Fálkinn - 07.02.1941, Blaðsíða 6

6
F Á L K I N N
UR ÖSKUNNI í ELDINN.
1927
Ura vorið biðu margir byrj-
ar fyrir vestan haf, er ætl-
uðu sjer að fljúga yfir Atlantshafið
— ekki aðeios frá New Foundland
til írlands heldur
frá New York til
meginlands Ev-
rópu. Mesta at-
hygli vakti flug
ungs amerikansks
póstflugmanns af
sænskum ættum,
Cliarles Lind-
berghs. Flaug
hann einn sins
Charles Lindberg jjgs frij New York
til París á 33 klukkustundum, og þyk-
ir flug þetta hið glæsilegasta til þessa.
Á fjármálaráðstefnu, sem haldin var
í Genf komu fulltrúar frá Sovjet-
Rússlandi í fyrsta sinn til fundar við
fulltrúa Ves;tur-Evrópuríkjanna, og
varð þetta undanfari nýrrar fjármála-
stefnu í Rússlandi. — Við sundurlim-
un Austurríkis með friðarsamning-
unum i Verseilles mátti lieita að
Wien kæmist í svelti enda voru skær-
ui þar tíðar og á þessu árr sló í
bardaga milli kommúnista og land-
varnarliðsins.
í Rússlandi voru allmiklir flokka-
drættir milli Stalins annarsvegar og
þeirra, sem beðið höfðu skarðan hlut
i baráttunni um völdin við liann. Ný
sönnun fyrir þvi, hve alvarlegar þess-
ar deilur væri, barst heiminum á
þessu ári, er Stalin ljet gera þrjá
gamla áhrifamenn flokksins, Kame-
nev, Trotski og Zinoviev, flokksræka.
— Á þessu ári dó Ferdinand Búlg-
aríukonungur, en Michael sonarsonur
hans, 6 ára, var tekinn til konungs.
— Á þessu ári voru tveir ítalskir
stjórnleysingjar, Sacco og Vanzetti,
teknir af lífi í Bandaríkjunum, eftir
7 ára málaferli án þess að fullnægj-
andi sönnun fengist fyrir sekt þeirra
og vakti dómurinn mikið umtal.
1090 Sundurþykkja hafði orðið
lwuO með þeim Nobile og Roald
Amundsen eftir flugferðina Svalbarð
—Alaska og varð hún til þess að
Lundborg flugmaður, sá sem bjarg-
aði Nobile.
Nobile gerði út nýjan leiðangur
sömu leið til þess að sýna og sanna
öllum heimi, að liann hefði getað
farið þessa ferð Norðmannalaus.Fórsl
loftskipið og leiðangursmenn urðu
viðskila, en flokkur sá, sem var með
Nobile bjargaðist. Var það sænskur
flugmaður, Lundborg, sem fann hann.
En frá Noregi gerðist Amundsen til
þess að hefja leit að Nobile og fjekk
franska flugvjel, „Latham“ til ferð-
arinnar. Spurðist aldrei til hennar
framar og öll áhöfnin týndist, þar
á meðal Amundsen og norski flugfor-
inginn Dietrichsen.
Ching-Kai-shek verður vel ágengt
i Borgarastyrjöldinni í Kina og legg-
ur undir sig hina fornu keisarahöf-
Roald Amundsen. Ching-Kai-Shek
uðborg Peking og skýrir hana Peip-
ipg. — í París er undirskrifaður
samningur, sem kendur var við
Bandaríkjaráðherrann Kellogg, er þar
lýst vanþóknun á því, að nota vopnin
til að skera úr deiluin þjóðanna.
Forsetakosningar voru í Bandaríkjun-
um og neitar Coolidge að taka við
endurkosningu, en Herbert Hoover
verður forseti.
Mussolini leiðir til lykta
deilu þá, sem staðið hafði
milli páfastólsins og ítalska konungs-
ríkisins í meira en 60 ár. Viðurkenn-
Mussolini og Gasparri kardínáli.
ir ítalska stjórnin páfaríkið sem full-
valda ríki undir stjór’n páfans og
greiðir páfastólnum mikla fjárupp-
liæð, sem kemur stólnum í góðar
þarfir af því að efni páfastólsins
höfðu gengið mjög til þurðar. Eftir
sætt þessa hætti páfinn að telja sig
„fanga í vatíkaninu,“ eins og fyrir-
rennarar hans höfðu gert síðustu 60
árin. Það var Gasparri kardínáli, sem
samdi við Mussolini fyrir hönd páfa.
Ramsay MacDonald myndar stjórn
á ný í Englandi. Óeirðirnar ágerast
í Palestínu og lendir þrásinnis í blóð-
Róstur i Jerúsalem.
ugum bardögum milli Gyðinga og
Araba og launvíg koma þráfaldlega
fyrir, svo að enska herstjórnin lýsir
Jerúsalem í umsátursástandi.
Á þessu ári liefst hin síðari heims-
kreppa. Verðbrjef og lilutabrjef taka
að falla á flestum kauphöllum verald-
ar og sumar framleiðsluvörur reyn-
ast nær óseljanlegar.
