Vikan - 24.11.1960, Blaðsíða 23

Við frelsisstyttuna
1 New York á að fara að hefjast
þing Sameinuðu þjóðanna og Krússéf
er á leið vestur ásamt f jölmennu föru-
neiti. Um leið og skip hans siglir fram-
hjá frelsisstyttunni við innsiglinguna
í höfn borgarinnar blasir við honum
sjón, sem hann gleymir jafnvel enn
síðar en hinum risavöxnu skýjakljúf-
um heimsborgarinnar. Það er maður í
gálga. Þegar skipið kemur nær, má
sjá, að þetta er ekki venjulegur maður
af holdi og blóði, heldur tilbúinn af
mannahöndum. Hann er nauðsköll-
óttur þvert yfir brjóst hans stendur
skýrum stöfum: Chrushchev.
Bandarikjamenn hafa tekið að sér
að hafa þing Sameinuðu þjóðanna í
landi sínu. Þegar foringi Rússaveldis
kemur á þingið með umboð þjóðar
sinnar til þess að semja um vandamál
líðandi stundar og næstu framtíðar,
þá er þetta kveðjan, sem hann fær.
Honum er sýndur hann sjálfur í gálga.
Engin furða, þótt hann legði til, að
aðsetur Sþ. yrði flutt til Sviss eða
einhvers hlutlauss lands.
HárgreiÖslustofan Raffó hefur hafið starfsemi sína í nýjum húsákynnum aö Grettis-
götu 6. Vikan geröi sér upp erindi þangaö til aö forvitnast um hagi þeirra og þaö
hit.tist svo vel á aö veriö var aö prófa nýja hárgreiöslu. Stúlkan veitti góöfúslega
leyfi til aö láta mynda sig og þaö lét Ijósmyndarinn ekki segja sér tvisvar. ViÖ
reyndum árangurslítiö aö fá nokkur orö upp úr eigandanum, frú GuÖrúnu Breiö-
fjörö, en hún var önnum lcafin viö aö greiöa meistara sínum fyrtverandi, þannig
gengur þaö. Stofan, sem er stór og vistleg, var full af konum á öllum aldri, en
meöal állra þessara kvenna örlaöi á tveimur karlmönnum, Ijósmyndara Vikunnar
og hárgreiöslumanninum. Raffó er líklega eina hárgreiöslustofan sem getur státað
sig af þvl aö hafa karlmann í lœri og þœr segja aö þaö gefist mjög vel. Karlmenn-<
irnir eiga jú aö hafa smekk á þessu. . .
Hlið hins himneska friðar
Sjónleikur austur 1 Kína. „Flokkurinn,“ þessi eini flokkur, sem þar má þrifast
liefur boðað til hans og það er ekki farið dult með það, að það sé eink.um og
sér f lagi æskulýðurinn, sem ætti að sækja skemmtunina. Og æskulýðurinn, lætur
ekki á sér standa. Það er aldrei of mikið um skemmtanir og hann kemur í lirönn-
um inn um „Hlið liins himneska friðar“ og fylkir sér á áhorfendasvæðið. Já,
það er dásamlegt, hvað þeir búa til falleg örnefni í Kina.
Síðan hefst sýningin. Hópur manna kemur með vel húinn mann inn á sviðið
og tekur að misþyrma honum. Hann er lagður i bönd og ljarinn og hann veinar
auðvitað hástöfum. Siðast er hann hengdur. Ungmennin og aðrir samkomugestir
fá að vita, að veslingurinn, sem pyndaður e-r, á að tákna Eisenhower Banda-
ríkjaforseta og þá raunar bandarísku þjóðina i heild. Það er einmitt þessi stað-
reynd, sem gerir leikinn spennandi. Börnunum hefur verið kennt, að Eisenhower
sé nokkurskonar risavaxið rándýr, sem sífellt búi sig undir árás á Kina, þar
sem hinn liimneski friður á einn að ríkja. Þessvegna verða þau glöð og ánægð,
þegar þau sjá, hvað „flokkurinn" getur farið illa með hann.
Þetta er það sem heitir pólitískt uppeldi. Það á að bera ávöxt, þegar ungling-
arnir eru komnir til „vits“ og ára og duga til ])ess að víkka út „alræði ör-
eiganna“ sem ætti ])ó fremur að heita öreigð öreiganna.
jriðurmn
Össurs vegna þaut einn þegn
þraut í megna valsins.
Stálið bláa þráir fregn
flaug í gegnum halinn.
Þetta getur varla verið rétt Pétur, það vantar
stuðul í næstsíðustu hendinguna, það þyrfti að
vera f i stað þ í þráir. En það gerir kannski
ekkert til, ef hann hefur verið nógu fljótur að
koma vísunni saman.
— Við skulum tala meira um skáldskap seinna
Ijúfurinn, ég er svo vant við látinn núna, þarf
að finna aðra prentsmiðju, því ein er búin að
neita mér, þeir eru svo snobbaðir, svo fjári
snobbaðir ...
Sí ; •
JLJti
Þórarinn-á Melnum.
Taktu mynd af honum þessum, sögðu þeir niður við
höfnina og bentu á einn af eldri kynslóðinni
— Af hverju af honum. Er hann eitthvað stórmerki-
legur? 1 1
■—- Jú, bað er ekki frítt við Það. Hvað heldurðu að
hann sé gamall.
