Fálkinn - 27.09.1946, Qupperneq 13

FÁLKINN
13
KROSSGÁTA NR. 605
Lárétt skýring:
1. Á veiðarfæri, 5. reiða, 10. eld-
ar, 12. klór, 14. hljóð, 15. mylsna,
17. fanga, 19. fát, 20. vel gefna, 23.
ungviði, 24. faðm, 26. vináttu, 27.
kunningja, 28. æpir, 30. farfa, 31.
liest, 32. gengur að, 34. spjald, 35.
ruslið, 36. skemmdar, 38. núningur,
40. skurn, 42. dimmur, 44. titill,
46. skvett, 48. betur, 49. skælt, 51.
ops, 52. mál, 53. trúa, 55. vann eið,
56. kynflokkur, 58. erta, 59. sára,
61. lengra, 63. snjói, 64. heiti, 65.
rifrildi.
Lóörétt skýring:
1. Samkomuhúsið, 2. skel, 3. reiði,
4. mynt, 6. fangamark, 7. úfna, 8.
mánuður, 9. rólyndinu, 10. ódámar,
11. bandið, 13. stikilinn, 14. lágfótan,
15. málmur, 16. op, 18. steinn, 21.
klaki, 22. guð, 25. rolla, 27. eld, 29.
komist, 31. barkar, 33. verk, 34.
velur, 37. kvef, 39. hifa, 41. horfa,
43. mergð, 44. far, 45. þyngdarein.
(útl.), 47. hásæti, 49. þyngdarein.,
50. tveir eins, 53. bindi, 54. niður-
lagsorð, 57. flana, 60. atv.o., 62. tveir
samhljóðar, 63. frumefni.
LAUSN Á KROSSG. NR. 604
Lárétt ráðning:
1. Vetrarmánuður, 12. saft, 13.
sjali, 14. ósæl, 16. Óli, 18. Ása, 20.
ske, 21. La, 22. gos, 24. las, 26. Tn,
27. batna,-29. situr, 30. R.S., 32.
stúlkunum, 34. D.I., 35. und, 37. An,
3,8. Gr, 39. ern, 40. part, 41. ið, 42.
Fe, 43. stig, 44. Pro, 45. F.N., 47.
R.G., 49. afa, 50. K.K., 51. faglærð-
ur, 55. T.R., 56. hagur, 57. guðar,
58. M.S., 60. urr, 62. ris, 63. S.T.,
64. aka, 66. háa, 68. Óla, 69. nota,
71. meiri, 73. skæð, 74. landnyrðing-
ur.
Lóðrétt ráðning:
1. Vala, 2. efi, 3. T.T., 4. A.S., 5.
rjá, 6. masa, 7. ála, 8. Ni., 9. ð.ó.,
10. uss, 11. rækt, 12. sólaruppkoman,
15. iendingarstað, 17. Lotta, 19. hat-
ur, 22. gas, 23. snúningur, 24. lin-
gerður, 25. sum, 28. al, 29. S.U., 31.
snark, 33. ká, 34. drift, 36. dró, 39. skol, 61. fáir, 63. slær, 65. ata, 66.
eta, 45. fagra, 46. bæ, 48. guðir, 51. hey, 67. arð, 68. óku, 70. an, 71.
fau, 52. L.R., 53. R.G., 54. Ras, 59. M.N., 72. I.I., 73. S.G.
skyldi geta tjónkað við þessa stelpu eða
þolað návist liennar, stelpu, sem reri á
eintrjáningi allt sumarið og ók á hunda-
sleða á vetrum og klæddist eins og Indíáni.
En það var táp í henni. Frændi liennar
liafði gaman af að kenna henni það sem
laut að slarl'i hans, og það var sagt að hún
væri fullnuma í öllu því, sem vissi að
loftskeytum þegar liún var sextán ára.
Þessvegna var það alls ekki óeðlilegt þó
hann hefði liana með sér sem aðstoðar-
mann, er liann tók við stöðu sinni þarna
á norðurlijara Canada.
Það var eins ogj unga stúlkan yrði að
nýrri manneskju þegar liún liafði hrist af
sér bæjarrykið og flaug einn dag síðla
sumars norður með frænda sínum og
settist að á loftskeytastöðinni. Hún- varð
lífið og sálin í þessum turni, sem beindi
augum sínum og eyrum að hinum ókunnu
flæmum, sem þekja nyrsta livel jarðar-
innar.
Og Samuel de Champlain varð ungur í
annað sinn. Þegar veturinn lagðist að setti
hann á sig þrúgurnar sinar eða skíðin og
nú fann hann blóð liinna kanadísku cour-
eurs de bois renna í æðum sér. Nú var
hann aftur á valdi liins seyðandi dular-
rnagns norðlægu laudanna.
Á hinu uýja heimili sínu höfðu þau
Indiánafjölskyldu sér til aðsloðar og lifðu
þarna fullkomnu landnemalífi.