Á þessu ári andast þrír menn, sem
mikið bar á i heimsstyrjöldinni og
næstu ár á eftir: Focli marskálkur,
Gustaf Stresemannf sem var myrtur)
og Clemenceau.
Alexander I. Clemenceau.
Heiiirich Briining verður
kanslari í Þýskalandi og lýsir
yfir, að það verði aðal verkefni sitt
að hamla á móti atvinnuleysinu, sem
Briintng kanslari.
þá var í algleymingi í Þýskalandi.
— í Indlandi byrjaði Gandhi nýja
raótþróa sókn, sem einkum beinist
gegn saltlögunum, sem ensku yfir-
völdin höfðu sett,- en samkvæmt þeiin
áttu Indverjar að kaupa salt af öðr-
um, en máttu ekki vinna það úr sjó
sjálfir.
Markverðast nýmælið, sem kom
fram í alþjóðabandalaginu þetta ár
var frumvarp Briands utanríkisráð-
herra Frakka mn bandaríki Evrópu.
Þó fengu þær tillögur lítinn' byr en
lognuðust út af með honum, þó að
ýmsir hafi síðan orðið til að taka
hugmyndina upp i nokkuð breyttri
mynd. — Carol Rúmenakonungur
kemur fljúgandi til Rúmeníu til að
endurheimta ríki sitt og fær nú bestu
viðtökur og tekst að ná ríkjum hljóða
laust og láta ógilda erlðalögin, sem
sett höfðu verið til að bola honum
burt.
Á þessu ári fóru síðustu setuliðs-
mennirnir á burt úr Rínarlöndum og
var þetta afleiðing þeirrar sáttastefnu
er þeir Briand og Chamberlain höfðu
tekið upp, í samvinnu við Strese-
mann. Síðla sumars fundust á Hvítey,
Gandhi. Haile Selassie.
fyrir sunnan Spitzbergen bein And-
rées hins sænska og tveggja föru-
nauta hans, sem reynt höfðu að kom-
ast til heimskausins í flugbelg árið
1897, en ekkert liafði til spurst eftir
að þeir Ijetu í loft frá Spilzbergen.
Fanst dagbók Andrées lijá liki hans
og gaf liún fulla vitneskju um ferð
þeirra fjelaga og hvernig þeim hafði
hlekst á. Það var norskur landfræð-
ingur, Gunnar Horn, sem fann leif-
arnar.
Haile Selassie var krýndur keisari
Etiopíu með mikilli viðhöfn og að
viðstöddum gestum frá ýmsum stór-
veldum. — Þetta ár liittust fultrúar
Noregs, Danmerkur, Svíþjóðar, Hol-
lands, Belgíu og Luxemburg (Os’ó-
ríkin) i Osló til skrafs og ráðagerða
um samvinnu þessara smáríkja í
ýmsxun málum og sameiginlega af-
stöðu á fundum alþjóðasambandsins.
Alfons konungur flýr ríki
sitt, þegar fyrirsjáanlegt er
orðið, að einræði Primo de Rivera
sip nfS hiln nt? flnkkaHrættirnir nrðniS
Kósningaauglýsingiar fyrir Hinden-
burg og Hitler.
lagsskap S.A.—, S.S.— og Hitlerjug-
end. Frakklandsforseti, Paul Doumer
er myrtur en Lebrun er kjörinn eftir-
Alfonso. MacDonald.
svo harðir, að borgarastyrjöld virðist
yfirvofandi. — Fjárhagsvandræðin
aukast í Þýskalandi og samkvæmt til-
lögu Herberts Hoovers fá Þjóðverjai-
eins árs greiðslufrest á afborgunum
og vöxtum af liernaðarskaðabótunum.
1 Englandi er mynduð þjóðstjórn
undir forystu MacDonalds og fær
stjórnin yfirgnæfandi meiri hluta við
næstu kosningar. Kreppan hefir sorf-
ið svo að Bretum, að þeir hverfa á ný
frá gullgenginu og taka upp verndar-
tollastefnu, tit þess að sjá iðnaði
landsins borgið, og láta samveldis-
löndin fá hagkvæmari totlakjör en
önnur lönd.
I (l 1 / Hindenburg er endurkosinn
ALfilfal forseti Þýskalands með 19
miljón atkvæðum, en Hitler fær 13
miljón atkvæði. Stjórnin bannar fje-
Lebrun. Doumer.
maður lians. Japanir stofna skjólríki
í Mandsjuriu, undir nafninu Mandsju-
kuo og setja þar keisara, hið síðasta
afsprengi gömlu kínversku keisara-
ættarinnar.
í Austurríki verður Dollfuss kansl-
ari og tekur stjórn landsins föstum
tökum. Er liann andvígur þeim, sem
berjast fyrir sameiningu Austurrikis
og Þýskalands, eða rjettara sagt inn-
limun. í Þýskalandi fer gengi Hitlers
sivaxandi, i trássi við bæði Hinden-
burg og Briining
kanslara og kem-
ur þar að Briin-
ing verður að fara
frá. Tekur von
Papen þá við um
sinn, en helst
ekki í embættinu
og verður Max
von Schleicher
hershöfðingi þá
Dollfuss. kanslari. — Á
þessu ári er Franklin Delano Roose-
velt kjörinn Bandaríkjaforseti.