Fálkinn - 11.06.1938, Blaðsíða 5

Koiuingshöllin i Stokkhúlmi.
Aðra daga er altaf eitthvað
að gera handa konungi fyrir
hádegið. Hann fer sjer að engu
óðslega, en hver mínúta er starf
hjá honum fram yfir liádegið.
Hann verður að vera viðstadd-
ur víða og halda ræður. Mælsku
maður er hann ekki eins mikili
og Oskar faðir hans var, en þá
sjaldan að hann heldur ræður,
sem eru annað en formsatriði
þá lekst honum upp.
Klukkan eitt borðar konung-
ur hádegisverð og svo tekur
vinnan við aftur nema þá daga
vikunnar, sem hann spilar tenn-
is. Tennis og Gustaf konungur
eru tvö nöfn sem heyra saman
og er áhugi Gustafs fyrir þeirri
íþrótt orðinn víðfi'ægur. Hann
iðkar enga aðra íþrótt en full-
yrðir, að það sje tennisleikur-
inn, sem hafi vai'ðveitt heilsu
hans. Hann spilar vel bridge
en les lítið annað en blöðin.
Hann hefir ekki saxúa yndi af
ljóðunx og skáldsögum og faðir
hans hafði nje Vilhelm sonur
hans hefir. Hinsvegar hefir
hann mikið yndi af hljómlist.
Og safnari er hann. Hann safn-
ar gömlum silfurmunum og ó
merkilégt safn af þeim. Honurn
þykir gott að reykja og reykir
nær eingöngu sigarettur.
Miðdegisvei'ð boi'ðar hann kl.
7—7V2 og ó eftir spilar hann
oft hridge um stund. En þegar
gestirnir eru farnir sest liann
við skrifborð sitt og fer að at-
huga skjalahrúguna, sexn hann
á að skrifa undir. Og við það
situr hann oftast fram á lág-
nætti.
Framh. ú bls. 1'i.
hus“ voru haldnir fjói'ir mót-
mælafundir, sem allir sam-
þyktu sömu ályktunina er end-
aði með upphrópuninni: „Lifi
lýðveldið!"
Stjórnín sagði af sjer og ný
stjórn var mynduð undir for-
ustu Hammarskiölds landshöfð-
irsgja og tók til óspiltra mál-
anna, að auka hervarnirnar.
Það mátti ekki seinna vera, því
að um sumarið skall heiins-
styrjöldin á. Hún varð til þess,
að flbkkur Staaffs fjelst á nýja
hepvaxnai'frumvarpið, þó að ilt
þætti. Og það er ekki ósenni-
legl, að þetta hafi valdið nokkru
um, að Svíar sluppu við hörm-
ungar styrjaldarinnar.------
Á norðurlöndum mun Gust-
afs konungs lengi verða minst
fyrir það, að í rauninui gerðist
hann frönxuður norðurlanda-
samvinnunnar, sem nú fer sí-
vaxandi. Honum var ljóst, að
gagnvart ófriðaraðiljum heims-
styrjaldarinnar áttu norðurlönd
sameiginlegra hagsmuna að
gæta og að þau urðu að standa
saman sem einn maður. Hann
kvaddi því konunga Noregs og
Svíþjóðar til fundar i Malmö
1914 og ljet níu ára gamlar
væringar við Noreg vera
gleymdar. Hann liafði ennfrem-
ur fundi með konungunum
bæði i Kaupmannahöfn og
Kristianíu 1917 — á síðari stað-
inn hafði hann ekki komið sið-
an fyrir;1905, er hann var ríkis-
erfingi Norðmanna.
Siðan 1917 má heita að jafn-
aðarmenn liafi samfelt ráðið
stjórn Svíþjóðar. Þá tók við
stjórn Edens og Brantings og
tók nú upp íramsóknarlinu
Staffs. Að vísu var ekki dreg-
ið neitt úr hervörnunum fyr en
eftir 1925, en þá var herdeild-
unum fækkað. Svíar viðurkenna
þó frekar nauðsyn hervarna nú
en fyrir heimsstyrjöldina þó að
núverandi forsgetisráðherra Svía
hafi á sínum tíma verið mót-
fallinn öllum hervörnum.
Svíar segja um Gustaf kon-
ung að liann „lever borgerligt
och már kungligt“. Hann berst
lítið á í mataræði og lifsvenj-
um, en lignarsvipur er yfir
framkomu hans. Konungur er
afar liár vexti, hærri en Krist-
jón X., en magur mjög og ekki
hraustlegur. Þó heldur liann
enn sæmilegri heilsu, enda lifir
hann mjög reglubundnu lífi.
Hann fer ekkert snemma á fæt-
ur, ekki fyr en kl. 8—8%, enda
fer lxann seint að hátta. Og
hann vill sofa í hörðu rúmi.
Það var snemnia á rikisstjórn-
arárurn lians, að hann var í veiði-
för og gisti þá á óðalssetri, sem
hann hafði ekki gist á áður.
Var honum húið skrautlegasta
gestaherbergið, með mjúkum
sængum og tjaldhimni. Fram
af þessu herbergi var annað
óbrotnara og með járnrúmi, og
þar átti adjutant konungsins
að sofa.
Um morguninn var stúlka
send inn til adjútantsins til
þess að spyrja um eitthvað við-
vikjandi morgunverði konungs.
Hún kom aftur með öndina í
hálsinn. Hún hafði ganað imi
til konungsins, sem hafði haft
rúmaskifti við förunaut sinn.
Konungurinn borðar litla-
skattinn klukkan 9: eitt egg,
tebolla og tvær sneiðar af
steiktu brauði með appelsínu-
mauki. Hann matast einn en
les blöðin á meðan og les þau
ítarlega, bæði stjórnmálagrein-
ar og annað og meira að segja
skrítlurnar og neðanmálssögur.
Kiukkutíma situr liann yfir
þessu og þá byrjar dagsverkið,
kl. 10. Þá er ríkisráð á föstu-
dögum en á þriðjudögum -ei'
opinber áheyrn manna, sem
konxa til að þakka fyrir orður
eða bera fram vandkvæði sín.
Stundum reynir konungur að
hafa gagn af þessum viðtölum.
Einu sinni kom til lians pró-
fessor til að þakka fyrir vegs-
auka og vildi þá svo til, að
konungur liafði lesið i blöðun-
um um nýmæli, sem kom við
vísindagrein þessa prófessors.
Hann fór því að spyrja pró-
fessorinn en kom þar að tóm-
um kofunum og reyndi pró-
fessorinn að sleppa við spurn-
ingarnar. „Jeg ætla að biðja
yður að setja yður betur inn í
þetta máí“, sagði konungurinn
„og koma svo aftur hingað a
þriðjudaginn kemur og segja
mjer betur frá því.“ Og það
varð prófessorinn að gera.
Stundum 'koma almúgamenn
í þessar álieyrnir til að bera
upp vandkvæði sín. Þar á með-
al var gamall karl, sem kvart-
aði undan því, að ellistyrkur-
inn hans hrykki ekki fvrir tó-
baki. Konungurinn gat auðvit-
að ekki breytt ellistyrktarlög-
unum, en karlinn fjekk styík
úr koiiungssjóði til tóbakskaupa-
aéfilangt.