Fálkinn - 06.03.1942, Blaðsíða 14
14
F A L K I N N
Sigurverkið.
Frh. af hls. 3.
sá fyrsti seni skyldi, að það var
eillhvað dularfult við hana.
Hann hafði ekki gleyint, að
prangarinn sem koni með hana
hafði dáið sömu nóttina í veit-
ingaslofunni. Og svo faðir
hans, og honuin hafði ofboðið
|>að sem fram fór á kránni upp
á síðkastið. Nei, það var ekki
vert að lvalda i sigurverkið.
Heira að forða sjcr undan for-
lögunum og meira að segja
eignast peninga fyrir. Hann
sprcngdi klukkuna upp sjálf-
ur á upboðinu. Gamli Kilericlv,
sem var þar sjálfur varð að
hjó)ða ()00 dali í lvana áður en
Ivann fjekk hoðið. Svona til
málamynda keypti lvann líka
gamalt lombaksúr og gamla
l)iblíu nveð látúnsspennum.
Eftir uppboðið varð junkar-
inn eftir í dónastofunni. Þegar
bekkirnir voru settir á sinn stað
í stol'unni ;gekk lvann fram á
mitt gólf og sagði glottandi:
„Eiguin við ekki að drekka
erfi Krestens. Jeg borga!“
Og svo liófst síðasta gildi
junkarans á kránni í Eystra
Torslev. Aldrei liafði nokkur
maður sjeð aðra eins ógengd.
Mads Krestensten bauð óspart
einbverntíma varð þetta að
enda, og best að hirða ágóðann
meðan lími var til. Loks voru
allir orðnir viti sínu fjær. Ann-
ars liefði heldur aldrei farið
scm fór.
í rökkrinu heimtaði junk-
arinn að vagni lians yrði ekið
upjv að dyrunum. En lvann
settist ekki í bann sjálfur. „Nei,
nei.“ bixtaði bann, og tók
klukkuna. „Gefið rúm hans liá-
tign frá Nobiskrog," öskraði
liann og rambaði út með klukk-
una og setti hana í aftursætið
í vagninum. Svo tók hann
taumana af hestastráknum sin-
um: „Nei, hjer skal göfugri ek-
il til!“ sagði bann og staulaðisl
með miklunv erfiðismunum upp
á ekilsætið. Og á næsta augna-
bliki ljet hann keyrið ríða á
liestunum og vagninn þaut eins
og elding úr hlaðinu. Bændurn-
ir liluþu á eftir. Sá fyrsti fann
lútúnsbiblíuna i aurnunv á veg-
inunv. „Jæja, ekki er drottinn
nveð í þessari ferð,“ sagði hann
við þá, sem næstir voru. Ónei,
það var ijóst að einlvver annar
lijelt um taumana. Á beygjunni
rann vagninn á tveimur inn-
hjólunum einum. Þegar að tjörn-
inni konv fleygði junkarinn
tonvbaksúrinu í vatnið. Og svo
lvvarf hann.
Við heimreiðina að Hane-
hjerg rakst han á trje. Junkar-
inn var borinn inn í andarslitr-
ununv og sálaðist klukkutíma
síðar. Hestana varð að drepa
og af vagninum var ekkert ^eftir
nema rægsnið. Eiv klukkan var
óskemd. Fjaðrirnar í aftursæt-
inu höfðu bjargað lvenni. En þó
var ólrúlegt, að ekki lvefðu önn-
ur öfl verið að verki. Að nvinsta
kosti gátu blindir sjcð að ekki
var alt með feklu viðvíkjandi
þessari klukku.
Því kynlegra var það lvve
lvilerich yngri ljet sjer ant unv
J)essa tímavjel. Hún var látin
standa við miðjan vegg and-
spænis skrifborðinu lians, en
þar var hann mestan lilut dags-
ins. Ilann var koniinn nær ferl-
ugu þegar liann tók við óðals-
setrinu og nú lagði hann kapp
á, að lagfæra það, sem farið
hafði í ólesti síðustu æfiár föð-
ur lvans. í rauninni var það
fremur aginn á heimilinu senv
lvafði spilst, en fjárhagsleg
verðnvæti. Akrarnir voru þeir
sömu og áður og einn upp-
skerubrestur gat ekki konvið
lvonum á knje. En jafnvel löngu
eftir að hann hafði unnið upp
tapið hjelt lvann áfram að lifa
eins og sviðingur.
