Fálkinn - 14.08.1942, Side 12
12
FALKINN
Louis Bromfield: 20
AULASTAÐIR.
Jafnvel Marta og Villi Frikk uröu að við-
urkenna, að þetta væri afburða góð rit-
stjórnargrein, sem rjetti við sjálfsvirðingu
starfsfólksins og hresti hug þess, jafnvel
drengjanna, sem báru það til hins fámenna
áskrifendahóps i Flesjuborg. En út á við
verkaði það eins og sprengikúla, og hafði
komið af stað miklu umtali í borginni,
tveim klukkustundum eftir að síðasta ein-
lakið var sloppið úr prentvjelinni. Þeir,
sem vissu ekki af hr. Rikharðs, sögðu: „Ó,
þetta eru hara fjörkippir í Villu gömlu,"
en aðrir sögðu: „Hvaðan fær hún aura til
að kosta þetta?“
Hjá engum borgara Flesjuhorgar vakli
ljlaðið þó jafn mikla eftirtekt og hjá Dorta
gamla. Þetta laugardagskvöld sat hann á
sokkaleistunum upp í legubekk og las rit-
stjórnargreinina aftur og aftur. Honum
líkaði ekki tónninn í henni og hann óskaði
þess, að Kobbi væri nærstaddur, til þess
að ræða málið við hann, í stað þess að
vera úti í veiðiferð, til þess að gleyma
frænku frú Lýðs.
Eftir þvi, sem aldurinn færðist yfir
Dorta, fann hann æ meiri þörf á því að
hafa Kobba nálægan, sjer til stuðnings.
Þegar liann var að heiman, varð gamli
maðurinn oft einmana, gamall og ráðalaus.
ískyggilegust þótti honum tilvitnunin i
grein J. E., sem hafði dáið löngu áður en
Dorti kom til Flesjuborgar, og var nú far-
inn að tala upp úr gröf sinni. Hann kunni
ekki við tóninn í þessum orðum: „Borgin
hefir altaf verið heiðarleg og framsækin
og Gunnfáninn mun reyna að berjast fyrir
því, að hún gæti haldið áfram að vera
þannig.“
Dorti gamli gerði sjer engar tyllivonir;
þetta var eins greinileg stríðsyfirlýsing á
hendur honum, og í algjöru ósamræmi við
lians hugmyndir um framtíð horgarinnar,
eins og hann vildi hafa liana. Því liann
vildi hafa Flesjuhorg í sínum vasa, og þótti
það nógu góð framtið.
Þetta kvöld steinsofnaði Dorti ekki um
leið og liann snerti koddann, heldur lá hann
lengi vakandi, hugsaði, reiknaði og skrif-
aði á minisspjaldið, sem lá við liöfðagafl-
inn á rúmi hans. Það voru aðallega atriði,
sem hann þurfti að fá upplýst hjá Hirsh,
sem sá um rekstur „Frjetta“, viðvíkjandi
fjárhag Gunnfánans og viðskiftum hans
við pappírskaupmennina. Hirsh hlaut að
kunna þetta alt á fingrum sjer.
Þarna lá hann í skrautrúminu, eins og
risavaxin konguló og spann vefinn, sem
átti að fanga frú Lýðs og Gunnfánann
hepnar, ef nauðsyn krefði.
Inst í hjarta sínu langaði hann ekkerl
til þess að koma frúnni fyrir kattarnef,
því honum var meinlaust til hennar á lík-
an hátt og manni getur verið vel við gamla,
slitna skó. En ef hún hinsvegar færi að
gerast umsvifamikil, neyddist hann til þess
að koma henni á vonarvöl, til þess að
hjarga sjálfum sjer frá fjárhagshruni og
ef til vill fangelsi. Hann var ekkerl hrædd-
ur við hana, en hinsvegar var liann hrædd-
ur um það, að ef hún færi að velta ein-
liverri snjókúlu af stað, gæti sú kúla orð-
ið hættulega stór, áður en varði. Og svo
var mannskrattinn, sem hún hafði kippt
út úr fangelsinu, rjett fyrir framan nefið
á dómaranum og þeim öllum! Hefðu þeir
bara rent grun í ])að, hver hann var í raun
og veru, þá væri hann nú að tæma fötur í
sorpbila borgarinnar. Dorti gamli gekk
ekki í neinar grafgötur um faðerni þess-
arar ritstjórnargreinar. Hún var að minsta
kosti ekki eftir moðhausinn hana Villu
gömlu Lýðs, heldur eftir einhvern, sem var
fær blaðamaður og það óþarflega fær til
þess að vera hollur fyrir suma.
Mánudaginn ef'tir kom Gunnfáninn i
endurbættri útgáfu. Enda þótt letrið væri
það sama og áður, var niðurskipunin svo
gjörbreytt, að halda hefði mátt að hjer
væri um nýtt blað að ræða. Nú hafði það
fengið á sig fullkomin nýtískusvip, i stað
þessúrelta forneskjusvips, sem áður hafði
verið á því. Frjettagreinarnar, sem áður
höfðu verið teknar formálalaust og óhreytt-
ar úr stórborgablöðunum, höfðu nú verið
umskrifaðar þannig, að þær voru læsilegri
fyrir íbúa Flesjuhorgar sjerstaklega. Og
valið á þeim var einnig öðruvísi, þvi hr.
Ríkharðs sleppti leiðinlegu frjettunum, en
tók hinar, sem áhuga gátu vakið.
