Vikan - 14.06.1956, Qupperneq 10
HVAÐA LITI KÝSTU ÞÉR?
VIÐ vitum hvaða litum okkur
geðjast bezt að, en vitum við
hvers vegna? Til gamans fara hér
á eftir nokkrar athugasemdir um
hina ýmsu liti, þýddar úr enska blað-
inu ,,Everywoman“.
Hvað tákna litirnir?
Hvítt
er auðvitað allir litir, blandaðir í
jöfnum hlutföllum — á sama hátt
og svart er enginn litur. Hvít táknar
því fullkomnun í litum — algert jafn-
vægi. Það er litur gleðinnar í vest-
rænum löndum, en sorgarinnar í
Austurlöndum. Hvítt er svalasti lit-
urinn á fatnaði, því hann endurkast-
ar geislunum — frá líkamanum.
sem manni finnst maður hafa af ein-
hverju að státa í honum.
Hvítt
1 hvitu getum við raunverulega
verið hreyknar, því það gefur til
kynna heilsteypta og agaða mann-
eskju. En það þarf heflaða mann-
eskju, bæði andlega og líkamlega,
til að geta borið hvitt.
Svart
Ef kona er svartklædd, beinist at-
hyglin að henni sjálfri en ekki föt-
unum — og það er ástæðan fyrir
því að sá litur er valinn. Hann kem-
ur mönnum til að líta á vaxtarlagið.
Því höfum við ákveðna
liti í kringum okkur?
Svart
1 svörtu finnst ekki vottur af
neinum lit. Það er sagður litur hins
illa. Svartur fatnaður er hlýr, því
liturinn hleypir mörgum geislum sól-
arinnar í gegnum sig. Svartmálaðir
hlutir sýnast alltaf minni. Svartir
kettir eru taldir boða illt víða um
heim. Á Spáni ber svartur klæðnaður
vott um kvenlega hlédrægni og í
allri Suður-Evrópu þykir það bezt
hæfa gömlu fólki að ganga svart-
klætt.
Því klæðumst við
ákveðnum litum?
Rautt
hrífur okkur frá mæðu og leiðind-
um. Þeim mun meira af rauðu sem
er í herberginu, þeim mun meira
þráir eigandi þess að lifa lífinu til
fulls.
Gult
Það er litur fyrir gáfað fólk. Það
virðist velja hann ósjálfrátt. Gulmál-
aðir veggir hafa örvandi áhrif á
hugann jafnvel meðan maður horf-
ir á þá. •
Blátt
Það bendir annað hvort til móð-
urlegra tilfinninga eða dýrkunar
hreinleika að prýða herbergi sitt
með bláu.
Rautt
Það er litur hins frumstæða lífs
— aflsins, sem stendur að baki styrj-
alda, haturs, ástar, ástriðna og fórna.
Það er tákn valdsins engu siður en
ástríðnanna. Heillalitur „allt eða
ekkert“ fólksins, sem kýs fremur að
fremja sjálfsmorð en slá undan, þeg-
ar í harðbakka slær.
Gult
Litur vitsmunanna. Gult táknar í
sálfræðilegum skilningi það sama og
gull og er sá litur sem gefur til
kynna sigur mannsins yfir hinu dýrs-
lega í eðli sinu. Bezt metni liturinn
í Austurlöndum, þar sem gulir stein-
ar eru heillasteinar.
Blátt
Vísar til hins andlega hugarástands
mannsins. Sem táknlitur hins himn-
eska og heilaga, er blátt álitið hefja
htlgann til æðri hæða. Það er uppá-
haldslitur sveitafólks viða um heim.
Óheillalitur í Austurlöndum, en sér-
lega mikið notaður litur í Frakk-
landi.
Grænt
er ríkjandi litur í náttúrimni.
Haim róar hugann og taugarnar og
hefur bætandi áhrif. En græni litur-
inn er talinn fela í sér heiðna leyndar-
dóma og tákn, því náttúran getur
sýnt klærnar og á engu síður til
grimmd en fegurð og gróanda. Mikið
notaður litur á Irlandi og Italíu, en
litið í heiðri hafður í öðrum kristn-
um löndum.
Purpurarautt
Litur konunga, viðhafnar, hátíða-
halda —• og fullkomnunar. Purpura-
litur er samsettur úr rauðu og bláu
og er því í senn ofsafenginn og and-
ríkur litur, hættulegur fólki, sem ekki
er í góðu jafnvægi, segja sálfræð-
ingarnir. Fyrsti liturinn, sem menn
kunnu að búa til. En hvað eftir ann-
að hefur leyndardómurinn um það
hvernig ætti að framleiða hann verið
glataður um langan tima.
