
Sálmi Davíðs „— jeg vil vitja af-
brota þeirra með vendinum og mis-
gjörða þeirra með plágum, en misk-
unn mína mun jeg ekki frá honum
taka og eigi hregða trúfesti minni“.
Heiðingjarnir halda að ein sje or-
sök alls andstreymis: reiði guð-
anna, og reyna þá með öllu móli að
bliðka þá með fórnum og fögrum
loforðum. Sami liugsunarhátturinn
finst hjá kristnum mönnum rót-
gróinn og verður seint upprættur
með öllu. Okkur hættir við að hugsa
okkur Guð eins og dutlungafullan
harðstjóra, sein elski okkur ef við
hreytum vel, en hirti okkur og hati
ef við hegðum okkur illa. Vinir,
látið ykkur skilajst að Guð ellskar
hvert einstakt okkar óumbreytanlega
og eiliflega, undir öllum kringum-
stæðum og hvað sem hugarfari okk-
ar og hegðun liður. Blóð Jesú hefir
í eitt skifti fyrir öll slökt reiði hins
eina sanna og rjettláta Guðs. Syndg-
ir þú og óhlýðnist honum, muntu
vissulega fá að kenna á vanþóknun
hans og hirtingu, en reiðin og hegn-
ingin, sem þú hefir til unnið, kom
niður á Jesú.
Plágan eða hirtingin hafði tilætl-
uð áhrif, fólkið sá að sjer og kann-
aðist við syndir sínar fyrir Guði.
Hirtingin verkaði afturhvarf. — Er
svo hægt að segja hið sama um hvert
einstakt okkar?
„Áður en þeir kalla mun jeg svara,
og áður en þeir hafa orðinu slept
mun jeg bænheyra", segir Drottinn.
Þegar móttækileiki finst hjá okkur
fyrir náð og blessun Drottins, þá
lætur hann ekki á sjer standa. „Alt
er reiðubúið“, ó, að þú látir nú
ekki standa á þjer. „Nú stendur yfir
mín náðartíð | nauðsyn er þess jeg
gætti; | líður mig Drottins biðlund
blíð, | brot mín svo kvittast mætti“.
Eins og oft ella kom ekki hjálpin
frá Drotni að þessu sinni með þeim
hætti sem fólkið hafði búist við.
Drottinn skipaði Móse að gera sjer
eiturorm af eiri og setja hann á
stöng, „og það skal verða að hver
sem bitinn er og lílur á hann, skal
lífi halda“ Mörgum á meðal lýðs-
ins þótti slík hjálparráð heimsku-
leg, aðrir hneiksluðust og vildu alls
ekki líta á eiturorminn. En „það
varð, að ef höggormur hafði bitið
I júlímánuði tilnefndu tveir
aðalflokkarnir í Bandaríkjunum
forsetaefni sín, sem kosið verð-
ur um í byrjun nóvember, og
undir eins að útnefningunni lok-
inni bófst kosningaróðurinn og
liefir magnast með liverri vik-
unni. Kosningin er samkvæmt
lögum óbein, þ. e. kjósendur
kjósa kjörmenn, sem að nafninu
til kjósa forsetann. En í reynd-
inni er bægt að vita um atkvæða-
tölu frambjóðendanna undir eins
að lokinni almennu kosningunni
i nóvember. Sjálf forsetakosning-
in fer fram í janúar, þegar þing
kemur saman, en henni veitir
engin athygli, vegna þess, að úr-
slitin eru kunn löngu áður en
hún fer fram. Hvernig á þessu
stendur skal skýrt i þessari
grein.
„Þegar tillagan uin að útnefna
Franklin Roosvelt, sem forseta-
efni demokrata, var lögð fyrir
fiokksþing þeirra i sumar, var
henni tekið með fádæma fagn-
aðarlátum. —- Þau þúsund
manna, sem voru saman komin
i fundarsalnum dönsuðu og
hoppuðu af kæti í þrjá stund-
arfjórðunga, hentu höfuðfötun-
um upp í háa loft og æptu her-
óp, eða gengu í fylkingu um
salinn og báru kvenfulltrúana
á gullstól“.
einhvern og hann leit til eirormsins,
þá hjelt hann lífi“.
