Fálkinn - 17.07.1937, Side 13

F Á L K I N N
13
Setjið þið saman!
109.
j 1. Land í Evrópu.
2. ílát.
2 ................................ 3. Bær í California.
4. Eyja í Kyrrahafi.
3 ................................ 5. Mannsnafn.
(i. Segðu!
4 ................................ 7. Blátt áfram.
8. Fylki í U.S.A.
5 .............................. !). Litartegund.
10. Engill.
^............................ 11. Kvenheiti.
12. Á hendinni.
I................................ 13. r, bæjarnafn.
14. og Laufey.
x............................ lfi. Þjóö.
g 10. Ármynni.
10............................
11.............................
12........................
13
............................ Samstöfurnar eru alls 33 og á a<5
setja þær saman í 10 orð í samræmi
14 ............................ við það, sem orðin eiga að tákna.
Þannig að fremstu stafirnir í orð-
15 ............................ unum taldir ofan frá og niður og
öftustu stafirnir neðan frá og
1(5............................. upp, myndi upphaf á erindi sem
allir luinna.
n—a—af—agn—ann—ar —ar/—as- Strykið yfir hverja samstöfu
ár_bæ___dieg—drótl—eng—eyk - um leið og þjer notið hana i orð og
fing guam—ig—ill—ind—kans— lausl skrifíð nafnið á listann til vinstri
__lát land—leg—lín—mætt—ó—o— Nota má ð sem d og i sem í, a sem
oss—ós—ser—u—ur. á, o sem ó og u sem ú.
ROCKEFELLER.
Frh. af bls. 8.
þessa hringferð hófsl önnur ný, til
þess að sækja peningana og á þessu
gekk þangað til jeg hafði fengið það
sem mig vantaði. Jeg komst með
lestinni klukkan þrjú og gal gert úl
um kaupin. Jeg ferðaðist yfirleitt
mikið á þeim árum, húsvitjaði fyrir-
læki okkar lijer og livar, náði í ný
sambönd, talaði við fólk og gerði á-
ætlanir um aukningu fyrirtækisins.
Oft varð jeg að vinna störf mín í
mesta flýti.
John D. Rockefeller.
Best að auglýsa í Fálkanum
DOSTOJEVSKI.
Frh. af bls. 5.
liöfðu gerspilt heilsu hans, seni
að vísu hafði verið veil áður.
Taugakerfi hans var gereyðilagt
og hánn þjáðist aí slagaveiki.
En andlegum kröftum hjelt
hann óskertum og hann hafði
fengið reynslu, sem fæstir rit-
höfjundar hafa ekki af að segja.
Ilann hafði þjáðst og umgeng-
ist árum saman vanheila aum-
ingja á sál og líkama og frá
Síberíu hafði hann eigi livað
síst hina djúpu þekkingu sína á
sálarlífi manna.
Arið 1860 kom út frægasta
skáldsaga hans, Raskolnikov.
Hugmyndina að þeirri sögu
l'jekk hann i Siberiu. Það er
dýpsta og sennilegasta skilgrein-
ingin á sálarlífi glæpamanns-
ins, sem nokkurntíma hefir ver-
ið rituð. Aðalpersóna sögunnar
gáfaður og fátækur stúdenl
neyðist lil að fremja morð,
en samviska hans og sálarkvalir
knýja hann til yfirbótar og hann
játar glæpinn á sig sjálfviljug-
ur. Aðalgildi Raskolnikov ligg-
ur ekki i hinni fullkomnu bygg-
ingu sögunnar nje snildarleg-
um stil heldur í því, hve sönn
lýsingin er. Persónurnar sem
fyrir koma í sögunni eru allar
sannar, allar mótaðar eftir raun
verunni, þær eru engar undan-
tekningar nje hugmyndafóstur.
Efnið er svakalegt og lýsingarn-
ar ógeðfeldar en þar er ekkert
ýkt, alt er satt.
Tveimur árum síðar gaf hann
út „Fábjáninn“. Þar lýsir hann
sjálfum sjer og jafnframt mann-
inum eins og honum finst hann
eigi að vera. Hugsjón Dosto-
jevski er sú, að maðurinn sje
auðmjúkur, hreinskilinn og all-
ur af vilja gerður til þess að
fórna sjer fyrir aðra.
I 40 ár hafði hann velt fyrir
sjer efni í sögubálk, sem skyldi
fjalla um sömu f jölskylduna.
Hann lauk ekki við nema fyrsla
kafla þessa söguhálks, „Bræð-
urnir „Karamasov“, lýsingu á al-
gengu rússnesku fólki. Þar er
lostafullur faðir, ljettlyndi son-
urinn Dmitri, efunarmaðurinn
Ivan, slagaveiki maðurinn
Smerdjakov og Grusjenka, sem
steypir þeim öllum i glötun.
Þetta fólk er flest óþokkar og
skítmenni en sem andstæðu þess
lýsir hann Alosja, bliðum og'
hreinskilnum, sem er boðberi
friðarins hvar sem hann kemur.
Sögunni lýkur með ræðu Aljosja
við gröfina: „Hugsið með skelf-
ingu til lífsins! Hversu fagurt
er það ekki, þegar þú vilt gera
það sem gott er og rjett“.
Dostojevski var mjög trú-
lineigður maður og hanii hefir
innilega samúð með þeim sem
hann l>7sir — hinunt vansælu
og kúguðu. Hann er hvorki á-
kærandi nje verjandi og þó er
hann ekki hlutlaus, því að hann
finnur til með þeim, sem hann
er að lýsa. Hann tileinkar sjer
persónurnar svo að þær verða
hold af hans holdi.