Svo kom veturinn. Hann var harður og
grimmur í þetta sinn. Pater Mikjáll hafði
ærið að starfa, að lina lningursneyðina
meðal Indíánanna. Anna-María var jafn-
aW með honum þegar hún var laus frá
varðstöðu sinni á loftskejdastöðinni.
Þetta var líka ógæfuár að öðru leyti. í
útvarpinu heyrðust oft stuttar tilkynning-
ar um slys og dauða í norðurhöfum. Það
var eins og allir árar hefði safnast i fylk-
ing kringum Norðurpólinn til að verja
liann árásum livítra manna. Hver leiðang-
urinn eftir annan hvarf inn í þokuheim
norðurísanna. Hinn dularfulli Svalbarða-
hundur beit frá sér á norðurljósanóttun-
um og hinn sögufrægi tröllabjörn við Norð-
urpólinn svalg kristinna manna blóð.
Anna-María hafði sérstaka hæfileika til
að ná í fréttirnar af slysum þeim og raun-
um, sem gerðust norður í liöfunum. Það
var hún, sem hafði lieyrt síðustu orðsend-
ingarnar frá Levanevski og fleirum, sem
dóu hinum hvíta hetjudauða í stærsta
grafreit veraldar. Allan veturinn var hún
að staðaldri í sambandi við vetursetu-
mennina rússnesku á Norðurpólnum og
eins hópinn í Franz Jósepslandi. Hún varð
einskonar forsjón þessara afskekktu Rússa
sein þraukuðu liinn langa vetur þarna
norður í ísnum, og tóku öllu með þögn og
þolinmæði.
Hvíti engillinn var hún kölluð, ógj vér
höfum áður heyrt hve nafn hennar var
virt og elskað af öllum þeim, sem í þágu
vísindanna störfuðu fyrir verðmæti, sem
almenuingur á bágt með að meta. Hún
fylgdist með þeim í gleði þeirra og sorg
allan veturinn. Stuttbylgjustöðvar þeirra
voru veikar og það var ekki leyfilegt að
nota þær fyrir löng samlöl, en hvert orð
sem vetursetumennirnir gátu náð i frá
stöðinni við Maekenziefljót var eins og
kveðja frá yfirnáttúrulegri, himneskri veru
sem færði þeim kveðju og huggun frá
Maríu mey .......
— Þegar vorar fljúgiim við lil Canada,
■sögðu þeir oft.
Og vorið kom, en það var skráð i bók
forlaganna, að enginn þeirra skyldi nokk-
urntíma fó þessa ósk uppfyllta.
Það var Anna-María, sem með skjálf-
andi hendi hrijiaði síðasta neyðarkallað á
blað liinn viðburðaríka vordag, þegar
versta fárviðrið, sem nokkurtíma hefir
geysað á norðurhjara gerði atlögu að vet-
ursetumönnunum á heimslcautinu og sóp-
aði þeim ofan í vökina.
Þá dagana fór stúlkan aldrei af verðin-
um. Ilún sendi UPOL livert skeytið eftir
annað. En enginn svaraði. Og stöðin á
Rúðólfsey þagði líka. Þögnin breiddist yf-
ir dauða heiminn við norðurskaut linatt-
arins.
— Þú verður að hlífa þér svolítið, sagði
frændi hennar. Láttu mig leysa þig af
hólmi. Það nær ekki noklcurri átt að þú
sitir hér dag eftir dag. Enda er ekkert
hægt að gera til gagns eins og nú er ástatt.
Anna-María horfði á hann rólegu, björtu
augunum, sem honum þótti svo vænt um.
— Eg bíð, sagði hún. Wilkins og Byrd
koma undir eins og veðrinu læ,gir.
Hái maðurinn laut jrfir hana og strauk
henni um hárið.
— Það er lítil von, muldraði hann
.... Öll umferð er stöðvuð .... Öll strönd-
in norður að Point Barrow er lokuð ....
Við erum algerlega einangruð og verðum
að bíða þangað til veðrið batnar.
— Já, ég bið, endurtók stúlkan í annar-
legum þráa ........ Svalbarðastöðin hefir
rétl í þessu tilkynnt að veðrið sé að lægja
og að hjálparleiðangur liafi verið sendur
frá Moskva, undir stjórn þeirra Tarjikov
og Laski. Þeir hljóta að lcoma til Rúðólfs-
eyjar innan skamms.
— En enginn hefir heyrt neitt af þeim
ennþá ?
— Nei ........
Nú skeði dálítið, sem Samuel de Champ-
lain gleymdi aldrei ......
Það heyrðist lágt snark í viðtækinu ....
Eins og hás rödd hvíslaði einhversstaðar
úti í geimnum.
Anna-María laut fram. Augu hennar
Ijómuðu. Það var eins og hún einbeitti
öllum kröftum sinum að því að heyra orð-
sendinguna, sem barst til eyrna hennar
utan úr fjarskanum.
— Hver er það? spurði Champlain með
eftirvæntingu og horfði á stúlkuna.
Hún liafði staðið upp. Hlustirnar duttu
af höfðinu á lienni niður á borðið. Það
\