Höggormaeitur syndarinnar er
að gera út af við mennina. En það
verður, já Guði sje lof það verðnr,
að hver sem lítur á Jesú, sem Guð
hefir liafið upp á meðal olckar eins
og Móse hóf upp eirorminn á eyði-
nxörkinni, fær bót allra sinna meina.
Beinum l>ví sjónum okkar til Jesú,
því að annar griðastaður finst ekki
en Golgata.
Þessi setning er tekin úr ame-
ríkanskri blaðagrein, sem sagði
frá útnefningu Roosvelts á
fiokksþingi demókrata í Chi-
eago. ()g lýsingin, sem fer hjer
á eftir af útnefningu lloovers
forseta lil endurkjörs, ber þess
menjar, að það hafi ekki verið
leiðinlegra á flokksþingi repu-
blikana en hinna:
„. . . .Eftir að tillaga hafði ver-
ið gerð um að tilnefna Herbert
Hoover til forseta í annað sinn,
varð fundarsalurinn eins og há-
tíðarsalur. Fimm þúsund litlum
loftbelgjum var slept, en fundar-
menn tóku upp úr vösum sinum
blístrur og hrossabresti og hófst
nú hin ægilegasti hávaði, svo að
ekki heyrðist mánnsins mál.
Stórar blikkdósir voru l>arðar
eins og' bumbur, dans var stiginn
og á ræðupallinum sáust þeir
Mills fjármálaráðherra og einka-
ritari Hoovers að kasta geysi-
stórum bolta á milli sín. Foringi
kjörnefndarinnar frá Kaliforníu
sljórnaði dansinum i salnum og
öðru hverju heyrðist í orgelinu
gegn um allan hávaðann“.
Fyrir 3 árum urðu demókratar
að greiða atkvæði 103 sinnum.
Með svona löguðum barnaleg-
um ærslum er mönnunum, sem
eiga að sitja í æðslu virðingar-
stöðu Bandarikjanna, fylgt úr
lilaði út í kosningabaráttuna, að
öllum jafnaði. Menn nota ærslin
og barnabrekin til þess að kæfa
niður óánægju þá, sem vera
kynni hjá einstökum mönnum
innan flokksins, og aðferðin hef-
ir reynst vel. Þeir óánægðu kom-
ast ekki að með athugasemdir
sinar fyrir hávaðanum og er að-
ferfðin notuð jafnt hjá báðum
fiokkum. í þetta skifti gekk út-
nef'ningin greiðlega, Venjulega
reynist það afar erfitt að ná
nægilegum meirihluta innan
flokkanna um væntanlegt for-
setaefni, og er það að jafnaði
l.annmálið, sem veldur sundr-
unginni innan flokkanna, liæði
hjá demókrötum og republikön-
um, og ennfremur rekast skoð-
anir tollverndunarmanna og frí-
verslunar manna á og svo iðnað-
armanna og bænda. Árið 1924
var rimman svo liörð á flokks-
þingi demokrata, að atkvæði
varð að greiða 103 sinnum áður
en forsetaefni fengi nxeirihluta,
sem nægði til útnefningarinnar.
E11 sem sagt var útnefningin
fljót á leiðinni í surnar og hófst
þá þegar kosningabaráttan.
Sannast að segja er allur þorri
amerískra kjósenda svo óþrosk-
aður í stjórnmálum, að hann geti
Forsetaefnin í Ameríku verða að lofa fólki að Ijósmynda sig. Hjer er
Franklin Rooseve.lt að láta taka mynd af sjer, en bak við hann stend-
ur flugvjel sem á að ftytja hann J kosningaleiðangur.