Fálkinn - 03.01.1941, Qupperneq 14

14
F A L K I N N
HÁI ÞÓR.
Frh. af bln. 3.
Þetta er alt sanian raunvera. Og
liún heklur enn áfram, því að nú
bir'tast tveir þjónar sjálfs sin og
Mammons, braskarinn og dómarinn,
sem elcki eru annað en tvær iifandi
peningabuddur (Alfreð Andrjesson og
Lárus Ingólfsson). Ekki eru þeir þó
nærri nógu fúlmannlegir til þess
að hægt sje að taka þá alvarlega, og
er það nokkur galli. En fólk skemtir
sjer samt við að horfa á þá, þvi að
báðir hafa þeir mikið vald á þessum
líffærum mannlegs iikama, sem fram-
ieiða liláturinn. Þeir vilja kaupa sjálf-
an Háa Þór og setja hann undir for-
ræði liins almáttuga dollars, og áður
en nokkur vei't af þá er þarna komin
ginskófla, til þess að mölva niður
Háa Þór. Þvi að ef eigandinn vill
ekki selja, þá er dómaranum trúandi
til að ná Háa Þór úr höndum eigand-
ans með vjelabrögðum. — Og nú
hefst lyriskt æfintýri. Draumur.
Þarna reika um hugir framliðinna,
sem fyrir >200 árum hafa strandað
þarna í grendinni og ern enn að
bíða eftir skipi. Það er de Witt báls-
maður (Br. Jóliannesson), sem mest
kveður að í þessum hóp, en eina kon-
an á skipinu (Alda Möller) verður
draumsjón Hollendingsins unga, sem
enn á staðinn. Og nú vefst saman
draumur og raunvera um langa hríð
og nýjir menn koma tli sögunnar,
sem sje þrír bankaræningjar, sem
liafa nýlega auðgað sig á 25.00(1
dollurum. Foringi þeirra, leikinn af
Jóni Aðils, er prýðilegur, en hinir
eru full veimiltitulegir til þess, að
maður trúi foringanum tijl, að taka
þá með sjer i slíkan „business“ sem
þennan. Þeir missa þýfið og dómar-
inn, sem skömmu seinna lendir í
skrítnu fangelsi ásamt braskaranum,
liirðir það. Um síðir kemur svo korn-
ung rjettvísi til skjalanna og hver
fær sinn dóm.
En þarna mætast upphaf og endir.
Þvi að endirinn er sá, að frumbygg-
inn kemur aftur til skjalanna. Til-
tölulega heiðarlegur kaupsýslumaður,
röggsamur og ákveðinn (Gestur Páls-
son) liefir gert eigandanum gott boð
í Háa Þór. Og þegar Indíáninn kem-
ur inn á sviðið í leikslok.— blindur
og að dauða kominn — og eigandinn
spyr liann ráða, livort liann eigi að
selja, þá svarar frumbygginn því
játandi. „Seldu — og flyttu þig lengra
vestur“ — þar sem enn er friður
fyrir ágengni livíta máttarins.---
Hjer hefir verið stiklað á nokkrum
atriðum úr leiknum, til þess að gefa
liugmynd um, hvað liann snúist um.
Það er gamall og nýr tími, sem mæt-
ast í leiknum, gömul og ný menning
og umfram alt andstæðan milli pen-
ingamenningarinnar og þeirrar hugs-
unar, að maðurinn eigi að lifa í líf-
rænu sambandi við náttúruna. Og
aðferðin, sem höf. notar til að sýna
þetta, er að mörgu leyti frumleg og
smellin, þó að lieildin sje nokuð
laus í böndunum, eins og jafnan verð
ur þar, sem hlaupið er á milli raun-
veru og draums. Það hefir enginn
gerl vel nema Shakespeare — ef
liann hefði ekki verið til þá mundi
okkur margt þykja betra í þessari
grein leikritagerðar en okkur finsl
það nú.-----
Þessar linur hafa ekki verið skrif-
aðar við borð neins gagnrýnanda,
lieldur fyrst og fremst til þess, að
gefa ofurlitla liugmynd um efni leiks-
ins sjálfs. En það verður ekki skilist
við þær án þess að þakka Lárusi
Pálssyni, sem liefir haft leikstjórnina
með höndum, fyrir það, hve vel hon-
um hefir tekist með fyrsta verk sitt
fyrir Leikfjelag Reykjavíkur. Leikur-
inn ber það með sjer, að þar var
unnið bæði af þreki og skilningi. og
þessvegna biða allir leikhúsunnendur
með óþreyju eftir því, að „fleira
muni á eftir fara.“ Andvari.

