Fálkinn - 17.07.1937, Blaðsíða 7
F Á L K I N N
7
Hann virtist alls ekki vera
hrifinn af tilverunni. „Hrós-
aðu Hajipi sjálfur“, sagði hann.
„Þú liefir líka góða stöðu og
þú ert þinn eigin herra. Þú get-
ur komið og farið eins og þjer
likar best sjálfum, þú þarft ekki
að taka tillit til neiniia, þú erl
frjáls“.
Ilann þagði um stund, en
hjelt svo áfram. Svo sagði hann
hægt og fast: „llugsaðu þig vel
um, áður en þú giftir þig“.
„Ert þú þá ekki farsæll i
hjónahandinu?“ spurði jeg dá-
lílið forviða. „Þú sagðir mjer
einu sinni, að þú giftist vndis-
legustu stúlkunni í heimi, og
satl að segja, þá held jeg að þú
háfir haft rjett fyrir þjer. Kon-
'á'n þín er vernlega töfrandi.
„Jú, víst er hún lagleg og góð
og skyldurækin og þar fram
eftir götunum. Það er aðeins
það, að — skal jegsegja þjer — að
hún er altof góð, allof fullkom-
in. Við eigum ekki saman. Jeg
er eins og fólk er flest og hefi
ekki dvgðir í varasjóði. Jeg hefi
lílið vit á hljómlist, málverkum,
hókmentum og þesskonár, en
jeg liefi gaman af að skemta
mjer. Við lifum livort í sínum
héimi. Það gæti nú gengið, en
hún er svo fín, að hún g'etur
alls ekki skilið mig. Jeg skal
nefna þjer dæmi. Jeg hefi gam-
an af að dufla við annað kven-
fólk, vitanlega í mesta saklevsi,
skilurðu. Ileldur þú, að hún
skilji það? Nei, hún lekur það
altsaman í blákaldri alvöru.
Giftur maður á að láta sjer
nægja sína eigin koriu, segir
hún. Einn góðan veðurdag fer
þetta all í mola, sannaðu til.
Svona er hjónahandið“.
„En í rauninni hefir hún rjetl
fyrir sjer“, tók jeg fram í. „Þú
gelur ósköp vel látið það ógert
að dufla við aðrar konur, úr
því að herini þykir það miður.
Svo miklu verður maður að
fórna fyrir hjúskaparfriðinn,
sjerstaklega þegar maður hefir
gift sig af ást“.
Jeg kunni ekki við hreiminn
i röddinni, þegar hann svaraði:
„Ast! hvað vitum við eiginlega
um ástina? Við köllum það ásl,
þegar við verðum hrifnir af
einhverri manneskju, dreymir
jafnvel um að hún muni endast
alla æfi. Svo tengist fólk sam-
an i hjónabandinu og bráðum
afhjúpast hlekkingin. Mann-
eskjan sem við mátum svo
mikils sýnir sig' að vera ósköp
hlátt áfram, hafa fáa kosti en
því fleiri galla. Hjúskapurinn
verður fangelsi að minsta
kosti annar aðilinn þráir, að
hann gæti farið frjáls ferða
sinna og verði sjálfum sjer
nógur“.
Það kom á mig. Jeg skildi að
hann var óhamingjusamur í
hjónabandinu og spurði sjálf-
an mig: „Hvort á sökina?“
Það var um haustið, sama ár-
ið. Sverre hafði hringt til mín
og beðið mig urn að koma inn
í bæinn. Það átti að halda
grímuball í verslunarmannafje-
laginu. Hann hafði náð í miða
handa mjer og lofaði mjer
skemtilegu kvöldi.
Og það var skemtileg sam-
koma. Sverre var klæddur sem
munkur, en var svo ærslafeng-
inn og kátur, að hann hafði víst
alveg gleymt klausturheitinu.
Það har á því, hve oft hann
dansaði við stúlku, sem virtist
jafn ljelt í skapi og hann sjálf-
ur, og duflaði mikið við hana.