Hann dó árið 1881. Frægustu
sögu hans, Raskolnikov, hefir
Þorsteinn Gislason gefið út fvr-
ir nokkrum árum, undir nafn-
inu „Glæpur og refsing".
mig um það. Þú átl að vera meðeigandi
minn, það er alt og sumt. Hún þagnaði og
sal hljóð í bifreiðarsætinu og horfði fast
á Jeff.
Andlit Jeffs ljómaði. Þú sagðir að það
væri alvarlegl mál, Joyce. Það er alvarlegl
mál mesta tiltrú, sem mjer hefir nokk-
urntíma verið sýnd. Það er ekkert í ver-
öldinni, sem jeg óska fremur en fá að
verja þig, ekkert sem er mjer jafn níikið
gleðiefni. Og hvað Dalton snertir þá ætla
jeg' að koma með þjer til haka og gera
hreint borð við þá undir eins.
Joyce andmælti þvi. — Nei, það nær ekki
nokkurri átt. Það sem jeg hefi sagt í kvöld
kemur frá sjálfri mjer. Vertu ekki hrædd-
ur itm mig, þú hefir gefið mjer nýja djörf-
ung.
Jeff horfði á brosandi andlit hennar,
sem sneri að honum og svo hvarf hún út í
jjokuna, og hann stóð einn eftir. Hann beið
jtangað lil hann heyrði ekki i bifreiðinni
lengur, svo opnaði hann hliðið og gekk
hægf heim að húsinu sínu. Hann var gagn-
tekinn af gleði og einskonar undarlegum
hugarburði. Houum fanst það ómögulegl,
að ekki skyldu vera liðnir nema sex
klukkutímar- síðan hann sá Joyce í fyrsta
skifti. En á þessuin sex tímum hafði all
við liorf hans til lífsins gjörbreyst.
Ilann kom inn i lágu stofuna sina og þar
tórði enn í glæðunum á arninum, og hann
horfði kringum sig.
Og i morg'un óskaði jeg mjer að vera
kominn til Ameríku, sagði hann og hló
hátt. Og svo kveikti hann á lampanum og
tók frant kvöldmatinn sinn. Og ef ein-
hverjum hefði orðið gengið framhjá kof-
anum, þá hefði hann heyrt mann, sem
söng fullum hálsi, af því að hann var
glaður og óendanlega sæll.
5.
Phillip verður á skissa.
Joyce söng ekki á heimleiðinni, en það
var ekki af þvi, að liún væri ekki eins sæl
og Jeff. Stúlkan getur orðið eins gagntek-
in af ást og karlmennirnir, ef þær hitta
rjelta manninn. Og Joyce var svo gagntek-
tekin af sælu, að liana sundlaði. Henni fór
alveg eins og Jeff í því, að hún reyndi ekki
að greina tilfinningar sínar að, en hún var
glöð yfír því, að nú hafði hún í fyrsta sinni
á æfinni stóran og sterkan mann við hlið
sjer, sem hún gat stuðst við.
Og svo hafði annað gert. Vantraust henn-
ar á Dalton var orðið að viðbjóði. Jeff
hafði blátt áfram kallað þá þorpara, og
nú fann hún, að hún hafði verið sömu
skoðunar lengi, án þess að gera sjer það
fylilega ljóst. Henni bauð við því, að hún
skyldi nokkurntíma hafa liðið Phillip að
reyna að koma sjer i mjúkinn hjá henni
og hún varð ásátt við sjálfa sig um, að
losna bæði við hann og föður hans undir
eins og færi gæfist. Þegar að var gáð gátu
þeir alls ekki gert neinar kröfur til hennar,
og hún hafði enga ástæðu til að ala önn
fyrir þeim, þarna á Deeping.
Svo fór hún aftur að hugsa um Jeff og
augnaráðið varð svo viðkvæmt. Blessaður
maðurinn. Hvað hann hafði verið fljótur til
að ganga að uppástungu hennar um, að þau
opinberuðu trúlofun sína! Undir eins og
Daltonfeðgarnir væru komnir úr húsinu,
þurftu þau ekki að láta sjer nægja að vera
trúlofuð, og Joyce brosti með sjálfri sjer,
þegar hún hugleiddi, live fljótt og greið-
lega henni ntundi takast að fá Jeff ofanaf
efasemdunum, með tilliti til þess að gift-
ast rikri stúlku. Hún ók áfram án þess að
hún vissi af því, það kom af sjálfu sjer.
Hún þekti veginn, og þokan var ekki svo
þjett, að það væri erfitt að aka. En svo
þegar hún hafði rjett að segja ekið á svo-
lítinn hest á veginum fann liún, að það var
farið að dinnna, og hún kveikti á Ijósunum.
Þó að þau lijálpuðu henni ekki mikið, þá
mundu þau aðvara þá, sem hún mætti. Hún
ók varlega leiðina til Friar Cross, en þegar
hún kom á leiðina niður i Strane Valley
varð hún öruggari. Jafnvel þar varð hún
þó að aka varlega, þvi að vegurinn var
mjór, og hátt og hratt niður af veginum á
Itáðar hliðar.
Til vinstri niðri í miðri brekkunni var
greni- og beykiskógur, sem kallaður var
Craft Coppies og skuggann af skóginum
lagði yfir veginn. Hún tók eftir einliverju