Hann liafði gifst í lvöfuðstaðn-
unv, en kona lians og sonur
komu nvjög sjaldan til hans.
Einu sinni þegar Ivann hafði
selt forgriparusl ýnvislegt, sem
faðir lvans lvafði viðað að sjer,
spurði sonur hans hversvegna
hann lvefði ekki selt gönvlu gólf-
klukkuna líka. Sagði Kiliriclv
junkari þá syni sínunv sögu
klukkunnar. Sonurinn lvafði
lieyrt lvana áður. Þegar faðir
hans konv að frásögninni unv
dauða Krestens krárnvanns,
sagði hann: „Viku síðar fanst
Kresten við tjörnina. Höfuðið
var klofið eftir sverð."
„Nei, eftir öxi,“ greip sonur-
inn franv í. Þetta var um nótt
og hljótt í sofunni. Klukkan
taldi upp að hárri tölu ineðan
þögnin var. Kilerich sat álútiu'
og þrýsti höndunum að borðinu
svo að hnúarnir hvitnuðu. Alt
í einu leit hann upp — á son
sinn. Andlitið var afmyndað af
þjáning og reiði. Hann barði
hnefanunv i borðið og öskraði
liás:
„Nei, sverðslvögg var það,
drengur! Sverðslvögg!"
Svo fleygði hann sjer franv á
borðið og hágrjet.
í sanva vetfangi sló ldukkan.
Það var miðnætti. Og hlerinn
spratt upp og bjarta konan kom
svífandi út. Og riddarinn elti
hana með brugðnu sverði og
hvarf svo affur inn í myrkrið
an þess að ná henni.
„Pabbi!“ hrópaði sonurinn.
„Pabbi!“ stundi liann. En fað-
irinn hljóðaði hástöfum. Sonur-
inn gat ekki huggað hann. Hann
gekk lvljóður út úr stofunni.
Daginn eftir fanst óðalseig-
andinn. Hann hafði drekt sjer í
Törslevtjörn. Gamalt fólk
mundi, að það var á sama stað
og Kresten liafði fundist.
En engunv datt í hug, að
nokkurt sanvband væri þarna
á milli. Sonur Krestens hafði
selt krána fyrir löngu og farið
úr sveitimvi nveð góð efni. llann
l'ór til Randers og kallaði sig
Krestensen-Törslev. Þar setti
liann upp vjelsnviðju og eign-
aðist son, senv stundaði nánv í
höfustaðnum, stjörnufræði og
þessháttar.
Magnús Kilerich óðalseigandi
var gerólíkur föður sínunv. —
Ilann var jal'n opinskár og al-
úðlegUr og laðir lvans Ivafði
verið afundin og dulur. Nú var
heinvilið á Ilanbjerg öllunv opið
á ný og þar var mikið sanv-
kvæmislíf. Þetta var slórt óðal
og óðalsherrafólkið var nvjög
góðgerðasamt. Þau virtust vera
mjög liainingjusöm sjálf og
liöfðu gaman af að sjá glatt
fólk kringum sig. Alt ljek í
lvndi og alt var yfirlætislaust.
Það var aðeins við spilaborðið,
senv ákefðin og stillingarleysið,
er var einkenni ættarinnar, konv
upp í óðalsherranum. Það voru
slórar upphæðir, senv skiftu unv
eigendur, þegar spilað var, sjer-
staklega þegar aðrir óðalslverr-
ar voru gestir. Einu sinni tap-
aði herra Magnús öllum bvi-
peningnum í spilunv. En eftir
hálfan mánuð var haus á hverj-
um bás.
Svo var það eitt kvöld i lok
síðustu aldar. Stórt gestaboð.
Þetta var milli jóla og nýárs.
Óðalsherrann sat á skrifstof-
unni sinni, og kertaljósin blöktu
í stjökununv og spilin flugu um
græna dúkinn. Allir liöfðu
drukkið ríflega og það var hætl
að spila unv peninga. Enginn
hafði svo nvikla upphæð á sjer,
sem nú var spilað unv. Hver
bauð yfir annan og allir blöð-
uðu í spilunum til að atlniga,
livort þeir gætu ekki boðið
meira.
„Sjá — sjá!“ asgði klukkan
í þögninni. Það var líkast og
hún væri að hvísla að lvverj-
unv einstökum. Sjáðu hvað þeir
eru ákafir og lnigaðir og heimsk-
ir. Ert þú minni en þeir?
