Verkalýðsblaðið - 28.11.1978, Blaðsíða 5

12.
i>:
VERKALTBgrmA»ra 1 5- 1
Lagt á ráð'in á flokks-
ráðsfundi. Þarna er Einar
Olgeirsson e.t.v. að segja
Lúðvik hvemig hægt sé að
gera ríkisvaldið vinstri-
sinnað.
átðkin
lög lágmarksákvæði um rétt
launafólks í veikinda- og
slysatilfellum.,', Eru ekki
til lágmarksákvæði í lögum
og samningum umréttindi og
tryggingu í veikinda- og
slysatilfellum? Jú. En
slxkt verður vissulega að
bæta. A það að gerast með
því að vinnandi fólk borgi
fyrir það með lægri launum?
Nei, að sjálfsögðu ekki.
Slíkt hefur aldrei tíðkast
í baráttuhefðum verkalýðs-
hreyfingarinnar. Öryggi í
veikinda- og slysatilfellum
er ekki mál sem verslað
skal með. Þetta eru sjálf-
sögð réttindi, sem vinnandi
fólk verður að sækja, eins og
önnur réttindi, en ekki
kaupa þau, eins og tillaga
AB gerir ráð fyrir.
Önnur atriði í tillögum
Alþýðubandalagsins eru £ sama
dúr og fyrrnefnd atriði.
Þetta eru að hluta ekki for-
kastanleg mál sem baráttumál.
En þessi mál eru sett fram af
Alþýðubandalaginu sem dúsa
til að blekkja vinnandi fólk
til fylgis við kjararáns-
stefnu flokksins.
Í
Ita
>rist frá
;a blaði.
L að senda
1

"7 Ottf
3

Styðjum íbúasamtí
Húsnæðismál landsmanna einkennast af skorti á ódýru
og nægu húsnæði öðru fremur. Þetta er nokkuð misjafnt
eftir þéttbýlisstöðum. Verst er staðan £ Reykjav£k og
stærstu kaupstöðunum.
L£til hreyfing hefur verið meðal leigjenda og kaup-
enda úr hópi alþýðu til baráttu og úrbóta. Svo virðist
sem það sé að breytast.
A 60-70 árum hefur bú—
seta landsmanna algjörlega
breyst. Um aldamótin
bjuggu 10-15$ landsmanna
£ þéttbýli en 85-90$ £
sveitum landsins. Nú er
þessu öfugt farið. Þessi
þróun er £ sjálfu sér næsta
eðlileg ef undanskilin er
búseta og auðlindanýting
afskekktya landssvæða sem
er stöðvuð vegna gróða-*
sjónarmiða auðvalds og
rikisvalds þess.
En öfugþróunin lýsir
sér aftur á móti £ þv£
að hinni vaxandi verka-
lýðsstétt og vinnandi
fólki millistéttarinnar
£ bæjunum er ekki tryggt
nægt og ódýrt húsnæði.
Húsaleiga er há og háð
fraraboði og eftirspum.
Ekkert eftirlit er með
leiguupphæð og húsnæðinu.
Ibúðaverð er hátt, lána-
byrði þung og langtfma-
greiðsla t.d. £ formi
“kaupleigusamnings,, £
raun ekki til. Verstur
er þó húsnæðisskorturinn
- fyrst og fremst á leigu-
markaði.
Þessi staða leiðir
annars vegar til sifelldra
flutninga og öryggisleysis.
Menn lenda £ skuldasúpu

