Fálkinn - 04.01.1952, Page 8
8
FÁLKINN
Þegar ég tek það nú fyrir að
skrifa um atburðina, sem gerst
hafa undanfarið, ætla ég að reyna
að vera hreinskilinn. Eg á að deyja
bráðlega, og þarf engu að leyna.
Vinir mínir kannast sennilega við
mig sem viðfelldinn og laglegan
mann. Það var sungið við vöggu
mína að ég mundi verða eins kon-
ar Aladdin. Eg tók mín próf til og
með lögfræðiprófi með lofi. Lag-
legasta og gáfaðasta stúlkan í
bænum varð konan mín. Faðir
minn var dáinn nokkru áður og
hafði skilið mér eftir ullarverk-
smiðju. Eg tók við henni og hætti
á lögfræðibrautinni, enda hafði
mig aldrei langað sérstaklega í
lögfræðistörfin.
Föður mínum kom alltaf vel
saman við starfsmennina. Hann
var myndugleikamaður en mildur
um leið. Sjaldan eða aldrei lét
hann undan kröfum um launa-
hækkun. Hann lagði rólega fram
reikningana sína og þeir sýndu
að reksturinn byggðist á mjög
takmörkuðum ágóða. Það var
ekki hægt að hækka kaupið, þótt
ekki væri nema um 5 af hundraði,
nema fólkinu yrði þá fækkað um
leið, en þá dró jafnframt úr fram-
leiðslunni og afraksturinn varð
minni.
Eg gat oft ekki annað en dáðst
að föður mínum undir þeim kring-
umstæðum. Það var eins og hann
undirstrikaði hvert orð með gull-
gleraugunum sinum, sem hann
hafði alltaf á milli fingranna þeg-
ar hann var að rökræða.
1 fyrsta skpti sem sendinefnd
frá starfsfólkinu kom til mín og
heimtaði 6% kauphækkun — með
tilvísun til þess að vísitalan hefði
hækkað — reyndi ég að nota rök
föður míns. Það mistókst. Jafnvel
lögfræðikunnátta mín kom mér
TOSCANINI TIL AMERÍKU.
Arturo Toscanini kom nýlega
við í Orly-flughöfninni hjá Par-
ís, á leið frá Milano til Banda-
ríkjanna. Iíér sést hinn heims-
frægi hljómsveitastjóri, meðan
hann er að híða eftir flugvélinni
til New York.
ekki að neinu haldi. Mér fannst
blátt áfram óhjákvæmilegt að
fallast á málstað fólksins. Og
þessu lauk svo að allir fengu 6%
kauphækkun.
Næsta misseri gekk verksmiðj-
an raunverulega með tapi. Eg
hafði teygt mig lengra en ég þoldi.
Þess vegna var ég ekki á marga
fiska þegar nefndin kom aftur og
sagði: Nú er vísitalan orðin þannig
að okkur nægir ekki minna en 15
aura hækkun um klukkutímann.
Eg gerði lauslega áætlun og
komst að þeirri niðurstöðu að
þessi hækkun mundi kosta mig
7500 króna halla á ári.
— Jæja, sagði ég, — þið skuluð
fá hækkunina. En þá neyðist ég
Ævii endar
til að segja upp fimm manns. Og
samt er það óvíst hvort það dugir.
Líklega hefir engum dottið í
hug að ég mundi gera alvöru úr
þessu. Það er undir manninum
sjálfum komið. Og fólk hafði ekki
eins mikið álit á mér og á föður
mínum.
Eigi að síður sagði ég upp fimm
manns fyrir nokkrum mánuðum.
Eg valdi þá úr, sem síðast höfðu
komið, aðallega ungt og einhleypt
fólk. Og svo fékk ég þetta bréf,
skrifað með skældri hendi:
Þér hafið tekið brauðið frá
mörgurn saklausum. Þér vitið ekki
hvernig pað er að vera atvinnu-
laus. Svei!
Hálfum mánuði síðar fékk ég
annað bréf með sömu skrift og
þar stóð:
Ef þér viljið leggja 15.000 kr.
undir stóru furuna 200 metra fyrir
utan Eikarbergsskálann um mið-
nætti á morgun skál ég hlífa yður.
1 römmustu álvöru. Maður, sem
ekki hefir bragðað mat í þrjá
daga.
Þetta plagg afhenti ég lögregl-
unni og gaf henni um leið nöfn
og heimilisfang þeirra fimm, sem
ég hafði sagt upp. Sakamálaþjón-
ustan lofaði, í syfjulegum tón, að
rannsaka málið.
Nýtt bréf tveim dögum síðar:
Jæja, þér fóruð til lögreglunnar
til þess að fá hjálp! Og engir pen-
ingar undir furunni. En þér skul-
uð ekki sleppa. Ónei. Það eina
sem getur bjargað yður úr þessu
er að þér leggið 20.000 á sama
stað um miðnætti á morgun. Yður
skjátlast ef þér háldið að ég sé
einn af peim fimm, sem þér sögð-
uð upp. Eg starfa á eigin ábyrgð.
