Fálkinn - 15.05.1937, Blaðsíða 3

F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
Framkvæmdastj.: Svavar Hjaltested.
Aðalskrifstofa:
Bankastræti 3, Reykjavík. Sími 2210.
Opin virka itaga kl. 10—12 og 1—G.
Skrifstofa i Uslo:
A n t o n S c h j ö t h s g a (1 e 14.
Bluðið kemur út hvern laugardag.
Askriftarverð er kr. 1.50 á mánuði;
kr. 4.50 á ársfjórðungi og 18 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftanir greiðist fyrirfram.
4uglýsingaverð: 20 aura millimeter.
Herbertsprent prentaði.
Skraddarabankar.
A einu sviði samgöngumálanna
hefir orðið afturför á siðustu árunt
hjer á landi, og jtað er einmitt i
þeirri greininni sem mest fleygir
fram hjá öllum öðrum ltjóðum. Hjer
á landi er engin farþegaflugvjel til.
svo að þó lif manns lægi við, geta
íslendingar ekki notað sjer glæsileg-
asta farkost nútimans.
Og jtað er einmitt j)etta, að lil'
manns getur stundum legið við,
hvort flugvjelin er til eða ekki,
sem eigi síst ætti að ýta undi.-
framkvæmdir í þessu efni. Með þeim
samgöngum, sem Islendingar eiga
við að búa mestan hluta ársins, er
|)að auðsætt hverja þýðingu það hefir
að geta flutt meðul og sjúklinga lof;-
leiðis. Þar sem líkt er ástatt er-
ltndis, svo sem i norðurhygðun.
Svíj)jóðar og Noregs og Norðm-
Ameríku, eru flugvjelar mikið not-
aðar til sjúkraflutninga.
Og það er ósannað, að póstflutn-
ingar á landi sjeu nokkru ódýrari
nú, en þeir mundi verða loftleiðis.
Það er þvert á móti liklegt að þeir
yrðu ódýrari loftleiðis, svo að það
yrði fjárhagslegur ávinningur að
flytja póstinn loftleiðis, auk þess
ávinnings, sem ávalt er af hröðum
póstflutningum. Og allar likur benda
til þess að farþegaflutningur gæti
orðið mikill milli Reykjavíkur og
Akureyrar, ef að reglubundnar flug-
ferðir væri á milli þeirra staða.
Gamla flugfjelagið er liðið undir
lok og l)að er ýmislegt að læra af
reynslu þess. Ekki j)að, að ógjörn-
ingur sje að halda uppi flugferðum
hjer á landi heldur það gagnstæða.
Það er svo um flest fyrirtæki, að
þau verða að afplána sína barna-
sjúkdóma. Nú eiga fslendingar marga
fluglærða menn og vjelfræðinga.
Það vantar ekki annað en vjelarnar
og rannsókn á lendingarstöðum, og
þeir eru nógir til, bæði á sjó og
landi. Það er gersamlegur óþarfi að
biða eftir J)ví, að útlend flugfjelög,
sem á sinum tima ráðast í reglu-
bundnar flugferðir yfir hafið, með
fslandi sem flugstöð, komi flug-
ferðum á lijer innanlands. Þær ferð-
ir rnundu ekki koma að sönui not-
um og ferðir íslensks fjelags, sem
að sjálfsögðu hefði betri þekkingu
á þörf og staðháttum.
Það má líka benda á, að vegna
skemtiferðalaga útlendinga er orðin
mikil j)örf á flugvjelum hjer á landi.
Hingar kemur jafnan fjöldi manna,
sem hafa nauman tima en vilja sjá
sem mest af landinu. Ekkert sam-
göngutæki væri þeim jafn hentugt
og flugvjelarnar.
BlKISSTJÓBNABáFHÆLI KBISTJÍNS KONUNflS I
1912 — 15. MAÍ — 1937
í dag fyrir 25 árum var sá
sem þetta ritar staddur á hall-
artorginu við Amalíuborg inn-
anum rúmlega 50.000 manns.
Tilefnið til þessa mannsafnaðar
var það, að nýr konungur
skyldi taka ríki. Daginn áður
liafði verið uppi fótur og fit í
Danmörku: það var „Börne-
hjælpsdag“ og þann dag er á-
valt glatt á hjalla á aðalgötum
Hafnar, meðan unga fólkið er
að hampa aurabaukunum sín-
um til ágóða fyrir veikluð börn.
En það skvgði skyndilega fyrir
sól þessa fagnaðar, þegar sú
fregn kom eins og þruma úr
heiðskíru lofti, að Friðrik kon-
ungur áttundi væri látinn, suð-
ur í Hamborg. Ilann var á heim
leið sunnan úr löndum, þar sem
hann hafði dvalið um lirið á-
samt drotningunni, til þess að
leita sjer heilsubótar. Hið svip-
lega fráfall konungsins vakti
sorg um alla Danmörku. Og
sennilega hefir söknuðurinn vet
ið engu minni á íslandi. Afskifti
Friðriks áttunda af íslandsmál-
um höfðu verið þannig, að ís-
lendingar töldu hann vin sinn
og treystu á stoð hans í sjálf-
slæðisbaráttunni. Þjóðin hafði
ekki gleymt því, að hann átti
frumkvæðið að samkomulags-
tilraunum milli Dana og íslend-
inga, og taldi sig eiga einlægan
og góðan vin þar sem hann var.
Og mörgum mun hafa orðið að
lmgsa við konungsskiftin: „Verð
ur nýi konungurinn jafn hollur
íslendingum og Friðrik VIII.
\ ar ?“
Klaus Berntsen forsætisráð-
herra tilkynti konungsskiftin af
svölum Amalíuborgar. „Konung-
urinn er dáinn, konungurinn
lifi“, hrópaði hann i norður,
suður, austur og vestur og að
því búnu kom Kristján X. fram
og flutti stutta ræðu. Fagnaðar-
læti fjöldans voru mikil og fólk-
ið tók að syngja, óundirbúið og
ekki samtaka. Þar söng hver
með sínu nefi.
Opinberlega hafði Kristján
konungur litil afskifti haft af
ríkisstjórninni þegar hann varð
konungur, enda hafði hann ekki
verið krónprins nema í rúm 6
ár. En það kom brátt á daginn,
að hann var maður með einbeit-
an vilja og sjálfstæðar skoðan-
ir. Og íslendingar fundu það
brátt, að i sambandsmálinu
hafði hann lekið sjer það hlut-
verk, að fullnægja kröfum ís-
lendinga á þann hátt sem Dön-
um væri samboðinn. Þetta kom
undir eins fram í fánamálinu
og stjórnarskrármálinu, i síðari
ráðherratíð Hannesar Hafsteins
og fyrstu ráðherratíð Sigurðar
Eggerz og Einars Arnórssonar.
Báðunevti Zahles, sem þá sat
að völdum í Danmörku, var
frjálslvnt í íslands málum og
Framh. á bls. 7 íf.