Fálkinn - 20.02.1937, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
Myndin hjer að ofan er af japanska rúðuneytinu, sem sat að völdum, þegar hernaðarsinnar gerðu uppreisn
nú fyrir nokkru. Fjármálaráðherrannn, sem merktur er með 11 hjer á myndinni var myrtur ásamt forsæt-
isráðherranum Okada (111).
JAPANAR MEGA TIL AB BERJA A
SEGIR JAPANSKI SJÓLIÐSFORINGINN TOTA ISHI-
MARU, SEM HEFIR RITAÐ BÓK UM YFIRGANG
BRETA OG YFIRDREPSKAP í GARÐ JAPANA! „BRET-
AR HAFA SÆLST EFTIR AÐSTOÐ JAPANA ÞEGAR
ÞEIR GÁTU HAFT GAGN AF, EN SVIKU JAFNAN
JAPANA UM SIGURLAUNIN“. ÞESSVEGNA EIGA
JAPANAR ÞEIM GRÁTT AÐ GJALDA OG EIGA AÐ
TAKA AF ÞEIM ÖLL LÝÐLÖND ÞEIRRA FYRIR
AUSTAN SÚES.
„Japan must fight Britain!“
heitir bók, sem eigi alls fyrir
löngu var gefin út á japönsku
og skönmiu siðar kom út í
enskri þýðingu og' með framan-
greindu lieiti. Þykir bók þessi
merkileg, þó að höfundur henn-
ar, Tota Ishamaru sje lítt þekt-
ur sem rithöfundur og liermað-
ur — liann er kapteinn i sjóher
Japana — því að skoðanir þær,
sem þar koma fram eru taldar
ríkjandi hjá flestum ráðandi
mönnum innan japanska liers-
ins. Skoðanirnar eru sem sje
býsna róttækar; að minsta kosti
finst Bretum svo, og þeim er
það varla láandi. Höfundurinn
reynir að rökstyðja þá kenn-
ingu, að Japanar verði sóma
síns vegna að herja á Breta og
svæla undan þeim riki þeirra
og nýlendur í Asíu. Honum er
full alvara og hann lalar um
þetta eins og sjálfsagðan hlut
og mjög hlátt áfram. í fyrri
hluta bókarinnar rökstyður
hann, að þetta stríð sje óhjá-
kvæmilegt en í seinni hlutan-
um gerist hann skygn og rekur
fyrir lesandanum livernig þetta
strið fari. Hann segir frá gangi
viðburðanna dag frá degi, al-
veg teins og sagnfræðingur sje
að lýsa skeðum athurðum og
svo endar liann frásögnina með
því að lýsa hinum óskoraða
sigri Japana og því, hvernig
Bretland situr eftir eins og liala-
kliptur hundur og harmar, að
hafa ekki komið sjer betur við
hina upprennandi stórþjóð gula
ríkisins.
Það er tiltölulega auðvelt að
sitja með stóra pappírsörk við
skrifhoi’ðið sitt og vinna stór-
lcostlega sigra í hernaði — á
pappírnum. Þessvegna er það
ekki þessi lýsing liöfundarins á
ófriðnum komandi, sem mesta
athygli hefir vakið í Bretlandi.
Það er tvent annað og miklu á-
þreifanlegra sem hókiix flytur,
er vakið liefir athygli á henni
í Englandi.
Fyrst og fremst það, að Ishi-
maru hefir tekist að gera skýra
og einfalda grein fyrir eðli
sljórnmálaviðskifta og fjármála
viðskifla þjóðanna. Hann lýsir
afdráttarlausri aðdáun sinni á
ENGLENDINGUM.
yfirburðum og dugnaði enskra
stjórnmálaerindreka. En jafn-.
framt finnur lesandinn brenn-
andi liatur höfundarins í hverri
linu, til lieimsveldisins, sem á-
valt kunni að nota aðra þegar
það þurfti á þeim að halda til
þess að skara eld að sinni kölcu.
Og hjer finnur maður að hann
talar eigi aðeins út frá eigin
brjósti heldur margra annara.
