Fálkinn - 30.01.1948, Blaðsíða 3

FÁLKINN
3
Vegleg Templarahöll verður reist í Rvík
• Hin alþjóðlega góö-
templararegla reltur
upphaf sitt til Banda
ríkja Norður-Amer-
í'ku, en þar er hún
stofnuð fyrir tæpum
100 árum.
Hingað til landsins
flyst þessi alþjóðafé-
lagsskapur árið 1884,
og stóð vagga hans
hér á landi á Akur-
eyri. Er góðtempl-
arareglan fyrsti al-
þjóðlegur félagsskap-
ur, sem rætur festir í
íslensku þjóðlífi, og
hefir haft meiri og
varanlegri áhrif á
alla félagsstarfsemi í landinu, held-
ur en roenn almennt gera sér ijóst,
minnsta kosti i fljótu bragði.
Ilinn 3. júlí árið 1885 er fyrsta
góðtemplarastúkan stofnuð í Reykja-
vík, en jjað var st. Verðandi nr. 9
og sama ár, 17. nóv., st. Einingin
nr. 14, en l)að varð sú stúka, sem
gerði góðtemplararegluria í höfuð-
stað landsins „múr- og naglfasta"
með því árið 1880 að hefja bygg-
ingu Góðtemplarahússins við tjörn-
ina. Þetta hús var svo vígt og tek-
ið í notkún árið cftir, og iiefir
jafnan siðan verið aðalsamkomu-
staður reykvískra templara. En
þetta hús var lengi vel meira en
samkomustaður templara, það var
aðalsamkomuhús hæjarins, öllum
almenningi samastaður til fundar-
halda og skemmtana, bæði leiksýn-
inga og dans, og jafnvel um skeið
notað sem fríkirkja, og um mörg
ár samkomustaður bæjarstjórnar,
einskonar „ráðhús“.
Góðtemplarahúsið er um 60 ára
og leikur elcki á tveim tungum, að
það hentar vart lengur, sem athvarf
fjölmenns menningarfélagsskapar,
og hlýtur að hverfa innan skamms.
Enda þótt margir muni sakna þess
gamla og sögufræga húss, þá verður
þar engu um þokað. En það, þetta
gamla liús, verður að leysast af
hólmi af öðru nýju og fullkomnu í
fyllsta samræmi við þær kröfur,
sem mestar eru gerðar nú til slíkra
samkomuhúsa. Nýlega bauð iiúsráð
Temþlarahallar Reykjavíkur, frétta-
mönnum blaða og útvarps til fund-
ar við sig, til þess að ræða við
þá um liúsmál bindindishreyfingar-
innar yfirleitt, og góðtemplararegl-
unnar, og hvað væri lielst uppi um
þau mál innan reglunnar nú.
Formaður liúsráðsins, Freymóð-
ur Jóhannsson, listmálari, hafði
orð fyrir húsráðinu. Rakti hann
nokkuð gang og sögu húsmáls regl-
unnar liér í Rvík. Gat þess að
reglan hefði fyrir nokkrum árum
fest kaup á eigninni Fríkirkjuveg
11, en þó hér sé um mikið hús
að ræða, er það fyrst og fremst
byggt sem íbúðarhús og lientar því
illa sem samkomustaður t:i fund-
arhalda. Þó liefir verið í það ráð-
ist að breyta kjallara hússins, og
gera þar fundarsal lítinn og kaffi-
stofu. Þar er og Stórstúka Islands
í smákytru með skrifstofu sína, en
báðar aðalhæðir hússins eru í leigu
ríkisins, en þar er sakadómari með
skrifstofur sínar til húsa.
1 Reykjavík eru nú starfandi 10
undirstúkur og 5 barnastúkur með
um 4000 félögum, auk Þingstúku
Reykjavíkur, stjórnar Umdæmis-
stúkunnar nr. 1. og Stórstúku ís-
lands. Auk venjulegrar félagsstarf-
semi er og um að ræða liverskon-
ar flokkastarfsemi t. d. leikfélög
ferðafélög, fræðslufélög, söngfélög,
málfundafélög, saumaklúbba, vinnu-
flokka, svo eitthvað sé tiltekið.
Þá er þess að g'eta að allt hníg-
ur að þvi, að miðstöð bindindis-
starfseminnar og allrar fræðslu þar
að lútandi með þjóðinni sé i Reykja
vík. En húsnæðisleysið háir slíkri
starfsemi; eins og allri annarri.
Er nú svo komið, að varla verð-
lengur við þetta húsnæðisleysi unað.
Reglan hefir snúið sér til rikis-
stjórnarinnar og Alþingis um styrk
í sambandi við þessi mál, með þeim
árangri að dómsmálaráðherra
Bjarni Benediktsson, hefir lagt fyr-
ir Alþingi frumvarp þess efnis að
ríkið styrki slíkar framkvæmdir
með fé úr rikissjóði, en sé það
Framhald á bls. lb.
Frá Frakklaodi
Stjórnarskipti I Frakklandi. —
Hinn nýi forsætisráðherra
Frakklands, Robert Schuman,
sem i nóvember tók við stjórn-
inni eftir Ramadier. Með lion-
um á myndinni er innanrikis-
ráðherrann Jules Koch (t. v.).
Ástandið í Frakklandi. — Þegar
nýja stjórnin tók við í Frakk-
tandi logaði þar allt í verkföll-
um, sem um 2 milljónir manna
tóku þátt í. Stjórnin varð að
kveðja herlið til nauðsynleg-
uslu verka, svo sem til að flytja
mél til bakaranna.
Blaðasalarnir í París hafa árlega
tytlidag og klæða sig þá í alls-
konar afkáralega búninga og
hjóla með blaðaböggtana sína
frá Rue du Croissant og Mont-
martre. Hér sjást nokkrir þátt-
takendur í þeirri athöfn.
Kennarar í verkfalli. — Jafn-
vel kennarar i París hafa gert
verkfall og yfirleitt flestir op-
inberir starfsmenn — nema lög-
reglan. Hún hætti við verkfall-
ið á síðystu stundu. Hér sjást
börn fyrir utan skóta í París,
sem hefir verið lokaður vegna
verkfalls.