Vikan - 02.03.1944, Blaðsíða 2

2
VIKAN, nr. 9, 1943
ft.*S=í=5=!í*
SANDY BAR
I
Eftir Guttorm J. Guttormsson.
Guttormur, sem tvímælalaust má telja eitt bezta skáld, sem Islendingar
eiga, er fæddur 5. des. 1878, að Víðivöllum i Nýja-lslandi. Skáldskapur hans
er ekki nærri nógu vel kunnur hér heima. Guðm. Finnbogason segir í „Vest-
ur um haf,“ að hann gangi næstur K. N. „að fyndni og á gnótt af hnyttinni
hugkvæmni, hvort sem hann bregður á leik í stöku eða smákvæði, eða í
langri útleggingu á biblíusögunni, svo sem í kvæðinu „Bölvun lögmálsins."
Get ég ekki stillt mig um að benda á hið frumlega kvæði hans ,;Býflugna-
ræktin". Það er í senn mynd af einum þætti í búskap Kanadamanna, er
geyma býflugnabú sín á vetrum niðri í kjöllurum, og djúpsæ lýsing á undir-
heimum sálarlífsins, löngunum vorum og hugsjónum, er oft verður að bæla
niður, vegna óblíðra lífskjara, í von um betri tíma, en verða svo að lokum
„hart nær hungurmorða" og stinga sem vond samvizka. —“ Eftirfarandi
snilldarkvæði er minnisvarði yfir landnema vestan hafs:
Pósturinn | B
1. febrúar 1944.
Vikublaðið Vikan, Reykjavík.
Geturðu svarað fyrir mig eftirtöld-
um spurningum í „Póstinum“ í næsta
blaði:
1. Hvað er vélstjóranámið langt.
2. Hvaða skilriki þarf maður að
hafa til að fá inntöku í vélstjóra-
skólann.
Vinsamlegast.
Kaupandi Vikunnar.
Svar: Það er 4 ár í smiðju og 3
vetur i Vélstjóraskólanum og við
vitum ekki um önnur skilyrði en
smiðjuveruna.
Eftirfarandi kvæði er oft búið að
biðja okkur um að birta og höfum
við nú loks getað orðið við þeim
bónum:
Hið deyjandi barn.
(Eftir H. C. Andersen).
Móðir, ég vil halla höfði þreyttu
og höfga værumhvílamæddar brár;
harmaðu ei.' Þá hinnstu ósk mér veittu;
hlýrum mínum á þin brenna tár.
Inni er kalt og úti stormar hvína;
allt á landi draums erfagurskreytt;
æskufagrir englar fyrir skina
auganu, sem lokast hefir þreytt.
Sérðu, móðir, landið fagurljósa,
Ijúft, sem brosir augum mínum við ?
Heyri ég svífa af svæði himinrósa
sætan engilgígju strengjanið.
Þar hinn bliði lausnari’ heimsins lýða,
er lagði blessun yfir börnin smá,
mér á móti breiðir faðminn bliða,
brautum jarðar þegar hverf ég frá.
Minni hönd að þínu hjarta þýðu
þrýstirðu, sem ótt ég bærast finn;
ástartár af augum þínum blíðu
ofan falla logavarma kinn.
Gleðstu, móðir, heims er þrotinn
harmur;
nær hjarta brestur, endar sérhvert
stríð;
nú það svæfir engillegur armur,
— önnur, byrjar sælli' og betri tíð.
(Þýðing Kristjáns Jónssonar).
Snæfellsnesi, 16/2 ’44.
Mín kæra margfróða Vika!
Af því að þú ,prt svo dugleg að
leysa úr vandræðum fólks ætla ég
að biðja þig um að hjálpa mér. Við
erum hér tvær vinstúlkur og veðjum
um aldur John Payne kvikmynda-
leikara. Getur þú leyst úr vandræð-
um mínum og sagt mér hvað hann
er gamall. Ég væri þér innilega þakk-
lát ef þú gætir svarað fljótt.
Virðingarfyllst.
Heidý.
Svar: Vegna þess að við höfum
fengið fjölda mörg bréf þar sem beð-
ið er um einhverjar upplýsingar um
kvikmyndaleikarann John Payne,
ætlum við nú að birta nokkuð meira
en beðið er um í þéssu bréfi. John
Payne er fæddur 28. maí 1912 í
Roanoke, Virginia. Hann er 6 fet og
2% þumlungur á hæð og 185 pund
að þyngd. Árið 1937 giftist hann
kvikmyndaleikkonunni Anne Shirlley.
Þau eignuðust dóttur í maí 1941, hún
var skírð Julie Anne Payne. Sama
ár skildu þau Anne og John. Siðan
hefir John ekki kvænzt.
Verðlaunagetraunin.
Eins og lesendurblaðsins vita, birt-
ist lausnin á myndagetrauninni í síð-
asta blaði. En okkur finnst ástæða
til að skýra frá því, að bréf með
lausnum hafa borizt eftir að frest-
urinn var útrunninn og þau komu
auðvitað ekki til greina í keppninni.
Erlendar vísur og kvæði. Okkur
berast alltaf við og við bréf, þar
sem farið er fram á að blaðið birti
í „Póstinum” ýmsar vísur og kvæði
á erlendum málum, einkum ensku.
