Fálkinn - 12.11.1938, Blaðsíða 11

F Á L K I N N
11
VHG/Vtf
LES&KbURHIR
Síækkunar- ng smækkunaráhald.
[PantDgpaf fyrir myndip].
Þegar maður þarf að stækka eða
minka teikningar er natiðsynlegt að
hafa „pantograf“. Hjerna fáið þið
leiðbeiningu um hvernig ]>ið getið
sjálf búið út slikt áhald.
i það þarl' 4 trjelista, og eiga tveir
og tveir að vera eins. Rfst á mynd-
inni sjáið þið málin á þessum list-
um, sem eiga að vera Vi cm. á
þykt og 2 cm. á breidd. Af hvor-
um lista um sig eru útbúin tvö
stykki, a. og b„ ásamt c. og d. 2%
cm. frá hvorum enda á lengri list-
unum er borað gat í miðjan list-
ann og á gatið að vera það stórt, að
hægt sje að koma venjulegum blý-
antsstubb i gegn um það. Á hvern
hinna styttri lista er sömuleiðis
borað gat, en aðeins i öðrum end-
anum. Því næst er öllum fjórum
listunum skil't sundur með smágöt-
um og eiga að vera t. d. 2 cm. á
milli þeirra. Það má líka vera lengra
millibil, ef jiess er gætt, að hafa
jafhlangt milli gata á öllum list-
unum og að þau sjeu í beinni röð.
Nú setjum við pantografinn saman.
Mynd 1 sýnir trjekubb, og i hann
festum við annan lengri listann
með skrúfu, þannig að vel megi
snúa lionum. Mynd 2 sýnir litinn
trjenagla, og eru búnir til af honum
2. Þessir naglar eiga að geta komisl
leikandi gegn um stóru götin á list-
unum. Mynd 3 sýnir venjulega jiapp-
írsklemmu, og þarf að nota tvær
slíkar. Trjenaglarnir og pappírs-
klemmurnar eru notuð til að festa
saman listana. Mynd 5 sýnir panto-
grafinn i heild, athugið vel bók-
stafina, svo að sjá megi hvar hver
listi á heima. Krossarnir sýna hvar
listarnir eru festir saman með trje-
nöglunum á hinum tveimur stöð-
unum eru pappírsklemmurnar not-
aðar. Stingið málmþráðarspotta eða
nagla í gegn um hvorn trjenagla,
svo að tistarnir verði dálítið frá
borðinu, sem maður ætlar að teikna
við (mynd 4). Örin á myndi (i bend-
ir á það gat, sem blýanturinn er
festur í. Nú er pantografinn tilbú-
inn og hann er notaður á eftirfar-
andi hátt: Litla myndin, sem stækka
á, er látin á teikniborðið, eins og
mynd 5 sýnir. Oddurinn á trje-
naglanum á aðeins að snerta fyrir-
myndina. Trjekubburinn lengst tit
vinstri á að skorðast við teikni-
borðið, og teiknipappírsörk er fesl
undir blýantinn lengst til hægri.
Nú byrjar teikningin með því að
maður færir blýantinn, og gætir um
leið vel að því, að litli trjenaglinn
fylgi nákvæmlega linunum í þeirri
mynd, sem á að stækka. Ef hann
gerir það, þá skuluð þið vera viss
um að stóra myndin verður góð. Ef
minka á mynd, skiftir maður um
trjenagla og blýant, og teiknipappír-
inn er látinn, þar sem fyrirmyndin
í baráttu
fyrir rjettlætinu.
13) Lögregluþjónninn rak upp
hæðnishlátur: „Sjáðu til — þessi
skýring er nokkuð sennilegri en þin,
ungi vinur, — við höfum lengi ver-
ið undrandi yfir þessari nánu vin-
áttu þinni við Rauðskinnana. Og nú
eruð þið báðir staðnir að verkum,
svo að jeg get ekki sjeð að við
þurfum að orðlengja þetta frekar.
Rauði Hjörtur lirópaði: „Svarti Úlf-
ur lýgur, og hann veit sjálfur, að
liann er að segja ósatt, upp frá
þessum degi skal hann rækur úr
hópi okkar Indíánanna.“ Sigri hrós-
andi rjetti lögregluþjónninn fram
hendina til þess að grípa flöskuna
og hafa að sönnunargagni fyrir
smygluninni — en Bobby varð fyrri
til. í einni svipan þeytti hann flösk-
unni langt út á fljótið.