mm\

\ WS?
Hjálp í neyðinni. Hveri'i þei.rri
herflugvjel, sem á aff fljúga gfir sjó,
fylgir gúmmíbátur, handa flugmönn-
unum til aff fljóta á, ef svo kgnni aff
fara aff vjelin bilaffi effa grffi skotin.
Hafa gúmmíbátar þessir bjargaff
fjölda mannslífa. Sumir flugmenn
festa þá viff^sig, eins og fallhlífarn-
ar, lil þess uff v&rffa ekki viöskila
viö þá, ef illa kgnni að fara. Affeins
Íll
. ' ■ íí :
■
.
;■: :
WfÉmmmk

wSv>iw«i'i
Hallirnar hrynja — en þjóðin lætur
ekki hugfallast. Einhve kgimi aff
halda, aff mgndin hjer aff ofan væri
af gömlum miffaldarústum. En svo
er ekkí. Hún er af ensku stórhgsi,
sem orffiff hefir fgrir sprengjuregni
þgskra flugvjela. — En þrátt Jgrir
allar þær búsifjar, sem fólk, í sunii-
anverffu Englandi, hefir orffiö fgrir
síöan í sumar, æffrast þaff ekki en
trúir á sigurinn.
- Falkiun er besta lieimiliisklaðið. -
örlítiö loft er i bátumun og verðu
flugmennirnir því aö blása þá upp
eins og vindsæng, eftir aff þeir eru
komnir i sjóinnn. Hjerna á mgnd-
inni eru þeir aff blása upp bát.
Dauður maður í símanum.
í nóvember 1929 fanst brunnin
bifreið á þjóðveginum skamt frá
Ingolstadt, en við stýrið lík af manni,
alt kolbrunnið. Bifreiðin þektist, liún
var eign kaupmanns frá Leipzig, sem
Tetzner hjet. Og frú Tetzner þóttist
viss um, að líkið við stýrið væri af
manni liennar. Líkið var grafið og
frú Tetzner var buguð af sorg, svo
mjög að hún gleymdi alveg að ganga
eftir lifsábyrgð mannsins síns, en
liún var 145.000 mörk. — Viku eftir
jarðarförina frjelti umrenningur
einn um slys þetta. Fór liann þá til
lögreglunnar og tjáði henni, að dag-
inn, sem morðið var framið, liefði
hann verið labbandi á veginum skaint
frá Ingolsstadt og liefði þá maður i
bifreið boðið sjer að setjast upp í.
En jafnskjólt og hann var kominn
inn í bifreiðina sýndi bílstjórinn
lionum banatilræði. Nú fór lögregl-
una að gruna, að hjer gæti verið um
vátryggingarsvik að ræða, en sann-
anir hafði hún engar. Ef dáni mað-
urinn í bifreiðinni væri í raun og
veru myrtur umrenningur, hefði
Tetzner hagað sjer bæði lævíslega
og flónslega, fanst lögreglunni. Læ-
víslega að því leyti, að hann liafði
aðvarað konu sína um, að flýta sjer
ekki að ganga eftir lítryggingarfjenu.
En flónslega í því, að ráðast á tvo
umrenninga sama daginn og láta
annan sleppa. Úr því að Tetzner
hafði látið slíka skissu henda sig,
mundi liann að öllum líkindum gera
sig sekan í annari flónskunni til.
Nú var setl hlerunarhlust á síma
frú Tetzner í Leipzig og dag einn i
desember heyrði lögregluþjónninn,
sem hleraði, rödd Tetzners sáluga i
símanum. Komst liann von bráðar
að þvi, að „líkið“ hafði hringt úr
símaskáp á aðalbrautarstöðinni í
Sluttgart. Og nú var gert aðvart þang-
að loftleiðis. Þegar Tetzner kom
heim á gistihei'bergið sitt í Stuttgart,
frá því að tala við konu sína, sátu
þrír lögreglumenn í herberginu, til
þess að taka á móti honum.
Drekkiö Egils-öl
i