Kona Sverre var líka á dans-
leiknum og mjer fanst jeg verða
þess áskvnja, að hún væri tæp-
lega ánægð með þetta sam-
kvæmi. Það hæfði ekki geðslagi
hennar, hve alt var þarna
frjálslegt og óstýrilátt. Hún var
klædd sem indversk furstafrú
og húningurinn fór henni eink-
ar vel.
Jeg reyndi að sinna henni
eins vel og jeg' gat, þvi að mjer
virtist Sverre hafa gleyml
henni. Þegar leið á nóttina fór
hún að kvarta um höfuðverk
og vildi fara heim. Sverre
skemti sjer prýðifega og langaði
ekkert lil að verða samferða,
svo að hún fór ein heim í bíl.
Jeg fór líka úr samkvæminu
áður en því lauk. Jeg þekti svo
fáa og var svo illa upplagður,
mig langaði mest til að fara að
sofa og lók mjer híl heim á
gistihúsið.
Hálflun mánuði seinna fjekk
jeg eilt af venjulegu stuttu
hrjefunum frá Sverre. Það var
enn styttra en vant var. Það
stóð aðeins:
„All í uppnámi heima. Þarf
ráð' og hjálp. Komdu ’hið fljót-
asta. Sverre“.
Sverre var einn heima, þegar
jeg kom. „Hvar er Jennv?“
spurði jeg og fór undir eins að
gruna margt'.
„Við látum svo heita, sem
hún sje í heimsókn hjá móður
sinni. En hve lengi sú heimsókn
stendur, veit að minsta kosti
ekki jeg. Líklega kemur hún
aldrei aftur“.
„Þykir þjer það sárt, eða ertu
ánægður? Nú hefirðu fengið
frjálsræðið, sem þú saknaðir
svo mik.ið“.
Hann virtist alls ekki vera
ánægður. „Maður getur hafa
sagt svo margt, sem ætti að
vera ósag‘t“, svaraði hann.
„Enginn veit, hvað átt hefir fyr
en mist hefir“, hætti hann svo
við. „Jeg hefi verið flón, hreint
og' heinl fífl, og nú er ef til vill
of seint að gera við því.
,Talaði| ljósar“, sagði jeg.
„Hvað er að og hvaða heimsku-
pör hefir þú gert“.
„Þú manst víst grímudans-
leikinri. Jeg hitti þar stúlku,
verulega hrifandi stúlku. Hún
var jafn ljettúðug og hún var
falleg og' jeg var ofurlítið hreif-
ur. Jeg- náði í bil handa henni
og ók með henni heim. Jeg
þarf víst ekki að lýsa því út i
æsar. Jeg fór með henni inn og
það var langt þangað til jeg
kom heim til konunnar minn-
ar“.
„Já, er þetta ekki frámuna-
legur kjaflakindabær. Það er
óráðin gáta hvernig hún hefir
frjett það, en hún veft alla sög-
una“.
„Það voru makleg mála-
gjöld“, sagði jeg. „Þetta er mjög
raunaleg, en mjer finst henni
vera mesl vorkunnin, en ekki
þjer“.
„Sparaðu þjer öll orðatil-
læki“, svaraði hann þungbúinn.
„Reyndu heldur að gefa mjer
heilræði. Hvað á jeg' að gera?“
„Hefirðu ekki gert nóg?“
sagði jeg. „Nú hefirðu fengið
óskir þinar uppfyltar. Þú hefir
fengið frjálsræðið“.
En það lá ekki þannig á hon-
um, að liann vildi láta hugga
sig á þennan hátt.
„Flónska!“ sagði hann reið-
ur. „Skilurðu ekki að mjer þvk-
ir vænt um hana enn. Jeg get
ekki verið án hennar“, sagði
hann. „Gefðu mjer ráð, maður“.
„Hefir þú játað heimsku
þina?“ spurði jeg. „Hefirðu
viðurkent nokkuð, reynt að af-
saka þig“.
„Heldurðu að jeg' sje alveg
vit-tórulaus? Auðvitað hefi jeg
neitað öllu, sagt að ságan væri
lygi og uppspuni, én hvað stoð-
ar það? í þetta sinn trúði hún
mjer ekki“, bætti hann við
þungbúinn.