Beííö þið íundiö
kúna nq hundinn
fyrir drEnyinn?
Það er ekki að undra þó uð
þessi lilli drengur sje nokkuð alvar-
legur á svipinn. Kýrin, sem hann
átti að gæta hefir rásað eitthvað i
burtu — og það sem verra er, að
liundurinn hans er Jíka týndur.
Geturðu hjálpað honum horfðu
vel á myndina, þá kemur bæði kýr-
in og rakkinn i ljós.
Lausn: Láttu myndina standa á
höfði, þá sjest hausinn á beljunni
gægjast fram milli tveggja trjáa.
Snúðu myndinni til vinstri, þá sjesl
hundshausinn til hægri, upp við
stóra steininn.
Alll með Islenskum skrpum1 »fi
var áður. Vmsar stærðir geta komið
fram, ef listarnir á pantografnum
eru festir saman í hinum ýmsu mis-
munandi götum með pappírsklemmu.
14) Svarti Úlfur varð hamstola
þegar flaskan lians glataðist á þenna
liátt, hann urraði eins og villi-
dýr, tók upp hníf með breiðu blaði
og rjeðist á Bobby, sem var við öllu
búinn. Með vel hepnuðu hnefahöggi
kastaði liann Tndíánanum, sem enn-
þá var máttlítill eftir hrakningana í
ánni, til jarðar. Og ekki vantaði
Rauða Hjört snerpuna, í einu vet-
fangi rjeðist hann á lögregluþjón-
inn, þreif af honum skammbyssuna,
og stakk hann i brjóstið með hnífn-
um sínum, svo að katdur svitinn
spratt á enninu á IUair.
Dýrafræðingur einn, sem mikið
hefir kynt sjer fuglalíf i Suður-
Ameriku heklur því fram, að koti-
brifuglar ferðist oft með villigæs-
unum langar leiðir, sem leynifar-
þegar. Þeir bora sjer inn í mjúkan
gæsadúninn og þegar gæsirnar fljúg i
yfir frumskógana í heitu löndun-
CAMPBELL A GENFARVATNI.
Enski hraðaksturskappinn Sir
Malcolm Chamhetl sjest hér á mynd-
inni á Genfarvatni i bát sinuin „Bláa
fuglinum."
Bóndi nokkur í grend við Barrov
i Englandi á fimm mánaða gamatt
folald, sem dælir sjálft vatni í vatns-
balann, þegar það er þyrst. Það er
ekki svo skyni skroppið.
Undir kappleik, sem nýlega var
háður milli tveggja smábæja í Eng-
landi, urðu keppendurnir fyrir árás
af skaðapari, sem átti unga i trje
skamt frá. Fuglarnir lömdu með
vængjunum, hjuggu í höfuðið og
hendurnar á þeim og trufluðu leik-
inn stórkostlega með því.
Af öltum fuglum jarðarinnar er
Afríku-strúturinn fljótastur á fæti.
Hann fer 15 hundruð metra á 30
sekúndum.
15) Skanunbyssan fór sömu leið-
ina og forboðna flaskan, og nú kom
að Bobby að sýna lögregluþjóninum
framan í byssuna. „Nú ræð jeg yður
til að fara hjeðan, Blair“, sagði
hann, „vinur minn og jeg erum sak-
lausir i þessu máli, það ættuð þjer
að geta sagt yður sjálfur, — og farið
þjer með þenna náunga með yður“.
Hann benti á Svarta-Úlf, sem nú
fór aftur að lireyfa sig lítið eitt.
Blair var nú ekkert ánægjulegur á
svipinn, en liann hlýddi Bobby og
hvarf í burtu, með Svarta Úlfi, sem
hann varð að styðja.
um, laka kolibrifuglarnir sig upp.
Vciðimenn, sem hafa skotið gæsir
á l'lugi þarna syðra, þykjast oft hafa
sjeð þessa smáfngla bjarga sjer, er
farartækið þeirra var að hrapa
niður. —