Vikan - 02.05.1957, Blaðsíða 4
!íc Míarl €Þff Æmmm
1X0 eftir Leonard Frank
MÆjm * » * * 8« * * * *
FORSAGA: Það em liðin fjögur ár síð-
an Anna fékk tilkynningu um að Ríkharð-
ur, eiginmaður hennar, væri fallin á víg-
vellinum. En allt í einu birtist í dyrimum
hjá henni ókunnur maður, áþekkur Rík-
harði í sjón, sem kveðst vera eiginmaður
hennar. Þessi maður veit allt sem þeim
hjónunum hefur farið á milli, smátt sem
stórt, en Anna þekkir samt ekki eigin-
mann sinn i honum.
f rauninni er þetta Kari, félagi Ríkharð-
ar úr fangabúðum óvinanna. Þeir höfðu
verið tveir einir saman við skurðgröft úti
á elnmanalegri steppu i fjögur sumur og
allan þann tíma talað um einkaiif sitt í
smáatriðum hvor við annan. Að lokum
gétur Karl, sem á engan að, mn ekkert
annað hugsað en önnu, eiginkonu félaga
síns. Og þegar Ríkharður er sendur í burtu
í öðrum fangahópi, þá strýkur hann, og
heldur beint heim til hennar. Anna hikar
lengi og veit ekki hvað gera skal. Ef þetta
er ekkl maðurinn hennar, þá getur hún
átt von á honum seinna.
AU sátu þarna þangað til dimmt var orðið
í stofunni. Fyrir augu hennar bar þessi
fjögur sumur úti á steppunni, þar sem hver
dagurinn líktist öði-um í aigeru tilbreytingar-
leysi, og löngu vetrarmánuðurnir í stóru bröggun-
um í fangabúðunum. Hann stakk engu undan.
Hann naut þess á vissan hátt að standa fyrir
framan hana andlega nakinn, og að segja henni
hvernig tilfinningar hans í hennar garð höfðu
vaknað og hvernig þær höfðu vaxið honum yfir
höfuð.
Hvað eftir annað gieip hún fram í frásögn
hans og lagði fyrir hann einhverja spurningu,
sem hann svaraði eins og hann hefði svarað
sjálfum sér.
- Einu sinni sagði Ríkharður við mig: „Mér
þykir vænt um Önnu, eins og manni þykir vænt
um konuna sína. Og eins er það með hana. Henni
þykir vænt um mig, af því ég er maðurinn hennar.
Hún er skynsöm kona.“ Og þá sá ég þig skyndi-
lega fyrir mér, Anna, standandi úti á götu —
einmitt úti á breiðgötunni hérna. Þú beiðst þar.
Það var farið að rökkva. Þar var enginn annar.
Aðeins þú ein. Þetta tók mig fanginn. Þú beiðst
mín. Ég get ekki lýst því öðruvísi. Það var eins
og þú værir ekki á þessari jörð. Þá var mér
öllum lokið. Eftir það varst þú hjá mér, og ég
sá þig fyrir mér nótt og dag. Upp frá því vissi
ég allt um þig.
Hún lokaði augunum og hallaði sér að hon-
um. Þannig sátu þau kinn við kinn. Það var eins
og lífið og timinn hefðu stanzað andartak í þess-
ari djúpstæðu hamingju, sem mannkyninu veitist
svo óendanlega sjaldan, því rétt við hliðina á
henni býr þjáning lífsins, og innan tíu andar-.
taka hefur sú síðarnefnda aftur hafið starf sitt
i blindni.
Ef hann sleppir mér ekki þá getum við
ekki haldið áfram að lifa lífinu.
— Ef ekki er um aðra leið að ræða, sagði hann,
og varð þungbúinn á svip. Enn einu sinni unnu
þau sér örfáar hamingjusekúndur með þvf að
vera svona fús til að deyja.
Þegar hún fór að taka til kvöldmatinn og
hann sneri sér aftur að vinnu sinni, þá fundu
þau að eldamennskan, máltiðii'nar, vinnan og'
öll þessi gamalkunnu daglegu störf, með þeirri
umhugsun og þeim tilfinningum, sem þau kröfð-
ust, höfðu nú misst gildi sitt. Nú miðaðist líf
þeirra ekki við annað en að bíða. Þetta yrði ein
löng bið, sem eyðilegði alla möguleika til að lifa
lífinu i raun og veru,
Hann hætti að vinna og settist við borðið með
kreppta hnefana undir hökunni, og las bréf Rík-
harðar einu sinni enn, eins og hann þyrfti að ein-
beita sér við erfitt verk.
.... Við erum aftur á ferðinni. Enn siglum
við gegnum sprengjusvæði, las hann upphátt. Og
um leið tók óskin, sem hafði búið innra með
honum, á sig mynd i heila hans. - Kannski . . .
sagði hann og þagnaði svo.
