Fálkinn - 05.06.1942, Page 12

12
FÁLKINN
Louis Bromfield:
AULASTAÐIR.
lmnn, en ef hann nú kæmi með bónorð varð
hún að segja annaðhvort já eða nei. Og já
gat hún ekki sagt. Það var alt of mafgt,
sem mælti móti því. Og ef hún segði nei,
yrði hún að liætta að liitta hann og það
kærði liún sig ekkert um. Hún fann, að
hún roðnaði og var þakklát fvrir rökkrið,
sem leyndi því. Hún svaraði: „Gott og vei.“
Þegar þau komu að bryggjunni, var svæð-
ið fyrir framan gisthúsið orðið fult af alira
handa bílum. Helmingurinn af öllu unga
fólkinu í Flesjuhorg var þarna samankom-
ið, til þess að taka þátt í laugardags-dans-
leiknum. Þetta fólk þekti hún ekki sjerlega
vel, vegna þess, að áður en hún fór í skóla,
hafðist hún að mestu við á búgarði foreldra
sinna, og þegar liún kom aftur og fór að
vinna hjá Villu frænku, þóttist liún vera
þar eins og útlend og gestur. Þessi bíla-
heimur var heimur borgarinnar en ekki
ríkisins, heimur, samsettur af börnum kaup-
manna, bankamanna og lögfræðinga og þar
var hún aldrei eins og heima hjó sjer. Einn-
ig var þetta heimur sveitaklúhbsins, og
hvorki hún, Villa frænka nje neinn af
hennar fólki, hafði verið nógu auðugt fyrir
þann heim.
Hún var því feimin og vandræðaleg þeg-
ar þau komu inn í stóra borðsalinn, feim-
in við unga fyrirfólkið frá Flesjuborg og
vandræðaleg yfir því að vera með syni
Dorta gamla. Og jafnframt var henni ögr-
un í skapi og hún skammaðist sín fyrir að
skammast sín.
Hún þekti súmt af þessu fólki, þó ekki
vel, en nægilega til þess að kinka kolli til
þess í kveðju skyni, en þessi kveðja hennar
fól samt í sjer ögrun, gremju og jafnvel
fyrirlitningu. Kohbi þekti aftur á móti margt
af því og talaði við það, sem liann þekti, og
altaf með þessu breiða glotti, sem hafði svo
ill áhrif á tilfinningar Sjönu — þetla glotl,
sem gerði hann svo aðlaðandi, en gallinn
var hara sá, að liann var alt of óspar á það
og eyddi þvi á hvern, sem var.
Þau fengu sjer nú hressingu og dönsuðu
síðan og brátt kom gestgjafinn, frændi
hennar og vísaði þeim á horðið, sem þeim
var ætlað. Hann var stór maður vexti, eitt-
hvað um sextugt, með stórar hendur og fæt-
ur, grófgerða andlitsdrætti, hár, sem farið
var að grána og hvöss, blá augu. Hann hafði
erft Mylluborg og litla gistihúsið, þegar það
var fúið og ómálað, og honum liafði tekisl
að halda í hvorttveggja, enda þótt hann
hefði ekki nema rjett til hnífs og skeiðar i
fyrstu tuttugu árin. En hann fór á veiðar og
til fiskjar, hafði dálítinn búskap, eignaðist
átta börn og lifði einskonar sveitasælulífi,
i náinni sambúð við trjen, fuglana og dýr-
in. En svo þegar hann tók að reskjast, kom
bíllinn til sögunnar og gerði Mylluborg rika,
og gamla gistihúsið með. Fólkið kom á
sumarkvöldum i stríðum straumum frá
Flesjuborg og öðrum horgum, sem miklu
voru fjarlægari, og bíllinn flutti þangað
menn, sem ætluðu að veiða og aðra lil þess
að dvelja um lielgar og enn aðra, sem selt-
ust að i ferðamannatjöldunum, sem höfðu
srnámsaman lagt undir sig allan litla lund-
inn, sem var að baki gistihússins. Faðir nú-
verandi gestgjafa hafði verið fvrsti livili
maðurinn, sem sá vatnið og nú, sextíu og
finnn árum síðar, var sonur Iians að upp-
skera ávextina af fyrirhvggjunni, sem gamli
maðurinn sýndi, er hann lagði undir sig alt
landið þarna í kring.
Frændi kysti Sjönu og spurði u-m líðan
Villu frænku og bætti því næst við: „Þú
mátt ekki fara án þess að líta inn í eldhúsið
til Ellu. En hún er svo önnum kafin þar á
laugardagskvöldum að sjá um alt.“
Þegar hann var farinn frá þeim, sagði
Kobhi: „Jeg hefi altaf gaman af að sjá karl-
inn. Hann minnir mig altaf á góða kvik-
mynd frá Vesturríkjunum.“
Þau álu nú og drukku það besta, sem til
var og dönsuðu síðan dálítið meira, en að
þvi loknu sagði Kobbi: „Nú skulum við
koma út og róa dálítið i lunglsskininu." ()g
Sjönu datl strax í lnig: „Æ, nú ætlar hann
að fara að biðja min og jeg get ekki annað
en látið undan. Hversvegna megum við ekki
bara vera áfram eins og við erum?“
Þau reru nú um vatnið langa stund, án
þess að þeim fjelli orð af vörum, en gagn-
tekinn af næturfegurðinni. Sjana lijelt á-
fram hugsanaferli sínum: „Hvað segi jeg, ef
hann fer nú að biðja mín? Ifvað segi jeg?“
Nei. hún vildi ekki giftast honum, og gat
það ekki, .... en samt ....