Ein nýjung var í þessu mánudagsblaði,
sem sje bæjarfrjettadálkur Villa Frikk en
auk þess var grein eftir Sjönu Baldvins,
þar sem hvatt var til þess að gera Flesju-
horg að „borg blómanna" og gera garð þar
sem nú voru sorphaugar. Einnig var grein
eftir ritstjórann, frú Lýðs, um gamaldags
uppskriftír á allskonar ávaxtamauki og
niðursuðu, uppskriftir, sem höfðu þótt
góðar áður fyrr, en voru nú fallnar í
gleymsku, nema rjett hjá nokkrum göml-
um konum í þorpunum og á búgörðunum,
en þær sendu ennþá framleiðslu sína á
sýningar, sem haldnar voru á hverju ári.
Gasa-Máría hafði lagt til þrjár uppskriftir,
enda þótt nafns hennar væri hvergi getið.
Loksins var ritstjórnargrein eftir hr. Rík-
harðs sjálfan, þar sem þess var getið, að
enda þótt Gunnfáninn ætlaði að herjasl
áfram fyrir þeim hugsjónum, sem hann
hefði alla tíð barist fyrir, væri saml ætl-
un hans að yngja sig upp og verða aðal-
blaðið í borginni og ríkinu, hlað, sem væri
persónulegt og einkennilegt fyrir staðinn,
sem gæfi það út, að öll Bandaríkin skyldu
læra að þekkja það og jafnvel lesa það.
I fyrsta sinn í sögu blaðsins settu greina-
höfundarnir nöfn sín undir greinarnar, en
þetta gerði hlaðið persónulegra en áður
hafði verið og liitaði greinahöfundunum
um hjartaræturnar. Jafnvel aldursforset-
inn, frú Lýðs fann eins og æskufjör og
nýjar vonir vakna hjá sjer, við það eitt að
sjá nafn sitt á prenti.
Dálkur Villa Frikk var ágætur, og kom
honum þar að haldi kunningsskapur við
marga í horginni, svo viskídrykkja hans
og kvennasnag og önnur lífsreynsla, og nú
skeði það i fyrsta skifti í tuttugu ár, að
liann kom órykaður til vinnu á mánudags-
morgni. Eftirvæntingin eftir þessum mikla
degi gerði hann svo rækilega ófullan, að
hann varð livorttveggja í senn, stoltur og
hálfskömmustulegur við undrunaraugu
samverkafólksins.
Nokkru fyrir hádegi á þriðjudag, tók
Marta Frikk við fyrsta nýja áskrifandan-
um í grindarhúsinu sinu í skrifstofunni
niðri. Klukkan þrjú eftir hádegi voru
komnir sjö í viðhót og um kvöldið voru
þeir orðnir alls níu. Einnig voru margar
símahringingar til frú Lýðs; það voru ýms-
ir meðborgarar hennar að óska til ham-
ingju og frúin hafði það upp úr þessuín
hringingum að verða taugaóstyrk allan
daginn og koma engu í verk, sem hún
þurfti að gera. Og rjett áður en skrifslof-
unni var lokað um kvöldið, hringdi for-
maðurinn í Borgarafjelagi kvenna í Flesju-
horg til Sjönu, til þess að tilkynna henni,
að grein hennar hefði vakið mikla athygli
á fundi i fjelaginu, og nefnd hefði verið
kosin til þess að beita sjer fyrir skreyt-
ingu borgarinnar með hlómgörðum og
fleiru þessháttar. Og nú var erindið að
hjóða Sjönu að verða heiðursfjelagi og
taka sæti í nefndinni.
Sjana kafroðnaði af feimni og ánægju
og svaraði játandi og þakkaði fyrir heiður-
inn. Þegar hún fór úr skrifstofunni, gekk
hún beint í hókasafnið og fjekk sjer bæk-
ur um garðyrkju, og sama kvöldið skrif-
aði hún eftir hlóma- og fræ-verðlistum i
margar áttir. Hún kunni ekki snefil til
garðyrkju, en nú var ekkert undanfæri að
læra eithvað í þeirri grein, þar sem hún
var garðyrkjufræðingur blaðsins, og það
ekki einungis um hlóma- heldur og um
matjurtarækt, til þess að verða ekki her
að fáfræði frammi fyrir nefndinni. Og
hún hafði fleira í huganum en garðyrkju.
Ilún hafði kvennasíðuna á fimtudögum
og sveitasíðuna á laugardögum. Henni
fanst hún aldrei liafa haft eins mikið að
gera og nú, og við það hættist, að hún hafði
áhuga á verkinu.
Þetta kvöld gerðu þau sjer glaðan dag
í eldhúsinu, frú Lýðs, Sjana og hr. Rík-
harðs, og hjeldu veislu með kókó og brauð-
súpu, en Adda sat við annað horð og
hlustaði. Þótt ekkert væri sterkara á horð-
um en kókó, var ekki trútt um, að þau
fyndu öll dálítið á sjer. Jafnvel hr. Rík-
harðs var ánægður, enda þótt hann væri
eins og dálítið utan við sig. I rauninni var
þetla annar ritsjórnarfundur, sem þau
lijeldu þrjú fyrir sig.
Svo virtist sem höfuðið á hr. Ríkharðs
væri sá nægtahrunnur af hugmyndum
hlaðinu til endurhóta, sem aldrei yrði þur-
ausinn. Hann tíndi þær fram, eina í einu
og síðan voru þær ræddar. Jafnvel Adda
gamla tók þátt í umræðunum og loksins