Fálkinn - 04.08.1944, Side 3

FÁLKINN
3
VIKUBLAÐ MBÐ MYNDUM
Ritstfári: Skúli Skúlason.
FramkvMjóri: Syavar H)altested
Skrifstofa:
Bánkastr. 3, Reykjavlk. Simi 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
Blaðið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðis fyrirfram
HERBERTSprení.
SKRADDARAÞANKAR
Enn er hann til urgurinn milli
sveitar og sjávar. Sá urgur, sem
hefir tafið framfarir landsins um
tugárabil, gert Alþingismennina að
reiptogsmönnum á hlemmiskeiði því
sem óvitrir og illgjarnir menn vilja
vera láta. En hjá situr þjóðin. Að
visu ekki hnipin heldur hugsandi.
En vissulega í vanda.
„Hverjum flokknum á jeg að
fylgja?“ hugsar einstaklingurinn, er
horfir á j)ennan paðreim stjórn-
málaflokkanna. Stundum spyr hann
í eigin hagsmunaskyni — og oft.
Bóndinn spyr: „Á jeg ekki að selja
jörðina og bústofninn. Jeg fæ gotl
verð núna — að minsta kosti fyrir
bústofninn. Svo get jeg lifað á reit-
unum, það sem eftir er. Ekki þarf
jeg að liugsa um krakkana — þau
eru öll farin að vinna fyrir sjer
sjálf — við sjóinn.“
Á sama tíma hugsar maðurinn við
sjóinn: Jeg er ættaður úr sveit og
jeg var að lesa auglýsingu núna,
um að jörð væri til sölu í minum
gamla hreppi. Ætti maður ekki að
kaupa hana? Þá ber jeg beinin þar
sem jeg fæddist. Og eiginlega finnst
mjer ekki eins vænt um neinn blett
á jörðinni og þennan.“
Jeg nefni ekki fleiri stjettir, þvi
að allar hinar eru aukageta. Sjór og
sveit er það tvent, sem öll framtíð
íslands byggist á. Allt hitt, sem
byggt er, liefir verið' reist og verður
reist á þessu tvennu. — Aðrir at-
vinnuvegir líka, svo sem iðnaðurinn,
sem síst ber að lasta. En framtið
fslands byggist aldrei á honum —
vegna þess að móðir Jörð, og faðir
Sjór verða liftaug' landsins.
Móðir Jörð og faðir Sjór eru í
rauninni hjón, og hafa verið það
siðan land byggðist. En ýmsir ó-
þokkar hafa orðið til þess að bera
rógorð milli þeirra. Rógorð, segi
jeg, en þó er það með öðru móti en
venjulegt er. Því að rógi Gróu í
Leyti er hvíslað. Hinn er prentaður.
Og oft dettur mjer í hug, live gaman
hefði verið að gefa út eina bók „til
landsins gagns og nauðsynjar“ á
kostnað þess, sem spara mætti af
rógnum í stjórnmálablöðunum.
Gjöf þjóðræfenisfjelagsins til fslands
Dr. Richard Beck prófessor, boðs-
geslur rikisstjórnarinnar á lýðveld-
ishátíðinni og fulltrúi íslendinga í
Vesturlieimi, er nú farinn vestur
um liaf aftur eftir nokkurra vikna
dvöl hjer. Hefir hann verið öllum
mikill aufúsugestur, enda lætur
prófessorinn vel af góðum viðtök-
um lands og þjóðar.
Áður en Richard Beck fór hjeðan
gekk hann á fund forseta íslands
og afhenti honum gjöf til íslenzka
lýðveldisins frá Þjóðræknisfjelagi
fslendinga í Vesturheimi. Er það
eirtafla áletruð, hinn bezti gripur.
Áletrunin er á j)essa leið:
,,íslendi.ngar i Vesturheimi sam-
fagna heimaþjóðinni i lilefni af end-
urreisn hins íslenzka lyðveldis 17.
júni 19'th.
Guð blessi ísland.
„Vjer höldum öll hópinn,
þótt hafið skilji löndin".
Fyrir ofan er mynd af víkinga-
skipi, og báðum megin þrír fánar,
samanstungnir. Undir áletruninni er
loks innsigli Þjóðræknisfjelagsins.
Þegar Beck afhenti forsetanum
gjöfina, voru þeir viðstaddir forsæt-
isráðherrann og utanríkisráðherr-
ann, en forsetinn þakkaði gjöfina og
þann velvildarhug, sem liún sýndi
og bað prófessorinn að bera kveðju
sína og þjóðarinnar allrar til Þjóð-
ræknisfjelagsins og Vestur-lslend-
inga.
Frú Valgerður Jónssdóttiir Hring-
braut 171, verður 60 ára 7. ágiist.
mynd, sem tekin liefir verið af öðr-
um þeirra, að sú björgun hefir ekki
verið neitt áhlaupaverk: Sandurinn
hefir gerst býsna áleitinn við skipið,
svo að ekki hefir mátt tæpara standa
um björgunina.
Togari í sandi
Björgvin Guðmundsson.
Fyrsta söogdrápn Islenska
Björgvin Guðmundsson tónskáld er
einn hinn afkastamesti íslenskra
tónsmiða. Liggur eftir hann fjöldi
sönglaga við íslenska texta, auk þess
Þjóðhátiðarkantatan við hátiðaljóð
Daviðs Stefánssonar l'rá Fagraskógi
1930, og margt annarra stærri tón-
verka.
Nú hefir sú fregn borist, að út sje
að koma nýtt stórverk eftir Björg-
vin. En það er söngdrápa (óratóríó)
en það er fyrsta tónverk, þeirrar
tegundar, sem íslenskt tónskáld hef-
ir samið. Söngdrápan er gerð við
ljóðaflokk Guðmundar skálds Guð-
mundssonar „Friður á jörðu“. Hún
er í fjórum þáttum, og útsett fyrir
blandaðar raddir með píanóundir-
leik.
Þetta er langt verk, bókin er 170
bls. og brotið stórt. Hún er prentuð
í Bretlandi, og kemur út samtímis i
þremur löndum: íslandi, Bretlandi
og Bandaríkjunum. Arthur Gook, trú-
boði á Akureyri, hefir snúið ljóða-
flokki Guðmundar Guðmundssonar á
enska tungu.
Kunnugir menn vita, að Björgvin
hefir fyrir alllöngu hafist lianda um
samningu þessarar söngdrápu, enda
er augljóst, að slíku verki verður
ekki lokið í skjótri svipan. Mun
mörgum tónlistarunnendum leika
hugur á að eignast þetta nýja tón-
verk hins vinsæla tónskálds.
Mörg eru þau orðin, skipin, sem
farist hafa við íslands strendur, og
munu flest hjeruð landsins kunna
einhverja slíka harmsögu að segja úr
sínum högum. En hvergi hefir fleiri
skipum hlekkst á en við suðurströnd
ina, brimasama og hafnlausa. Ótalin
eru þau skip, sem þar hafa farið
sina hinstu siglingu. Skipsliafnirnar,
bæði íslenskar og erlendar, hafa ým-
ist farist á hamförunum eða bjarg-
ast upp á sandana við illan leik. En
skip sjálf hafa hrakist og velst í
brimrótinu, og síðan flest horfið í
botnlausan faðm sandsins, Sem liefir
svelgt þau i sig smátt og smátt.
Á síðastliðnum vetri strönduðu
þrir erlendir togarar á Fossfjöru í
Skaftafellssýslu. Tekist liefir nú að
ná tveimur þeirra út aftur, og hefir
Skipaútgerð ríkisins staðið fyrir
björguninni. Það sjest best á þessari