Vikan - 15.03.1951, Blaðsíða 5

VIKAN, nr. 11, 1951
5
Framhaldssaga:
5 SHARROWÆTTIN
eftir baronessu v. Hutten.
Þeir hændust hvor að öðrum, af því að bræð-
urnir voru samrýmdir og hrokafullir og vildu sem
minnst af þeim vita, önnur bönd bundu þá ekki
saman.
Eftir að Sandi hafði gengið nokkrum sinnum
um safnið, gerði hann athyglisverða uppgötvun.
öldungurinn tók eftir því og varð auðvitað glað-
ur við:
„Nú jæja?“ sagði hann með spurnarsvip og
leit til drengsins blóðhlaupnum augunum.
„Ég fór bara að velta því fyrir mér,“ sagði
Sandi af hispurslæti því, sem var honum eðlilegt
um þetta leyti, — „hversvegna þeir hafa allir
kvænzt svona herfilegum konum.“
„Þetta var skynsamleg spurning og skal ég
reyna að svara. Þegar karlmaður er kominn af
gamálli, tiginni ætt þá getur hann ekki lengur
hegðað sér sem einstaklingur, því að hann er
hlekkur í langri keðju. Skilurðu það?“
„Nei.“
„Sjáum nú til, maður af lágum stigum, al-
múgamaðurinn, hefur frelsi til að fara með líf
sitt eins og hann vill. Hann getur kvænzt elda-
busku án tillits til þess tjóns, sem hann með þvi
veldur heiminum.“
Sandi horfði á hann án þess að hvika augun-
um.
„Og það skiptir engu, hvað verður um börnin,
sem hann á með eldabuskunni. Það skiptir engu,
af þvi að i þau er ekkert spunnið. Skilurðu
mig?“
„Já.“
„Allt annað gildir um mann af ættunum gömlu
og frægu — Howard, Pembroke, Hertford eða
Sharrow — við erum vegna stöðu okkar í þjóð-
félaginu neyddir til að láta ekki heillast af and-
litinu, sem ber fyrir augu okkar stutta stund,
heldur verðum við líka að hugsa um — framtíð-
ina.“
Sandi virti öldunginn fyrir sér af miklum á-
kafa. Hann hafði sterka löngun til að kynnast
sálgerð hans, þó að hann gerði sér það tæplega
ljóst sjálfur.
„Skilurðu við hvað ég á?“
„Já.“
„En — hm — nú hef ég svarað spurningunni.
Viltu spyrja mig um fleira ?“
„Tja, — ég mundi gjaman vilja, að þú segðir
mér eitthvað um langafa minn.“
„Um Sanda frænda? Ég skal gera það. Hann
kvæntist erlendis, í Bajern. Þú munt áreiðanlega
seint skilja, hvemig það gekk allt fyrir sig —
þvi að ég hef aldrei skilið það. En ný lög höfðu
verið samþykkt, hann vissi það ekki og braut
þau. En hann hafði gengið að eiga stúlkuna þrem
vikum fyrr, þá væri faðir þinn Sharrow lávarð-
ur núna.“ ----------- ------- “ — —
„Og afi minn fór í mál?“
„Já, það gerði hann. Hann stefndí mér. Líttu
nú á, langafi þinn var tvíkvæntur. Afa þinn átti
hann með fyrri konunni, en föður minn með þeirri
seinni. Er þetta ekki ljóst fyrir þér?“
Sandi kinkaði kolli með hægð.
„Jú, þakka þér fyrir."
Lávarðurinn hvessti á hann augun allt f einu,
og drengnum fannst hann verða ennþá ægilegri
en myndirnar í safninu.
„Ætlar þú að krefjast titilsins ?" spurði hann
með háðshreim í röddinni, jafnframt teygði hann
fram neðri vörina, svo að gular tennurnar sáust
skaga fram eins og reiðubúnar til höggs. „Ég
legg þér til að gera það ekki.“
Síðan hélt hann burt. Og þó að hann væri orð-
inn gamall og gigtveikur, hafði hann ennþá hið
fagra vaxtarlag, sem einkenndi alla karlmenn
innan ættarinnar.