Jeg var orðinn alvarlegúr.
,.Þú talar um hjálp og ráð“.
sagði jeg. „Jeg skil ekki, hvers
þú væntir þjer af mjer. Jeg sje
enga leið út úr þessu, og jafn-
vel þó jeg gæti hjálpað þjer í
þetta sinn, þá væri það ekki
nema stundarfrestur. Þú verður
endilega að dufla við- kvenfólk,
getur ekki stilt þig um það,
hún þolir það ekki og vill ekki
sætta sig við það. Hjónabandð
á ekki við breyskleikamenn
eiiis og þig“.
„En skilurðu ekki maður, að
jeg elska hana enn? Auðvitað
verður þetta í síðasta sinn, ef
hún kemur aftur. Jeg hefi verið
flón, verra en flón, en nú skil
jeg sjálfur, að hún hafði rjett
fvrir sjer“.
„Má jeg trevsta því? Ertu
viss um sjálfan þig og viss um
að sagan endurtaki sig ekki?“
„Heldurðu að jeg mundi vilja
eiga þetta á hættu aftur? Nei,
vertu viss um það. Slíkt skal
aldrei koma fyrir aftur“.
„Hlustaðu þá á það sem jeg
segi. Þú fylgdir alls ekki stúlk-
unni heim nóttina sælu. Þú
fórsl með mjer heim á gisti-
húsið og þar sátum við lengi
og töluðum saman, eins og þú
manst.
Gefðu mjer nú heimilisfang
konunnar þinnar og svo skrepp
jeg og tala við hana. Það verður
lygasaga, sem jeg segi hcnni,
en hún trúir mjer, og ef þú
efnir það, sem þú hefir lofað,
þá mun jeg ekki iðrast eftir
það, sem jeg geri“.
Svo fór jeg til hennar sam-
dægurs. Jeg sagði lygasöguna
mína i fvlstu alvöru og hún
trúði mjer. Jeg hefi aldrei halt
ástæðu til að iðrast þeirrar lygi.
Sverre varð allur annar maður
eftir þann dag og síðan hafa
þau húið saman í mestu far-
sæld.
Jeg kem oft til þeirra. Þau
l;afa eignasl son, sem er auga-
steinninn þeirra beggja, hafa
lært að skilja livort annað, og
mismunurinn á lundarfari
þeirra aðskilur þau ekki fram-
ar, heldur bindur þau enn fast-
ar saman.
Og nú spyr jeg vður, herra
rektor. Gerði jeg rangl, þegar
jeg laug að konu Sverre, eða er
stundum hægt að afsaka lyg-
ina“
Horn rektor hristi höfuðið.
„Hvað á maður að segja?“
sagði hann. „Jeg verð visl að
svara með gömluni niálshætti:
Alt er gott el' endirinn er
góður“.
I’RJÁR KVIKMYNDASTJÖRNUR.
Hjer á myndinni sjást Gary
Cooper, Carol Lombard og Shirlev
Temple vera að tala sáman í livíld-
artímanum frá leiknum. Þau leika
saman í stórri kvikmynd, sem bráð-
um er fullgerð.
í mörgum þjóSfjelögum hefir al-
menningi verið bannað aS ganga í
hjónaband. HjónabandiS var eins-
konar forrjettindi, sem aSeins veill-
ust tignu fólki og riku. Um 300 ár-
um f. Kr. var ibúatala Grikklands
um 500.000 manns, en aSeins 9.000
eSa fimtugasta hver manneskja
hafSi rjett til að gifta sig.
I hittifyrra var sett upp tánn-
lækningastofmm í París, sem kost-
aSi 4% rniljón króna og er hún sú
fimta í röSinni af visindalegum
tannlækningastofnunum, sem aúS-
kýfingurinn George Eastman hefir
gefiS fje til, en liinar stofnanirnar
eru í London, Róm, Bryssel og
Stokkhólmi. Eastman græddi auS-
æfi sín á Kodak-filmunni og tjós-
myndavjelum.