Rautt
veljum við til að vekja líkamlega
ást. Það er æsandi og áreitinn litur.
Það er ástæðan fyrir því, að við klæð-
umst rauðu (þó við gerum okkur
ekki grein fyrir þvi).
Gult
kjósum við eingöngu okkur sjálf-
um t.' ánægju og veljum litinn með
heilanum. Það ber vott um góða,
skýra hugsun að hafa mætur á gulu.
Grænt
Veljirðu grænt bendir það til þess
að þú viljir snúa aftur til náttúrunn-
ar. Þú ert þreytt á menningunni og
yfirborðsmennskunni. Venjulega
ganga konur aðeins ’hluta af æfi
sinni í grænu — þegar þær eru
þreyttar eða særðar eða dauðleiðar
á baráttunni við að komast áfram
í lífinu og öllum gauraganginum.
Purpurarautt
1 þeim lit finnst okkur við hafa
einhverja yfirburði. Ef til vill höf-
um við það, en kannski er sú til-
finning aðeins gabb. Það er ákaflega
vandasamt að klæðast þessum lit.
Það er kannski einmitt þessvegna,
Grænt
Finnast þér grænmálaðir veggir,
græn áklæði og græn gólfteppi
falleg? Ef svo er, er heimilið senni-
lega nokkurskonar felustaður fyrir
þig; þar geturðu flúið frá raunveru-
leikanum, inn í draumaheima. Það
er góður litur í barnaherbergi.
Furpurarautt
Þeir sem mála herbergið sitt pur-
purarautt eða fjólublátt, eru annað-
hvort mjög yfirlætisfullir eða þeir
eru litblindir. Fjöldi karlmanna sér
alls ekki purpurarautt.
Hvítt
Finnst þér í raun og veru hvitt
herbergi fallegt? Þá ertu óvenjuleg
manneskja sem getur lifað hamingju-
sömu lífi út af fyrir þig En þú get-
ur líka verið ákaflega eigingjörn
manneskja, sem enginn annar getur
búið með.
Svart
Svartir lakkmunir, svartir ramm-
ar, svört eikarhúsgögn benda til til-
hneigingar til að setja sig á svið og
hrinda af sér vonbrigðunum í lífinu.
MATSEÐILL
Smásilungur í Mayonuaise.
4 litlir silungar, 1 laukur, vatn,
edik, salt, 1 lárberjablað, pipar.
Fiskurinn hreinsaður, en höfuðin
ekki skorin af (innyflin dregin út).
Salti stráð á fiskinn, það skolað
lauslega af eftir svolitla stund og
silungnum stungið ofan í sjóðandi
vatn, sem lauknum, edikinu, saltinu,
lárberjablaðinu og piparnum er bætt
út í. Soðinn við hægan hita í 8—10
mínútur, síðan látinn kólna á sigti.
Á hvern disk er lagður einn sil-
tmgur með sítrónusneiðum ofan á,
salatblað með mayonnaise til hliðar
og loks lítið franskbrauð.
Soðin sfld.
8 síldar, 1 1. vatn, % dl. edik.
Síldin er skafin og haus og inn-
ýfli tekið burt, salti stráð á síldina.
Eftir 10 min. er saltlð þurrkað af
síldinni aftur og beinin tekin úr
henni. Síldin er lögð á bakið, með
vinstri hendi er síldinni haldið, en
þumalfingur hægri handar færður
meðfram hryggnum, svo að fiskur- <
inn losni frá beininu. Smábeinin
verður að taka með hníf. Síldin er
því næst vafin þétt saman, látin
I lítinn pott með sjóðandi vatni og ■
ofurlítið edik látið út í vatnið. Fram-
reidd með kartöflumauksrönd.
Skyr.
Skyr, hrært út með vatni og
sykri, er dálítið leiðigjamt ef það
er borðað á hverjum degi, en þetta
er mjög hollur matur. Hér er ný
aðferð.
Fyrir þennan rétt þarf lítið form
— eða eggjabikara. Skyrið er hrært
með hökkuðum radísum, lauk, salti
og pipar, sem er því næst sett í
vota eggjabikarana og hvolft á fat.
Á diskinn er svo raðað ristuðu
brauði eða rúgbrauði og smjörkúlum.
Börn hafa meiri þörf fyrir fyrir-
myndir en gagnrýnendur.
Joseph Joubert.
Börn og heimskingjar segja saxm-
leikann.
Enskur málsháttur.
14