Sandi roðnaði. Hann var reiður.
Hann hafði alls ekki ætlað sér út í þessa sálma.
Og það hefði öldungurinn mátt skilja.
Sandi gat teygt neðri vörina fram á sama hátt
og öldungurinn, þó að hann hefði ekki þessar
stóru gulu framtennur.
8. KAFLI.
Daginn áður en heimför Sanda var slegin fast-
mælum, sendi afabróðir hans eftir honum.
Honum var fylgt til vinnustofu gamla manns-
ins, en þangað hafði hann ekki komið fyrr.
Þar sat öldungurinn við geysistórt skrifborð, þak-
ið blöðum.
Sandi vissi ekki, að Sharrow lávarður var
mikill búmaður. Hann stjórnaði óðali sínu sjálf-
ur, þrátt fyrir víndrykkju, elli og gigt.
Ráðsmaðurinn, Dingle, var gamall í hettunni,
eins og hans tign sagði oft á tíðum. Hann leit
hvorki stórt á- sig né gerði áætlun um ræktunina
eins og flestir ráðsmenn nú á dögum, heldur lét
hann sér nægja að hlýðnast þeim skipunum, sem
hann fékk og gæta þess að aðrir gerðu það
sama.
Lávarðurinn minntist á margt við Sanda þenn-
an dag, eftir að ráðsmaðurinn var farinn. Hann
sagði honum, að hann yrði að læra eitthvað, en
þetta vakti ekki hinn minnsta áhuga í brjósti
Sanda. Fram að þessu höfðu bækur verið hon-
um óskyldar lærdómi — það er að segja þær
bækur, sem hann átti að afla sér þekkingar af
undir leiðsögn fröken Oldboy og fröken Lútu.
„Verður þú ekkert glaður við að heyra þetta?"
spurði öldungxirinn fastmæltur.
„Jú—ú. Á ég að fara í skóla?“
,,Já. Fyrst í stað ferðu í undirbúningsskóla,
en síðar áttu að fara í Marlboróskólann."
„Nú? Þa—akka þér, herra.“
„Hvað er nú? Hvað er nú? — svona út með
það. Hélztu að þú fengir að fara til Eton?“
Blóðið þaut fram í kinnar hans, og framtenn-
urnar komu í ljós.
Sandi roðnaði líka, og öldungurinn og ungl-
ingurinn urðu mjög áþekkir, þar sem þeir horfð-
ust í augu yfir skrifborðið.
Svo sagði Sandi:
„Ég bjóst ekki við neinu," sagði hann hægt,
og óþægilegar viprur fóru um munninn. „Og ég
bað heldur ekki um neitt. Og það, sem meira er-
um vert, ég veit ekki hvort ég á að þiggja neitt
— af yður.“
Sharrow lávarður krossbölvaði. Sandi varð
skelfdur við orð hans og átti erfitt með að halda
sér í sömu sporúm. Lávarðúrinn hafði líka það
orð á sér að kunna öllum fremur að bölva.
Ekki er hægt að hafa upp eftir honum, það
sem hann sagðf:
„Þú vilt ekki — þú vilt ekki þiggja neitt af
mér? Gætirðu sagt mér hvers vegna?"
„Af því að yður — yður finnst sjálfsagt, að
ég vænti einhvers af yður. Þetta er í annað sinn,
sem þér látið það á yður skiljast. Og ég kæri
mig ekki um það.“
Það var löng þögn, órofin, þar til klukkan
á arinhillunni sló. Hún sló fjögur högg. Þeir
minntust lengi siðan þessa smáræðis.
