Vikan - 14.03.1940, Page 6

VIKAN, nr. 11, 1940
í skuggum nætur
Síðasti dans! var hrópað í gegn um
hátalara. Orðin þyrluðu í burtu
deyfðarmókinu, er hafði ríkt í dans-
hléinu; allflestir piltamir, sem sátu á
bekkjunum með fram veggjum salsins
drógú að sér arminn, sem hafði verið í
grunsamlegu hvarfi bak við stúlkuna, er
næst sat, risu á fætur og buðu upp í dans.
Þreytumerkin, sem höfðu verið augljós í
næsta dansi á undan, voru nú lítt sjáan-
leg. Síðasti dansinn leysir krafta úr læð-
ingi, hann ber í sér fyrirheit um ævintýri
í skuggum nætur, hann er lykillinn að
þeirri gátu, hvar maður lendir að lokum.
Flestir lenda í sínu eigin rúmi, ef til vill
að undangengnum kossum og þrýstingum
á tröppum og inni í anddyrum. En þeir,
sem voga sér inn í ókunn híbýli að nætur-
þeli, eiga margt á hættu, hver veit nema
marri þar í hurðum og stigaþrepum og þil
séu óþétt, og afleiðingin verði sú, að úrill-
ur og meinsamur karl eða skömmótt kerl-
ing steypist yfir hinn aðkomna og komi
í veg fyrir unaðssemdir næturinnar.
Nokkur pör, sem ekki þurftu að bíða
eftir handleiðslu síðasta dansins, og voru
þegar búin að dansa lyst sína, sættu lagi
með að komast út. Það var bezt á þann
hátt að þoka sér hægt og hægt með fram
bekkjunum til þess að reyna að forðast
árekstra, yfirtroðslur og hrindingar dans-
endanna.
I þessum flota voru Dagga og Bubbi.
Þau höfðu setið um stund úti í horni og
hvílt sig. Hann hafði hallað sér upp að
baki bekksins, og hún hvílt höfuðið við
barm hans með arm hans yfrum sig.
Við kyrrsetuna höfðu þreytan og syfj-
inn náð meiri og meiri yfirráðum yfir
þeim. Þau höfðu ekki lengur haft sinnu á
því að beina athyglinni að því skringilega,
sem við bar úti á dansgólfinu. Það truflaði
þau ekki vitund, þótt þau sætu þarna í
hálfgerðum faðmlögum. Þau voru trúlofuð,
og það var fyrir löngu síðan orðið þeim
fullkomlega eðlilegt að sitja þannig.
Þegar hrópað var: — Síðasti dans!
hrukku þau lítið eitt við, eins og þau hefðu
verið á mörkum þess að festa svefn. Stúlk-
an settist upp, og ríndi píreyg í kring um
sig. Hún hafði verið búin að loka augun-
um, svo rótt hafði henni verið. Pilturinn
dró að sér arminn, eins og hinir piltamir
gerðu, og spurði kurteislega: — Eigum
við að dansa?
— Nei, við skulum heldur reyna að
komast fram og ná í fötin okkar, áður en
þrengslin byrja.
Þau þokuðu séf með fram bekkjunum
í áttina til dyra. Það var langsótt ferðalag,
því að þau urðu oft að nema staðar og
beygja sig undan ólögunum, en enda þótt
þau viðhefðu fyllstu varúð, tókst þeim þó
ekki að forðast öll boðaföll. Menn dönsuðu
svo óskipulega og hver öðrum ólíkt, að
ekki var unnt að vita, hvort næst yrðu
stigin spor aftur á bak eða áfram, eða ef
til vill hlaupið út undan sér, og fæturnir
snöggvast látnir mynda x.
Það var verið að ganga um útidyrnar,
og svalan súginn lagði á móti þeim, þegar
þau komu fram í anddyrið. Dagga fékk
hóstakviðu og greip hendinni fyrir munn-
að. Honum var oft raun að því, hve illa
hann var staddur, og hve lítið hann gat
veitt henni. Þegar þau fóru saman á
skemmtanir varð alltaf eitthvað að spara,
eins og t. d. bílinn núna. Auðvitað hefðu
þau tekið bíl, ef hún hefði viljað það.
Hann skildi hana svo undur vel. Hún
var smágerð og þreklítil, lungu hennar
voru svo viðkvæm, að hún fékk hósta af
því að soga kalda loftið ofan í sig; hún
var líka þreytt og sár í fótunum, bæði af
dansinum og eins óvananum við að ganga
á hælaháum skóm. Samt neitaði hún bíln-
um. Hvers vegna? Vegna þess, að hún
vissi, að hann hafði ekki efni á því að taka
bíl á leigu. Hún hefði getað sagt: — Já,
við skulum fara í bíl, en ég borga, því að

Smásaga eftir Dórunni Magnúsdóttur.