Eins og við höfum áður tekið fram,
oftar en einu sinni, sjáum við okkur
yfirleitt ekki fært að birta slíkt og
tilgangslaust að senda slík bréf.
Reykjavík, 20/2 1944.
Um leið og ég sendi þér, kæra Vika,
mínar beztu þakkir fyrir ánægjuleg-
ar samverustundir, vil ég biðja þig
að koma mér í bréfasamband við
stúlku, á aldrinum 18—20 ára, ein-
hvers staðar á landinu. Með fyrir-
fram þökk.
Ingimar Jörgensson,
Hringbraut 213.
Það var seint á sumarkveldi,
sundrað loft af gný og eldi,
regn í steyi>:straumum feldi,
stöðuvatn varð hvert mitt far.
Gekk ég hægt í hlé við jaðar
hvítrar espitrjáarraðar,
kom ég loks að lágum tjaldstað
landnemanna’ á Sandy Bar,
tjaldstað hinna löngu liðnu
landnámsmanna á Sandy Bar.
Þögnin felur þeirra heiti.
Þeir voru lagðir hér í bleyti.
Flæddi þá um laut og leiti
lands, vlð norðan skýjafar.
Andi dauðans yfir straumi
elfar sveif í hverjum draumi,
var þá sem hans vængjaskuggi
vofði yfir Sandy Bar,
skuggabik hans fálkafjaðra
félli yfir Sandy Bar.
Það er hraustum heilsubrestur:
hugboð um að verði gestur
kallið handan, höndum frestur
hlotnist ei, að smíða far,
þá til ferðar’yfir álinn
ei er reiðubúin sálin, —
og á nálaroddum voru
iljar manna’ á Sandy Bar,
voru á nálum óljóss’ ótta
allir menn á Sandy Bar.
Að mér sóttu þeirra þrautir,
þar sem espihól og Iautir,
fann ég enda brenndar brautir,
beðið hafði dauðinn þar.
Þegar elding loftið Iýsti,
leiði margt ég sá, er hýsti
landnámsmanns og landnámskonu
lík — i jörð á Sandy Bar,
menn, sem lífið, launað engu,
létu fyrr á Sandy Bar.
Heimanfarar fyrri tíða
fluttust hingað til að líða,
sigurlaust að lifa, stríða,
leggja í sölur heilsufar,
falla, en þrá að því að stefna,
þetta heit að fullu efna:
meginbraut að marki ryðja
merkta út frá Sandy Bar,
braut til sigurs raldeitt, rétta
ryðja út frá Sandy Bar.
Ég var eins og álft í sárum,
og mér þótti verða’ að tárum
regn af algeims augnahárum —
ofan þa.ðan grátið var,
reiðarslögin Iundinn lustu,
lauftrén öll hin hæstu brustu,
sem þar væru vonir dauðra
veg að ryðja’ á Sandy Bar,
ryöja Ieiðir lífi og heiðri
Iandnemanna á Sandy Bar.
Vonir dána mikilmagnans
mega færa áfram vagn hans,
verða’ að liði, vera gagn hans,
vísa mörgum í hans far.
Rætast þær í heilum huga
hvers eins manns, er vildi duga,
og nú kenndur er við landnám
allt í kring um Sandy bar,
hefir lagt sér leið að marki
landnemanna á Sandy Bar.
Hafin verk og hálfnuð talin
helgast þeim, sem féllu’ í valinn.
— Grasnál upp með oddinn kalinn
óx, ef henni leyft það var,
en þess merki í broddi bar hún
bitru frosti stýfð að var hún.
Mér fannst græna grasið kalið
gróa kring um Sandy Bar,
grasið kalið ilma, anga
allt í kring um Sandy Bar.
Ég fann yl í öllum taugum
og mér birti fyrir augum;
vafurloga lagði af haugum
landnámsmanna nærri þar.
Gullið var, sem grófst þar með þeim,
gildir vöðvar — af 1 var léð þeim —
þeirra allt, sem aldrei getur
orku neytt á Sandy Bar,
það, sem ekki áfram heldur,
er í gröf á Sandy Bar.
Stytti upp, og himinn heiður
hvelfdist stirndur, meginbreiður
eins og vegur valinn, greiður,
var í lofti suiinanfar.
Rofinn eldibrandi bakki
beint í norður var á flakki.
Stjörnubjartur, heiður himinn
hvelfdist yíir Sandy Bar,
Iiirninn, landnám landnemanna
ljómaði yfir Sandy Bar.
Aðvörun
til skuldabréfaeigenda.
Að gefnu tilefni auglýsist enn, að samkv. ákvæðum um
skuldabréfalán Reykjavíkurkaupstaðar, eru ekki greiddir
vextir af útdregnum skuldabréfum eftir gjalddaga þeirra.
Þetta eru eigendur skuldabréfa frá 1931 og skuldabréfa
1940 (tveir flokkar) einkum aðvaraðir um að athuga.
Borgarstjórinn.

Útgefandi: VIKAN H.F., Reykjavík. — Ritstjóri og ábyr gðarmaður: Jón H. Guðmundsson, Kirkjustræti 4, sími 5C04, pósthólf 365