Hún skildi undir eins það sem hann hafði látið
ósagt, og varð að líta niður fyrir sig.
VEIZTU —?
1. Hvernig á að brjóta sanmn fánann ?
2. Á hvaða hljóðfærl léku Heifetz og
Paganini ?
3. Hvað voru þessir menn: a) Schopen-
hauer b) von Hindenburg c) Marco
Polo ?
4. Eftir hvern er bókin „Svartfugl“?
5. Hverrar þjóðar eru þessar kvikmynda-
leikkonur: a) Marlene Dietrich b)
Simone Simon c) Dorothy Lamor.
6. Hvenær voru hólmgöngur teknar af
með lögum á Islandi.
7. Hvað heitir stærsta eyjan i Hawai-
eyjaklasanum ?
8. Hvaða stórskip rakst á ísjaka i sinni
fyrstu ferð og sökk?
9. Hvaða hljómsveitarverk er byggt á
Þúsund og einni nótt?
10. Gáta: Rikið mitt ég röskur ver
reglu held í plássi.
Því er ég orðinn sem þú sér
seljum gulls að stássi.
Eina þarf ég hjálpar hönd
harðni rimman bráða.
Ríkið heitir höfðaströnd,
sem hefi ég til forráða.
Sjá svör á bln. H.
Þau höfðu snert eitthvað, sem sektin spýttist
út úr, eins og dökk buna.
En þegar þau litu upp, hölluðu sér bæði aftur
á bak og sáu i augnaráði hvors annars hina
óskiljanlegu leyndardómsfullu ást sína, sem stóð
gegn rétti Ríkharðar, þá komu þau aftur til
sjálfs sín, óskuðu Ríkharði ekki lengur dauða,
og voru reiðubúin til- að borga, ef borgunar yrði
krafizt.
Slík endanlega sameining tveggja mannvera
hefur í för með sér styrk til að sigrast á marg-
víslegri hættu, sem að öðrum kosti mundi leiða
tii algers hruns, á margskonar hindrunum, á
sjúkdómum og jafnvel dauða og undir þessu
felst tilgangur iífsins.
AÐ leið fram i nóvember. Þykka, rauða is-
skurnin úr frosnu blóði og örlögum hundrað
milljón manna, sem lá yfir Evrópu, brast. Kon-
ungsríki hurfu. Orustumóðar borgir álfunnar
voru fullar af hermönnum.
Fangaskiptin voru byrjuð. Nokkrir menn úr
leiguhúsinu, sem höfðu verið teknir til fanga,
komu aftui'. Karl og Anna biðu. Á hverri stundu
gat Ríkharður opnað dyrnar, en það gat líka verið
að hann kæfni ekki aftur fyrr en eftir mánnð, ár
eða jafnvel aldrei.
Vilji Karls og tilfinningar voi'u lömuð. Skiln-
áður við Önnu mundi splundra lífi hans eins og
glerrúðu. Anna þráði það oft, að ósköpin dyndu
yfir, þar sem það mundi losa hana við núver-
andi ástand, þega hún flö.kti milli vonar og ör-
væntingarþrunginnar undirgefni við dauðann.
Nágrannar hennar sögðu henni frá heimilis-
erjum, sem höfðu hafizt, þegar mennirnir komu
heim, og einkum frá einu tilfelli, sem sennilega
mundi enda með skelfingu. Maðurinn, sem var
orðinn því vanur að skjóta, hafði þegar ógnað
konu sinni með skammbyssu, áður en hann vissi
það versta.
Karl átti það á hættu að missa atvinnuna, því
hann hafði neitað að taka að sér að setja upp
einhverjar nýjar vélar í verksmiðju í öðrum bæ.
Undir eins og hann var farinn að heiman á
morgnana og kominn upp í sporvagninn, greip
hann einhver óróleiki og kvíði, vegna þess að
Ríkharður gat hafa komið á meðan, og allan
daginn kvöldu þessar tilfinningar hann, meðan
hann stóð við vinnuborðið sitt, og gáfu honum
engan frið fyrr en hann var kominn aftur heim
í litla herbergið.
Einn morguninn stökk hann ofan úr vagninum,
þegar hann hafði ekið nokkurn spöl, sannfærð-
ur um að hann hefði séð Ríkharði bregða fyrir í
öðrum sporvagni, sem fór framhjá. Hann hljóp
til baka, og sá á eftir hermanni í síðum frakka
inn í húsið. Þegar hann kom að dyrunum fannst
honum eins og hann hefði fengið þungt lamandi
högg fyrir bringsmalirnar. Nú vár komið að
þessum hræðilega atburði. Hann gekk hægt upp
stigann. Við dyrnar fór hann allt i einu að svima.
Hann vissi ekki hvernig hann opnaði.
Þar sást enginn hermaður. Anna sat hreyf-
ingarlaus við gluggann, og aðhafðist ekkert. Hún
var að biða. Hún virtist ekkert undrandi yfir
4
VIKAN