Vikan - 25.10.1956, Síða 6

31un€BÖ€Brleysingi9
wewfcsmiögusinlÍMB
— st/uwmu!
AÐ skiptir nokkru máli fyrir allar
kvikmyndastjömur, hvernig þær
haga lífi sínu, þegar þær eru ekki fyrir
framan kvikmyndavélina. Sögurnar, sem
um þær spinnast, fréttirnar, sem blöðin
færa lesendum sínum af þeim, geta haft
mikil áhrif á vinsældir þeirra. Þó er því
ekki að neita, að oftast skipta myndirn-
ar þeirra líka miklu máli.
Á þessu sviði, eins og svo mörgum öðr-
um, hefur Marilyn Monroe sérstöðu. Þessi
heimsfræga leikkona hefur komist upp á
tindinn þrátt fyrir myndirnar, sem hún
hefur leikið í; þær hafa nefnilega nærri
því upp til hópa verið alveg einstaklega
ómerkilegar. Hlutverkin, sem hún hefur
fengið, hafa nærri undantekningarlaust
verið léleg; þau hafa gefið henni lítið
tækifæri til að sýna, hvað í henni býr.
Það hefur með öðrum orðum sáralítið
reynt á leikgáfu hennar.
Auk þess hefur einkennilegur losara-
bragur verið á leikferli hennar frá upp-
hafi. Það er þó ekki henni að kenna. En
myndirnar, sem kvikmyndaframleiðend-
urnir hafa valið henni, hafa verið þannig
úr garði gerðar, að hún hefur ekkert tæki-
færi fengið til þess að skapa fastmótaða
persónu.
Það kemur því á daginn við athugun,
að Marilyn Monroe hefur orðið stjarna
þrátt fyrir að ýmsu leyti afleitar aðstæð-
ur. Hún var meir að segja orðin heims-
þekkt áður en hún hafði leikið aðalhlut-
verkið í einni einustu mynd. Frægðin, sem
byggðist á persónuleika hennar, kom
fyrst, stjörnufrægðin á eftir.
Þetta er auðvitað ekkert einsdæmi í
kvikmyndaheiminum, þótt fremur sé það
sjaldgæft. Veröldin hefur svosem átt
heimsfrægar „leikkonur“, sem aldrei hafa
fengið stjörnuhlutverk. Þar eru Gabor-
systurnar ungversku ágætt dæmi, sem með
óteljandi eiginmönnum og öðrum auglýs-
ingabrellum hafa orðið frægar, án þess
að fá eitt einasta stórt hlutverk að glíma
við.
Þó væri ranglátt að flQkka Marilyn
Monroe með systrunum. Til að byrja með
getur hún leikið. Það eru meir að segja
margir, sem halda því fram, að hún sé
afbragðsgóð leikkona. Og í öðru lagi hef-
ur hún aldrei orðið að grípa til annarlegs
lífernis og fíflaláta til þess að komast
í blöðin. Sannleikurinn er sá, að á Holly-
woodmælikvarðá er hún óvenjulega stillt
og prúð stúlka. Persónuleiki hennar er
bara svo magnaður, að allt eða uppundir
það allt, sem hún tekur sér fyrir hendur,
verður fréttamatur.
Hvað veldur? Hvað er það í fari og
framkomu þessarar ljóshærðu stúlku,
sem veldur því, að hún er kornung — og
þrátt fyrir margslíonar mótlæti — orðin
ein skærasta leikstjama veraldar?
Hún fæddist í Los Angeles í Bandaríkj-
unum 1. júní 1926. Barnsárin dvaldist
hún ýmist á munaðarleysingjahæli eða í
vörslu óhæfra fósturforeldra. Hún hefur
sagt frá mörgu ömurlegu, sem á daga
hennar dreif á þeim ámm.
Sextán ára gömul var hún gift manni,
sem hún elskaði ekki. Hjónabandið entist
eitt ár. Og árið 1943 byrjaði hún að vinna
í verksmiðju við málningarsprautun.
Ljósmyndari uppgötvaði hana þarna og
fjórum árum seinna voru myndir henn-
ar orðnar eftirsóttar á blaða- og tíma-
ritakápur. Upp úr því fékk hún fyrsta
kvikmyndasamninginn sinn; hún var
ráðin upp á 125 dollara vikukaup.
Þessa vinnu hafði hún ekki lengi, og
þegar hún hafði verið atvinniilaus um
skeið, féllst hún á að sitja fyrir hjá ljós-
myndara — nakin. Hann seldi tvær af
þessum myndum á dagatöl. Skömmu
seinna fékk hún smáhlutverk í kvikmynd-
inni Steinskógurinn og vakti strax feikn-
mikla athygli. Hún fékk annan samn-
ing og nú var vikukaupið 750 dalir. Loks
virtist hún vera að slá í gegn.
Þá gerðist það, að blaðamaður ljóstr-
aði því upp, hver hún var nakta stúlk-
an á dagatölunum. Blöð um gervöll Banda-
ríkin gerðu sár mikinn mat úr þessu. Dag-
ar hennar sem leikkonu virtust taldir.