Orð hans eru hergmál af skoð-
unum, sem svo oft koma fyrir
almenningssjónir og allra eyru
í Japan í dag.
Ishimaru staðhæfir, að alla
tið síðan fyrsti stjórnmálasamn-
ingur var gerður milli Breta
og Japaixa, í nóvember 1901,
liafi Bretar notað Japana sjer í
hag. England óttaðist, að Búss-
ar mundu ryðjast suður og aust-
ur að landamærum Indlands og
þessvegna var þeim hugleikið að
etja Japönum gegn Rússum, en
eftir að Japanar liöfðu sigrað
Rússa árið 1905 liorfðu Bretar
með glöðu geði upp á það, að
Japanar fengi ekki nema óveru-
leg sigurlaun, með friðarsamn-
ingunum í Portsmouth, U. S. A.,
þar sem Theodore Roosevell
var sáttasemjarinn.
A sama liátt trygðu Bretar
sjer hjálp Japana gegn Þjóð-
verjum í heimsstyrjöldinni, en
eftir sigurinn neituðu þeir að
afhenda Japönum nýlendur
Þjóðverja við Kyrraliaf. Al-
þjóðasambandið skipaði Japana
forráðamenn þessara nýlenda.
En Japanar náðu sjer þó nijj5ri
í þessu máli, því að þeir sögðu
sig úr Alþjóðasambandinu og
hjeldu nýlenduforræðinu, að
bandalaginu fornspurðu. Þeir
konxust ekki i þakklætisskuld
við Biæta útaf þessu enda datt
þeim ekki í hug að þakka þeim
það. í viðskiftum Japana og
Breta — segir Ishimaru að lok-
um — hafa Jaixanar ávalt verið
veitandi, en Bretar altaf neyt-
andi og hafa aldrei launað það
sem þeim var vel gert.
En nú verður þetla ekki liðið
lengur! segir Japaninn. Japan
verður að fá meira olbogarúm.
Og af því það er deginum ljós-
ara, að Englendingar sætta sig
aldrei við röskun á því „jafn-
vægi“ sem nú er á valdsviðum
Asíu, þá er ekki nema ein leið
opin: að ráðast á Breta og lála
handaflið í’áða.
Hann feitletrar þetta og neit-
ai sjer ekki um að láta lesand-
ann verða varan við, live gleði-
leg honum sjálfum sje þessi til-
hugsun. Og einmitt þetta er ann-
að aliáðið í bókinni, sem hefir
vakið svo gífurlega athygli í
Englandi.
Höfundur þjáist ekki af ó-
heit á styrjöldum eða virðingu
fyrir manns lífurn, eins og skilj-
anlegt er um ósvikinn son þeirr-
ar þjóðar, senx liefir fyrir sið
að rista sundur á sjer magálinn
fyrir eitthvert lítilræði. Þegar
nauðsynlegt er að heyja stríð
vegna frámtíðarvelferðar og
sæmdar Japana — þá er ekki
nenxa sjálfsagt að gera það. En
Japanar leggja eigH einviörð-
ungu útí slíka styrjöld vegna
nauðsynjarinnar, heldur lika
mundi færa þeim gleði og hróð-
ur í aðra hönd. Þetta er þvi
miður salt. Ennþá er þjóðin
sem hyggir Japan víkingaþjóð.
En ekki gamaldags, með dreka-
hausuð langskip.skildi og axir,
heldur með vjelbyssui’, skrið-
dreka og allskonar nýtisku
drápstæki.
Ishimaru telur sjer vitanlega
Ijóst, að Bretar verði seigir und-
ir tönn. Þessvegna treystir hann
besl því, að ráðast á Breta að
óvörum. Ef alt fer eins og hann
vill vera láta, reyna Japanar að
endurtaka sömu aðferðina og
1904, þegar þeir rjeðust öllum
að óvörum á höfnina í Port
Arthur. Skömmu áður höfðu
samningar staðið yfir milli
Rússa og Japana og Japönum
Eitt af stœrstu herskipum breska flotans.