Og Sharrow lávarður hóf ekki máls, fyrr en
ómurinn frá klukkunni hafði dáið út í þessari
mjúku þögn, sem ætið virðist ríkja í húsakynn-
um auðugra.
„Þú hefur rétt fyrir þér,“ sagði hann. „Það
er rangt af mér að segja þetta. Ég bið þig af-
sökunar."
Sandi hneigði höfði með kotroskinlegum virðu-
leika, hann svaraði engu. Og öldungurinn hélt
áfram:
',,Ég hélt þér litist vel á Marlboró. Það er
ágætur skóli. Ég mun síðan senda þig til Cam-
bridge, ef þú verður ætt okkar til sóma í Marl-
boró.“
Sandi átti erfitt með að fyrirgefa, og gremj-
an sat lengi í honum. Það liðu mörg ár þangað
til hann fyrirgaf afabróður sínum þetta til hlítar.
En hann hafði fágaða framkomu. Hann vott-
aði þakklæti sitt með skýrum nokkuð stuttara-
legum orðum, og þar meö var samtalinu lokið.
Sharrow lávarður sat lengi grafkyrr í stóln-
um, eftir að Sandi var farinn, og hnyklaði brún-
irnar íhugandi. Honum þótti vænt um Sanda —
honum þótti miklu meir til hans koma heldur
en erfingja síns, og hann hefði mjög gjarnan
viljað skipta á þeim. Samt vissi hann, að það
mundi hann aldrei gera, enda þótt tryggt væri,
að svikin kæmust ekki upp.
Og ástæðan var ekki sú, að hann óttaðist lög-
brotið í sjálfu sér eða dóm guðs eða mannanna,
heldur var það ættin og lögmál hennar, sem
gripu hér fram fyrir hendur hans, en ættin
var það eina í heiminum, sem átti virðingu hans
óskerta. Og Sandi hinn var kjörinn af ættinni
til að taka við af honum, og geta af sér nýja
Sharrowa.
Meðan lávarðurinn var að hugsa þetta, sauð
enn upp úr hjá Sanda. Nú komst hann í brös-
ur við Pál. Hann hafði gengið niður x litla salinn
til þess að láta reiðina sefast ögn eins og hann
orðaði það við sjálfan sig. Það var í litla salnum,
sem þeir flugust á síðast.
Og nú var Páll þar fyrir.
Hann sat við borð og las, og yfir honurn
logaði á lampa, sem varpaði gulu skini yfir
hann og brún borðsins.
Páll leit upp.
„Hvað nú?“ sagði hann.
Páll var haldinn nokkrum illum tilhneigingum.
Hann var önuglyndur- og hafði gaman af að segja
smáskreytni (strákárnir sögðu, að hann hefði
ekki hug til að skrökva í því, sem stærra var),
einkum þjáði þó forvitnin hann.
„Nú, við hvað áttu?“
Það var ógnandi hreimur í rödd Sanda og Páll
hefði mátt taka eftir þvi, en hann virtist ekki
gera það. Hann var heldur seinn til skilnings.
„Hvers vegna sendi hann eftir þér?“
Drengirnir voru saman, þegar þjónninn kom að
sækja Sanda.
„Hann þurfti að tala við mig,“ svaraði Sandi
í reiðitón, „hann var að segja mér að Anna
drottning var önduð, og Viktoría komin til valda.“
„Hvað segirðu, Sandi ? Viktoría kom til valda
1837.“
Sandi gekk frá honum í þeim fróma til-
gangi að fá að vera í friði.
Hann var kominn út að dyrunum, þegar Páll
hélt áfram sífrinu og var nú blestau en venju-
lega:
„fig krefst þess, Sandi, að þú segir mér —“
Sandi sneri sér við rauður af heift.
Páll reis á fætur og lagði bókina frá sér.
„Sandi Sharrow," sagði hann og geiflaði sig.
„Þú mættir skammast þín. Ég gerði rétt, ef
ég færi til lávarðarins og segði honum-------“