Og þegar lvún sló tólf, litn
allir upp.
„Viltu lvætta klukkunni?“
spurði Ivaas óðalsherra.
„Nei,“ sagði herra Magnús, og
það fór skuggi unv andlitið.
„Það geri jeg ekki.“
„Og lvversvegna. ekki, með
leyfi að spyrja?“
„Þessi klukka kostaði föður
minn og afa lifið. Meira get jeg
ekki sagt.“
Það varð vandræðaleg þögn.
„Þá ættirðu að verða feginn að
losna við hana,“ sagði Kaas
hlæjandi. Hann var með ágæta
sóló á hendinni.
„Ef þii vilt hætta klukkunni,
þá vil jeg liælta óðalinu mínu.“
„Nei,“ sagði Magnús Kilerich
fast. En svo bætti hann við, til
þess að vera ekki nvinni: „Ef
þú vilt liætta þinni jörð, þá
skal jeg leggja Hanbjerg undir.“
Þá nótl tapaði Magniis Han-
bjerg. í janúar fyrirfór hann
sjer. Hann liengdi sig í lóða-
keðjunni úr klukkunni, en áð-
ur lvafði lvann tekið alt verkið
sundur.
Ungi nvyndhöggvarinn, Iíiler-
ich sat í vinnustofunni með
konunni sinni. Hann liafði þóll
taka niður fvrir sig, óðalsherra-
sonurinn, er hann giftist ungfrú
Törslev, dóttur bláfátæks pró-
fessors í stjörnufræði. En það
var liætl ao tala uin þelta eftir
að laðir lvans nvisti aleigu sína
og fyrirfór sjer.
„Höfunv við ekkert i eldinn?“
sagði liann. „Hvað er að l'árasl
iiin það, þú lvefir nvig og Elsu
litlu. Hann benti á glóhærðan
stelpuhnokka, senv var að leika
sjer á gólfinu. — „Eigum við
ekki að stinga Elsu í eldinn?“
Hún brosti gegnunv tárin.
„Jeg á fyrir einunv lvektolítra
af koksi, en brennið er svo
dýrt.“
„Brennið?"
„Já og kolakaupmaðurinn vill
ekki lána okkur. Veistu nváske
um nokkurn, seriv vill lána okk-
ur eyris virði?“
„En við eigum nó>g i eldinn,“
sagði hann. Borðið og stólana
og ganvla kassann utan af klukk-
unni, senv við erfðunv.“
„Æ, lvvaða bull er þetta!“
Alt í einu varð Kilerich hugs-
andi. „Heyrðu, fólk taldi það
tilviljun, að við skyldunv rek-
ast livort á annað. En við höf-
unv skilið fyrir löngu, livers-
vegna það var. Þetta er saga
klukkunnar og deilan milli
Krestens krármanns og Kiler-
ich. Auðvitað hjálpar klukkan
okkur.“
Og áður en konan gat við
nokkuð ráðið, hafði lvann náð
i eldhúsöxina og var farinn að
spæna klukkukassann niður.
„Það er ekkert verk í þess-
i'ivv kassa," sagði liann og hló.
„Jeg get ekki selt hann fyrir
neitt. Þessi vandræði okkar
standa heldur ekki lengi. Jeg
lvefi loforð unv stóra ferða-
legatið. Hefir klukkan kanske
ekki gert nóga bölvun? Þii skall
sjá, að það er af þvi, að hún
hefir aldrei lent í eigu manns,
senv hefir tínvt að fórna henni.
En við fórnum henni.“
Alt i einu heyrðist einkenni-
legt hljóð i klukkukassanum.
Tveir hlerar spruttu upp og vit
sveif hvít dansmær og blár
riddari.
„Þetta er handa Elsu litlu,“
sagði Kilerich. Hann losaði
myndirnar og fjekk telpunni.
Og hún fór undir eins að ga*la
við þau.,„Þau eiga að giftast,“
sagði Elsa litla.
„Ja-á,“ sagði Kilerich og
dansaði til konunnar sinnar,
laut niður að lvenni og kysti
lvana.
Hún tók arminunv unv háls-
inn á lvonum.
„Já,“ hvíslaði liúiv. „Dagur og
v.ótt hafa fundið hvort annað.“