— Ég mundi nú halda, að maðurinn væri sjötíu til sjö-
tíu og fimm
— Hann er það víst alltaf Þú ættir að spyrja hann.
— Ertu eldri en siötiu og fimm?
Hann hafði verið að aðstoða við uppskipun, en nú var
hlé og hann kom.
— Það er nú lítið sagði maðurinn og sneri sér hálf-
vegis undan. um leið og ég tók mvndina.
— Þekkirðu ekki Þórarinn á Melnum, sögðu þeir
hinir Hann er víst einhver elzti starfandi maður á land-
inu.
— Ég þekki menn, sem eru meira en áttrætt og vinna
samt. Ertu kannske yfir áttrætt?
— Eftir þvi sem ég bezt veit verð ég bráðum nítutiu
og þriggja.
— Það er nú rétt svo að ég trúi því. Ertu lengi búinn
að vinna hérna hjá Eimskip?
— Síðan félagið var stofnað 1918.
— Og alltaf hérna á eyrinni.
— Mestmegnis já.
— Þú hefur sennilega einhverntima fengið þig kaldan
hérna.
— Honum þórarni verður ekki kalt, sögðu þeir hinir.
Hann hefur dottið i sjó og sökk ekki, lent i eldi og
brann ekki og dottið niður i tóma
lest og hann brotnaði ekki.
— Það var bara af þvi, að ég
saug mig fullan af lofti á leiðinni
niður, sagði Þórarinn eins og ekkert
væri.
— Þetta er þá satt, að þú hafir
dotið í lestina.
— Það er dagsatt, sögðu þeir.
Læknirinn var sóttur og hann neit-
aði að trúa þvi, að Þórarinn væri
óbrotinn. En hann varð nú að trúa
þvi samt.
— Varst ekkert eftir þig eftir bylt-
una, Þórarinn?
— Ekki að ráði. Ég held nú samt,
að ég hafi legið daginn eftir.
— Þú hefur líklega ekki legið
mikið um dasana.
— 0 — það er vist ekki orð á
því gerandi.
— Hefurðu drukkið mikið brenni-
vin?
— Hann étnr lauk, sögðu félag-
arnir. Hann étur lauk eins og börn
éta enli.
— Ertu fæddur hérna á eyrinni?
— Nei, fyrir vestan. Ég fluttist
ungur suður og hóf sjóróðra úti á
Nesi.
— Við hvaða Mel kenna þeir þig?
— Það er hérna vestur i bæ.
Annars á ég heima i Smiðjuhúsi.
— Þú ert ekkert farinn að tapa
heyrn. Sérðu lika vel.
— Ekki finn ég annað. Það er
ekkert séfstakt farið að bila enn.
— Þú verður ábyggilega hundrað
ára hér á eyrinni, hvað er hann
gamall, sem er næstur þér.
— Hvað er hann gamall strákar,
sá sem er næstur mér. Er hann sjð-
tugur já. Jú það má vel vera, að
hann sé ekki nema sjötugur. g.
Aðyrkja í snarheitum
Þið tókuð mynd af m r í vetur sem leið, sagði Pétur Hoff-
mann. Það væri nú kannski liægt að fá liana lánaða. —
— Ekki nema sjálfsagt, sögðum við — eða ætlarðu að fara
að gefa út mynd af þér?
— Ekki er það nú beinlínis. Það er bóknrkorn í framhaldi
af Smádjöflunúm. sem komu út í vor.
— Eitthvað meira um forselakosningarnar?
— Jú, ætli það ekki. Maður verður að sýna þeim, að Pétur
sé ekki alveg dauður. Þetta fjallar um svindl og svínarí í
sambandi við forsetakosningarnar og ber nafnið „Hunangs-
fiðrildið“.
— Það verða nú aftur forsetakosningar eftir fjögur ár.
— Ojá, ég væri svo sem alveg til með að fara fram aftur.
Ég er ekki orðinn svo gamall; verð ekki nema 67 ára um
þær mundir og það er ekki svo mikill aldur á forseta.
— Hefurðu nokkuð heyrt, hverjir verða í kiöri?
— Eitthvað hef ég heyrt um Gunnar Thoroddsen.
— Þú hefur ekki heyrt minnst á Kiljan í þvi sambandi?
— Nei, reyndar ekki. Skyldi hann ætla fram? Ja, það væri
svo sem eftir honum. Annars er margt gott um Kiljan og
hann hefur látið margt frá sér fara, en hann er sagður vera
ógnar lengi að koma því saman og ég hef ekki álit á svoleiðis
skáldum. Ja, mér finnst það bara engin skáld vera. Hvað
hét hann nú aftur Norsarinn, sem var svo lengi að skálda,
— jú hann hét Björnstjerne Björnsson. Það þýðir litið að
vera að yrkja og hanga langtlmum saman yfir því. . . .
— Ætli atómskáldin okkar séu lengi að yrkja?
— Ég veit það ekki, en mér finnst skelfing tilkomulitið að
vera að yrkja um puntustrá og sólina og þvíumlíkt. Sannleikur-
inn er sá, að ferskeytlan er sá eini skáldskapur, sem eitthvað
rerynir á. Menn eins og Simon Dalaskáld og Sigurður Breiðfjörð,
það voru skáld sem orktu fast og hratt. Ég vil heyra skáldskap
eins og þessa visu úr rimum eftir Sigurð Breiðfjörð:
f ■ ' ,
■WSJf*: * ' ■--■ :■
22 wkan
VUCAN 23