IMMMMMMMMIMIIMIIMMMMMMIMMMMMMMMM
......Mlllll'
inn. Hún skalf í flegna, þunna ballkjólnum
sínum.
Bubbi flýtti sér að draga upp úr vasa
sínum látúnsplötu, sem númer var grafið
á, framvísa henni og taka á móti fötun-
um, sem þreytuleg fatavörzlustúlka af-
henti honum. Hann lét fötin liggja í hrúgu
á borðinu fyrir framan fatageymsluna,
lagði orðalaust trefilinn sinn um háls unn-
ustunnar og hjálpaði henni í kápuna. Að
’ því loknu beygði hann sig niður og færði
hana í snjóhlífamar; á meðan hún lyfti
fótunum upp til skiptis, studdi hún ann-
arri hendinni á hnakka hans og geispaði
eins og köttur.
Hann rétti sig upp og klæddi sig í frakk-
ann. Dagga lét á sig hattinn án þess að
líta í spegil. Hún tók annarri hendinni aft-
an í hann og þrýsti honum ofan á hnakk-
an, með hinni teygði hún hann fram yfir
hægra gagnaugað. Hún strauk hárið aftur
með eyrunum, og lét svo þetta gott heita.
Þau skiptust ekki á orðum, fyrr en þau
komu út í dyrnar og sáu bílana fyrir fram-
an húsið.
— Eigum við að fá okkur bíl? spurði
Bubbi.
— Nei, það tekur því ekki, þetta er svo
stutt, svaraði hún ákveðin, og var þegar
lögð af stað.
Hann þrýsti henni að sér um leið og
hann tók arm hennar til að leiða hana.
Honum þótti aldrei vænna um hana en
þegar hann fánn gæði hennar og sjálfs-
afneitun. Þá skildi hann til fulls, hvílík
gæfa honum hafði hlotnazt að mega eiga
hana fyrir unnustu og bezta vin. Gæfa var
það, og þó var hún blandin beizkju. Það
kvaldi hann ósegjanlega mikið, hve fram-
tíðarhorfumar vom ískyggilegar, engin
atvinna, engir peningar, engir fyrirsjáan-
legir möguleikar til, að þau gætu stofnað
heimili.
Það þurfti annars ekki að líta fram í
tímann til þess að sjá, hvar skórinn kreppti
það er fyrir mig gert, en það vissi hún að
mundi auðmýkja hann, og hún forðaðist
allt, sem gat minnt hann á fátækt hans.
Þess vegna sagði hún aðeins: — Það tekur
því ekki, þetta er svo stutt, og svo leit hún
ekki á hann. Hún vildi ekki láta hann sjá,
hvað henni bjó í brjósti, hvað hún var
syfjuð, þreytt og köld, og kveið fyrir að
ganga heim í náttmyrkri og kulda.
Bílarnir þutu fram hjá þeim. Hann nag-
aði sig í handarbökin fyrir að hafa ekki
tekið einn þeirra.
Dagga hvíldi þungt á örmum hans. Hann
sá við glampan af götuljósi, hve andlit
hennar var bláfölt. Aumingja Dagga, hún
átti betra skilið. Helzt hefði hann kosið
að vefja um hana loðfeldi, og bera hana
inn í dúnmjúkan, bólstraðan bíl. Nei, slepp-
um loðfeldinum, bara að hann hefði haft
bílinn. Strangt tekið hefði hann getað leigt
bíl, hann átti tvær krónur í buddunni. Hve
fátæktin gerir mann smásmugulegan, og
kemur manni til að horfa í hvern eyri.
Hann tók úrskurð hennar gildan vegna
þess, að hann hugsaði sem svo: Þá get ég
keypt mér sokka fyrir túkallinn. Hann
vantaði sokka, — mann vantar alltaf eitt-
hvað. Jú, sokkana gat hann fengið, en
hann hefði verið ánægðari með sjálfan sig,
ef hann hefði fylgt Döggu heim í bíl. .
Þetta var dapurlegur endir á skemmt-
uninni. Skemmtuninni! O-jæja, öllu má nú
nafn gefa. Nú, raunar hafði hann skemmt
sér ofurlítið, ekki var því að neita. Það
var þó alltaf ánægjulegt að dansa við
Döggu, eins og hún hafði mjúkar og létt-
ar hreyfingar. Það var hæfilegur mismun-
ur á hæð þeirra, til þess að þeim væri
þægilegt að dansa saman, og svo voru þau
orðin svo vel samæfð. Þakka skyldi þeim
líka, eftir að hafa dansað saman í sex ár.
Jú, víst var gott að dansa við Döggu,
en það var nú þannig komið fyrir honum
í seinni tíð, að hann gat einskis notið til
fulls, vegna þessara seigdrepandi áhyggja