Þá lieyrði hún hann segja: „Jeg sagði áð-
an, að jeg ætlaði að spyrja þig um lítinn
hlut.“ Og hún svaraði dauflega: „Já.“
„Heldurðu ekki, að þú vihiir fá góða at-
vinnu við „Frjettir“?
Hana lmykti við spurningunni og hugsaði
með sjálfri sjer: „Skrítilega byrjar hann.“
En hún sagði: „Hvað áttu við?“
„Jeg á við það, að jeg get útvegað þjer
góða og vel launaða stöðu. Jeg hef lengi ver-
ið að velta þessu fyrir mjer. Þú kemst al-
drei neitt úr sporunum við Gunnfánann, og
mjer er það þvert um geð að sjá þig eyða
kröftum þínum við gamlan, sligaðan hlað-
snepil eins og liann er.“
En nú kom stoltið upp í Sjönu og lnin
varð samstundis bálreið. Hana langaði livorl-
tveggja í senn að gráta og berja Kohha.
„Gunnfáninn er fullgóður,“ sagði hún með
furðanlegri stillingu. „Mjer gæti ekki dottið
í hug að yfirgefa frænku gömlu.“ Og í sama
bili fann hún, að hann hafði lokið erindinu
— liafði aldrei ætlað að biðja hennar, og
liún fann, að hana liitaði í andlitið af blygð-
un og reiði, en sem betur fór, sást það ekki
i blessuðu tunglsljósinu. Það var engu lik-
ara en hann hefði stórmóðgað hana.
„Jeg vissi það ekki,“ sagði hann, hálf-
vandræðalega. „Mjer datt í hug, að 'þú yrðir
fegin að fá þessa vinnu.“
„Að minsta kosti vildi jeg ekki snerta
andstyggilegan saursnepil eins og „Frjettir“,
j)ó jeg hefði eldtöng til j)ess.“
Hann svaraði engu, en hún skynjaði, að
hann skildi, við hvað hún átti hún vildi
ekki koma nærri hlaði, sem tilheyrði óald-
arflokki Dorta gamla. Að hún tæki það sem
móðgun að henni væri boðin staða við slikt
hlað, jafnvel þó Kobbi gerði það sjálfur.
Ætla að fara að gera Lýðsættinni greiða!!
Þetta var í fyrsta sinn, sem liann var lálinn
heyra muninn á því að vera af Lýðsættinni
og vera sonur Dorta gamla, — vera afkom-
andi þeirra, sem gert höfðu garðinn fræg-
an, alt frá bygð landsins eða vera sonur
pólitisks hraskara og aðskotadýrs eins og
Dorta gamla.
Kohhi svaraði engu, en sneri bátnum á-
leiðis til bryggjunnar. Þegar þangað kom,
sagði liann, í einkennilegum róm: „Við ætt-
uni víst að fara að halda heim.“
„Eins og þú vilt.“
En hún heyrði á málrómi hans, að hún
Iiafði móðgað hann.
Þau gengu nú að bílnum, og óku síðan
hlið við hlið, lil Flesjuborgar. En ekkcrt
orð var sagt alla þessa leið og loks, Jiegar
staðnæmst var við liliðið á Aulastöðum,
hjálpaði hann henni út úr bilnum. Hann
opnaði hrörlega hliðið, sléinjægjandi og þá
sagði hún: „Þú mátt ekki koma alveg upp að
húsinu.“ En hann svaraði: „Jeg ætla ekki
að láta j)ig ganga eina milli allra þessara
runna.“ Og nú langaði hana mest til jæss að
fara /að gráta og' segja: „Jeg hef hagað
mjer eins og hölvaður hjáni. Við meguin
ekki láta okkur koma illa saman. Við meg-
um j)að ekki! Við megum það ekki!“ En
hún gat engu orði upp komið, heldur gekk
hún inn um hliðið með stífuin virðideik,
sem hún vissi sjáll', að var hlægilegur, |)(')tt
hún gæti ekki að j)ví gert.
Þegar })au voru komin að dyrunum og
höfðu stungið lyklinum í skráargatið, sagði
hann: „Frænka þín ælti ekki að vera að
hýsa jæssa landshornamenn i kjallaranum
sínum. Einlivern daginn myrðir einhver
jæirra hana.“
Hún svaraði engu nema: „Við livað áttu?“
Hann gerði ekki annað en taka ofan hatt-
inn og segja góða nótt, svo hún liafði ekki
annað að gera ,en opna dyrnar og fara inn.
Þegar hún var orðin ein í gasljósbirtunni
í forstofunni, datt henni alt i hug, að hann
hafði ekki sagt, eins og liann var vanur:
„Ertu nokkuð sjerstakt að gera á fimtu-
daginn kemur?“ eða „Hvenær sje jeg þig
aftur?“ Nú hafði hann ekki annað sagt en
góða nótt og farið síðan. Svo datt henni i
hug: „Hvernig veit liann um flakkarana?
Auðvilað hefir hann vitað um þá frá upp-
hafi og nú gerir hann frænku einhverja
bölvun.“ En insl í lijarta sínu vissi hún,
að á j)ví var engin hætta.
Frú Lýðs hafði verið heima og neytt
kjörrjetta Öddu gömlu, án þess að njóta
þeirra eins og vert hefði verið. Adda liafði
verið að atyrða hana á meðan, fvrir það að
kunna ekki að meta matinn, svo lienni varð
j)að allmikill ljettir er máltíðinni var loks
lokið og kerlingin j)agnaði. En áður en hún
bauð góða nótt, sagði hún Öddu frá unga