Vbmustaða-
lundurá
Köpavogshæli
Nokkrum dögým eftir
félagsfund Sóknar komu
starfsstúlkur á Kópavogs-
hæli saman til fundar.
Aðalheiður Bjamfreðs-
dóttir, formaður félags-
ins mætti á fundinn fyrir
hönd stjórnar. Nokkuð
skarst £ odda milli Aðal-
heiðar og trúnaðarkonu
annars vegar og starfs-
stúlkna hins vegar.
Aðalheiður sagði að félag-
ið ætti fyrst og fremst
að berjast fyrir hækkun
vaktaálags ejv vonlaust
væri að ná fram nokkurri
hækkun á grunnkaup.
Vom starfsstúlkur óánægðar
með þetta, ekki sist
ræstingarkonur og stúlkur
á saumastofunni sem ekki
vinna vaktavinnu. Fundur-
inn kaus 9-manna nefnd
úr sfnum hópi til að ganga
frá kröfum starfsstúlkna
á Kópavogshæli.
Verkalýðsfréttaritari
mikilli og vinnuþrælkun
verður óhjákvæmileg.
Annar angi öfugþróunar-
innar kemur fram £ l£tilli
umhverfisvernd og vemdun
og lélegri nýtni eldri-
bygginga. Umhverfi húsa,
sérstaklega £ nýrri hverf-
um, er fráhrindandi. Eldri
hús eru skemmd, rifin eða
notuð til annars en fbúðar.
Braskarai, fyrirtæki og
stofnanir kaupa hús og
lóðir £ gróðaskyni, til
bilastæða eða til niður-
rifs.
Þessi staða leiðir til
þess að eldri hlutar bæj-
anna "deyja", fólk fælist
umhverfið og mikilvæg menn-
ingarverðmæti em eyðilögð.
Orsakir
Það em lögmál og jafn-
framt stjómleysi auðvalds-
skipulagsins sem er undir-
rót öfugþróunar húsnæðis-
mála. Gróðasóknin ræður.
Launafólkinu verður að
þjappa sem mest saman, fram-
færsla og aðbúnaður verður
að kosta atvinnurekendur
og rikisvaldið sem minnst.
Launin em lág, húsnæðið
sem næst þvi er þarf til að
hjól atvinnulffsins geti
snúist. Og húsnæðið er að
auki einn gróðavegur þeirra
sem eiga fé til að halda
eignum til leigu eða geta
keypt og selt til annars en
einkanota.
F. Engels, einn frum-
kvöðla marxismans, segir
svo £ bæklingi sfnum “Um
húsnæðisvandamálið":
"... hann (húsnæðis-
skorturinn, höf.) er
óhjákvæmileg afleiðing
þjóðfélags auðstéttar-
innar. Skorturinn er
óhjákvæmilegur £ þjóð-
félagi þar sem hinn raikli
f jöL' ii launafólks á allt
sitt undir laununum"
(bls.14)•
Engels lýsir s£ðan hvemig
tækninýjungar og kreppur kalla
fram atvinnuleysi og þörf á
aukavinnuafli á vixl ofl.
S£ðan segir:
"...verkafólkið þyrpist
£ stórum hópum til borg-
anna, hraðar en svo að
núverandi skipulag sjái
þvi fyrir fbúðum. Það
verður þvf alltaf leigj-
endur, jafnvel £ verstu
svfnastfunum. Húseig-
Grjótaþorp
andinn, sem aúðmágns-
eigandi, hefur ekki að-
eins rétt, heldur ber
honum einnig skylda til
að nýta leiguhúsnæði
sitt til sem mestrar
gróðasöfnunar, einmitt
vegna samkeppninnar.
1 svona þjóðfélagi er
húsnæðisskorturinn ekki
“slys" - hann er
nauðsynlegur hluti þess
og aðeins hægt að út-
rýma honum ásamt áhrifun-
um á heilsu fólks ofl.
með því að umbylta öllu
þjóðfélaginu sem er
undirrót skortsins."
(42.bls. sovésk útg.1900)
Ný hreyfing
Nú siðustu ár hafa hags-
munasamtök £búa og leigjenda
smám saman séð dagsins ljós.
Auk þess hafa verkamanna-
bústaðir bætt dálftið úr,
þó svo flestar samþykktir
i stéttarfélögunum séu
pappirsgögn.
Með átaki er vissulega
hægt að knýja fram breyt-
ingar á stöðu húsnæðismála.
Þess vegna eru samfylkingar
leigjenda og t.d. ibúahverfa
eða bæja jákvæð byrjunar-
skref.
Leigjendasamtökin voru
stofnuð sl. vor i Reykjavik.
Fram til þessa hafa þau
hvorki náð til umtalsveros
fjölda né skipulagt starf
'£ þá átt. Samtökin eru fyrst
og fremst skrifstofustofnun.
Þau verða að taka upp sókn-
djarfari stefnu og betra
fjöldastarf. Til þess
verða fleiri að taka til
starfa með þeim.
Ibúasamtök i Reykjavik
eru nú þrjú talsins auk
Framfarafélags Breiðholts,
þ.e. i Vesturbæ, £ Grjóta- /
þorpi og £ Þingholtunum.
Óll eru þau frekar fámenn og
hægfara enn sem komið er, en
lifleg engu að sfður. Má
minna á að Vesturbæingar
tóku þátt £ könnun á dag-
vistunarþörf £ sinu hverfi,
en Grjótaþorpsbúar reyndu að
hindra niðurrif húsa £ hverf-
inu. Starf Þinghyltinga
er nýhafið.
Öll ibúasamtökin verða að
hafa fjöldastefnu og góða
skipulagningu starfs að
leiðarljósi. Forystan má
ekki vera á kafi i öðrum
félagsmálastörfum eins og
oft vill verða. Verkefnin
verða ekki leyst með "góðum
samböndum" eða t.rausti á
borgaryfirvöldum.
Kommúnistar hvetja ein-
dregið ibúa fyrmefndira hverfa
£ Reykjavik til að ganga
til liðs við fbúasamtökin.
Ibúa annarra hverfa hvetjum
við til að stofna eigin
hagsmunasamtök.
Baráttuhreyfing 1. des.:
Endaspretturinn eftir
Fimmtud. 23. nóv. sl. var
haldinn 3- liðsfundur
Baráttuhreyfingar 1. des. £
Reykjavik. Matthias Sæmimds-
son flutti fræðsluerindi um
andheimsvaldabaráttuna og
umiæður voru um það efni.
Auk þess var rætt um starfið
fram til 1. des. og undir-
búning aðgerða hreyfingar-
innar. Hreyfingin hefur
gefið út. nýtt e0ni til
notkunar £ áráðursstaifinu
þessa sfðustu viku: l) dreifi
rit, sem dreift verður £
fjöldaupplagi, 2) lfmmiða til
að festa á plaköt og viðar
með auglýsingu um aðgerðir
hreyfingarinnar. Mikill
hugur var i fundarmönnum
að taka nú góðan endasprett
þann skamma tima sem eftir
er og stefna að stórum og
glæsilegum aðgerðum.
QFLUGT STARF A LAUGARVATNI
Baráttuhreyfingin stendur
fyrir öflugu starfi á Laugar-
vatni. Þrlr liðsfundir hafa
verið haldnir, þar sem mætt
hafa 25-30 manns i hvert
sinn. A dagskrá hafa verið
fræðslu- og skemmtiefni, aul
umræðna um starf og undir-
búning baráttufundar I til-
efni 1. des. Sá fundur
verður haldinn miðvikudags-
kvöldið 29. nóv. kl. 20.30
£ matsal menntaskólans. A
Frh.á bls«7