En það var einmitt þegar verst gegndi
sem hún sýndi, hvað í henni bjó. Hún
bað ekki auðmjúklega fyrirgefningar, eins
og einhver hefði kannski gert, né reyndi
að skjóta sér bak við afsakanir. Hún
játaði hispurslaust, að hún væri nakta
stúlkan, og þegar hún var spurð, hvers-
vegna í ósköpunum hún hefði gert þetta,
svaraði hún sem satt var: ,,Ég þarfnaðist
peninganna."
Hún sigraði: Almenningur kunni að
meta hispursleysi hennar og hugrekki.
Þessi ljóshærða stúlka sýndi það við
þetta tækifæri og hefur haldið áfram að
sýna það síðan, að hún er enginn álfur.
Hún er greind og alveg dæmalaust orð-
heppin. Tilsvör hennar eru iðulega bráð-
fyndin — án þess að vera meinleg.
Plún er ákaflega vinsæl — miklu vin-
sælli satt að segja en almennt er um
kvikmyndastjörnur. Allir, sem kynnast
henni, tala vel um hana. Víðfræg brezk
kona sagði um hana fyrir skemmstu:
„Hún er einstaklega aðlaðandi stúlka,
prúð og kurteis."
Árið 1943, þegar hún var kjörin vin-
sælasta kvikmyndaleikkona Bandaríkj-
anna, byrjaði hún að sýna þess merki, að
hún ætlaði sér ekki að láta þar við sitja.
Hún byrjaði að lesa bækur eftir úrvals-
höfunda, að hlusta á sígilda tónlist og
biðja kvikmyndafélagið, sem hún vann
hjá, um veigameiri hlutverk. Hún hafn-
aði afdráttarlaust hlutverki í músíkmynd,
Framliald á bls. H).
Hann elskaði hana ekki . . .
AÐ eru til margar sugur
um Marilyn Monroe. Sög-
urnar, sem kunningjar hennar
segja af henni, lýsa einmitt oft
þeim af eiginleikum hennar,
sem mest og bezt hafa dugað
henni á leiðinni upp á frægð-
artindinn. Hér er átt við hið
ódrepandi hugrekki, sem ein-
kennt hefur líf hennar, hina
þroskuðu kýmnigáfu, sem hún
er gædd ög þá meðfæddu óbeit
sem hún hefur á hverskyns
sýndarmennsku.
Nokkru eftir að hún komst
í tölu stjarnanna, byrjaði
leikari, sem fram að þeim tíma
hafði sýnt henni fullkomið tóm-
læti, að bera sig eftir henni.
Hann bauð henni út hvert
kvöldið á fætur öðru og end-
aði með því að lýsa yfir af
miklum f jálgleik, að hann elsk-
aði hana og vildi giftast henni.
Marilyn vissi mætavel, að
hann elskaði ekki hana heldm’
skyndifrægð hennar. Hann var
að vísu dáður og frægur, en
inn við beinið var hann heimsk-
ur og auðtrúa hrokagikkur,
sem meðal annars var sífellt
að guma af auðæfum sínum og
þeirri staðreynd, að hann var
kominn af forríkum „heldri-
stéttarf or eldr um‘ ‘.
Marilyn ákvað að veita hon-
um verðskuldaða ráðningu.
Hún lét kunningja sína koma
þeirri sögu á kreik, að hún
væri að hugsa um að leggja
leiklistina á hilluna. Næst
þegar þau hittust, trúði hún
honum fyrir því, að hún væri
staðráðin I að yfirgefa Holly-
wood. Á næsta stefnumóti
þeirra lýsti hún því fyrir hon-
um með grátstafinn í kverk-
unum, hve mjög hún saknaði
allra gömlu vinanna sinna. Á
þar næsta stefnumóti sagði
hún, að jæja, nú væri þetta
klappað og klárt, hún væri bú-
in að segja upp í kvikmynda-
verinu og eftir helgina mundi
hún byrja aftur í sinni gömlu
vinnu.
Það fór að fara um hinn
ættgöfuga leikara, þegar Mari-
lyn sagði honum, að þetta væri
verksmiðjuvinna. Ennþá ótta-
slegnari varð hann, þegar hún
játaði, að hún mundi raunar
vinna í málningarverkstæði
verksmiðjunnar. Og hann var
nærri kominn niður úr gólfinu,
þegar hún stillti upp i íbúð-
inni hans á mánudagskvöldið í
óhreinum nankinsfötum og
með bitakassa undir hand-
leggnum!
Hann bauð henni ekki út
kvöldið eftir og hann forðaðist
eins og heitan eldinn að hringja
á hana þar næsta dag. Hann
komst ekki að því, að hún
hafði verið að skopast að hon
um, fyrr en hún mætti til vinnu
í kvikmyndaverinu nokkrum
dögum síðar. Þá uppgötvaði
hann, að hún hafði aðeins verið
í viku frii. Og þá fyrst frétti
manngarmurinn, að hin heims-
fræga stjarna hafði raunar
einu sinni verið óbreytt verka-
kona á málningarverkstæði —
og skammaðist sín ekki hót
fyrir það.
6