Enginn kemst undan svörtu hend-
inni.
Þetta bréf afhenti ég lögregl-
unni líka. Varðstjórinn sagði —
Hm! Þetta gerir málið flóknara.
Ef við eigum þá að trúa því að
bréfritarinn sé ekki einn af þess-
um fimm. Annars höfðum við
fengið skriftarsýnishorn þeirra,
og enginn þeirra hefir skrifað
þessi bréf.
— Þér skiljið víst að þetta fer
að fara í taugarnar á mér. Að fá
daglega hótanir um að verða
drepinn! sagði ég.
— Við skulum láta einn af okk-
ar bestu mönnum halda vörð hjá
yður allan sólarhringinn, sagði
varðstjórinn.
d lorgin!
— Eg tók í höndina á honum.
— Viljið þér gjöra svo vel? Þökk
fyrir. Þá verð ég rólegri.
— Við náum í hann einn góð-
an veðurdag. Þér megið treysta
því! sagði varðstjórinn.
1 næsta bréfi var morðinginn
minn farinn að þúa mig:
— Jæja, svo að þú hefir feng-
ið snuðrara til þess að gœta þín.
Hæ, hæ, en þú ert nú ofurséldur
samt, lasm! Sé maður dæmdur
til dauða, þá eru ótál leiðir til
þess að drepa hann. Dettur yður
í hug að þú getir snúið á mig?
Á ég að nefna nokkrar aðferð-
ir? Eg gæti látið þig verða undir
bíl, ég hefi skírteini og gæti náð
mér í bíl fyrir eitt húshorn. Eg
gæti látið eitthvað detta í hausinn
á þér, og margt annað. En ég neita
mér um það. Eg hefi ákveðið að
þú skulir deyja eðlilegum dauð-
daga. Eftir 2Jj tíma — í síðasta
lagi. Enginn flýr örlögin. Hvort
heldur þú hýrist heima eða dirf-
ist að fara út — það kemur út á
eitt. Það er úti um þig kunningi,
ef þú leggur ekki 25.000 undir
furuna í nótt.
Þegar lögreglufulltrúinn las
þetta bréf gat hann ekki stillt sig
um að brosa: — Við verðum víst
að athuga málið sérstaklega, sagði
hann. — Þekkið þér nokkurt
skáld?
— Mér finnst þetta of alvarlegt
til þess að hlæja að þvi. — Eg
umgengst engin skáld. Og ég held
ekki að nokkru skáldi gæti dottið
svona glæpur í hug. En ég sé að
lögreglan getur ekki veitt mér
neina verulega hálp. Þið hafið víst
nóg að hugsa um morð, sem aldr-
ei hafa komist upp. Það er víst
lögreglunni um megn að fást við
morð, sem ekki er búið að fremja.
Eg sit hér og skrifa og spyr
sjálfan mig. — Hvað getur venju-
legur maður síðustu 24 tímana,
sem hann á eftir að lifa? Eg á
peninga til þess að geta haldið
vinum mínum gott skilnaðarsam-
sæti. Væri það ekki veglegt út-
gönguvers ævinnar? Nei, það væri
fórn á altari tómleikans. En að
flýja? Jæja, það væri í hæsta
lagi gálgafrestur.
Eg á með öðrum orðum 24 tíma
ólifaða. Hvað á ég að gera við
þá? Þessi vitfirringur getur slys-
ast á að hitta mig á morgun, þrátt
fyrir varðmanninn minn, sem er
mjög áreiðanlegur. Það stendur
svo einkennilega á fyrir mér að
ég veit dánardag minn upp á hár.
Það er víst alveg einstakt tilfelli.
Á ég að trúa konunni minni fyr-
ir því, sem yfir mér vofir? Hún
er hYggnasta konan sem ég þekki.
Hun sagði: Þú mátt ekki koma
út fyrir húsdyr í viku, Fritz. Þá
dvínar morðfýsnin hjá bófanum
Eg fór að hennar ráði. En samt
bjóst ég á hverju augnabliki við
því, að eitthvað voveiflegt mundi
ske. Húsþakið gæti hrunið yfir
okkur. Sprenging gat orðið í kjall-
aranum. Við eigum heima á
neðstu hæð. — En ekkert þess
háttar gerðist.
Varðmaðurinn kom upp að hlið-
inni á mér í gær og hvíslaði: —
Herra verksmiðjueigandi, nú hefi
ég fylgt yður skref fyrir skref í
heila viku, en ekki orðið var við
neitt grunsamlegt. Eg held helst
að þessi hótunarbréf séu blekk-
ing. Og lögreglan getur ekki hald-
ið þessu áfram til frambúðar —
að fylgja yður eftir. Þér hljótið
að sjá það sjálfur.
— Já, þakka yður fyrir, svaraði
ég, — lögreglan hefir gert það sem
í hennar valdi stendur. Enginn
getur vænst þess að hún finni
FOCH MARSKÁLKUR.
/ Valentine í Frakklandi hefir
Auriol forseti afhjúpað styttu
af Foch marskálki, hinni frægu
hetjv fyrri slyrjaldarinnar. —