Alþýðublaðið - 16.03.1923, Blaðsíða 3

ALÞYÐUBLAÐIÐ
'3
líkisráðherra getur bannað blöð
um ákveðinn eða óákveðinn tíma.
et efni þeirra þykir að einhverju
fara í bága við hagsmuni rikis-
ins, og sett undir skoðun blöð,
sem koma frá útlöndum. Bannað
er að eiga eða útbreiða blöð
jatnaðarmanna og stjórnleysingja,
on er alt slíkt eyðilagt. Svona
fer Horthy að því að tryggja
sér ráðin.
Bókakanp
ráðstjóruarinnar rússnesku.
>Börsenblatt fiir deutschen
BuchhandeU, bókaverzlunarblað,
sem gefið er út í Leipzig í Þýzka-
landi, skýrir írá því, að ráð-
stjórnin rússneska hafi nýlega
keypt í Leipzig 4000 þýzkra
bóka, sem nú séu komnar til
Moskva. Aðallega voru keyptar
bækur hagfræðilags og félags-
fræðilegs efnis, einksnlega með
hliðsjón til kenninga Karls Marx,
en jafnframt fagrar bókmentir,
listasögurit og uppeldisrit. Auk
þessa hefir ráðstjórnin keypt
talsver't af bókum á Ítalíu, þar
á meðal talsvert af bókum um
stefnu fa'cista, og um.400 skóla
bækur. Hinar helztu þessara
bóka á að þýða á rússnesku.
„Frjáls samkeppni“.
Einkennilegt er, að stundum
geta slæðst út úr mönnum meiri
sannindi en þeim kemur vel
að segja.
Merkilegt dæmi þessa er að
finna í grein eftir Þ. J. J. í »Vísi«
á miðvikudaginn. Eftir að hann
er búinn að staðhæfa, að marg-
reynt viðskiftalögmál sé: »frjáls
viðskifti, lækkað verð«, spyr
hann, hví okkur sé seldur fiskur
t. d. miklu hærra verði á hverju
ári heldur en öðrum landsmönn-
um og langt fram yfir markaðs-
verð. En hánn svarar ekki
spurningunni vegna þéss, að rétt
svar myndi hafa kollvarpað öllum
kenningum haus. Fiskurinn er
Hjálparstöð Hjúkrunarféiags-
ins »Líknar< er opin:
Mánudaga . . . kl. 11 —12 f. h.
Þriðjudaga ... — 5—6 e. --
Miðvikudaga . . — 3—4 e. --
Föstudaga ... — 5—6 e' --
Laugardaga . . — 3—4 e. —
sem sé svona dýr vegna þess,
að öllum er frjálst áð verzla með
hann og svo margir nota sér
það frelsi, að hver einn getur
ekki selt nema lítið eitt, en er
þó bundinn við söluna allar sín-
ar vinnustundir. Afleiðingin er
sú, að fisksalinn verður að taka
miklu meira fyrir að selja hvert
pund en hann þyrfti, ef hann
hefðí t. d. einkasölu. í öðrum
greinum er atvinnuleysi. Þess
vegna verður fisksalinn að
reyna að bjarga sér á þessu.
Þetta sjá þeir allir í hendi sér,
og því myndast þegjandi sam-
komulag milli þeirra um að
hálda vörunni í nógn háu verði
til þess, að þeir geti haft sæmi-
leg laun, þótt þeir selji lítið.
Þetta er gangurinn.
Thomas Krag: Skugga-völd.
fara fram reynslumót í sýningarskálunum. Og það
fer vaila hjá því, að eilthvert starf verði aflögu
handa þér. Ég er kunnugur Öllum ráðsmönnum
sýningarÍDnar. . . . Á ég að færa þetta í tal við
þá?“
Já-já. Daginn eftir hittumst við aftur. Við fórum
í sýningarhöllina. Og við fórum þar inn í feikna,-
langa og mikla trjeskálabyggingu, sem öll var hið
innra geið í sama stíl og ein af hinum gömlu
aðalgötum Parísaiborgar. Kunningi minn bað mig
að bíða sín þama stundarkorn og þaut af stað.
Þegar hann kom aftur, var hann fölur og úrillur.
Ég sá það strax, að hann mundi hafa orðið fyrir
einhvevjum óþægiudum — mín vegna. „Þeir hafa
ekki viljað þýðast tillögur þínar?" sagði ég. „Þeir
hafa ekkert samneyti viljað við mig hafa?“ — „Ég
gerði alt, sem mér var auðið, þín vegna“, svaraði
hann. „Og ég á mjög erfitt með að botna í fram-
komú þeirra.“ — Svo fór um sjóferð þá. Eg skildi
vel, á hvaða átt hann^var í þeim ranninum. —
„Vertu sæll,“ sagði ég. Hann hvarf mór samstundis,
en ég sneri mér í áttina til dyra. Ég litaðist um,
fór mér hægt, stanzaði og gnísti tönnum, og alt í
einu hrökk ég eitthvað svo undarlega inn í siálfan
mig. Hm, já; svo þeir forsmáðu mig, manna-greyin!
Þeim heflr þótt ég alt of mikið smáménni, hreiri'
asta úrþvætti af manni til! Og enn þá einu sinni
varð mér á að lítast uin í þessum langa tréskála
-og skyggnast inn í útsölu-álmurnar, sem lágu 1
allar áttir, skreyttar alls konar litbrigðahismi og
glysprjáli. Og álengdar kom ég "auga' á nokkra
menn, sem fengust við risavaxinn lampa! Voru
þeir ’að reyna hann, og þangað ranglaði ég. Ég tók
að gefa þessum lampa góðav gætur og inti að því
við mennina, til hvers ætti að nota hann. Jú, til
myndasýninga. Misheyrðist mér ekki? Gat það verið
tilfellið ? ... Þökk fyrir uppiýsingarnar! Svo kvaddi
ég og veik mór afsíðis.
Þér getið verið vissir um það, að' hugarböl mitt
um þessar mundir óx afskaplega. Ég varð altekinn
af takmarkausu þ.unglyndi, sem nísti mig niður í
fætur og þaut um alt mitt taugakerfi eins og
glóandi straumnr. „Þú ert fárveikur," sagði óg við
sjálfan mig; „og hvérnig má það ske, að þú lætur
þannig vaxið smásmygli heltaka þig?“ Smásmygli?
Að veia hundsaður af þessum mönnum, sem lifðu
hátt við gull og seim! Mig logasveið í augun, og
mér fanst kveljandi hitamagn setjast að í hálsi
mér við hvern einasta andardrátt. Ég reikaði eins
og drukkinn maður. Heiftin og hatrið svall og sauð
í huga mér áD afláts og jókst með hverju augna-
bliki, svo að ég hafði engan frið. . . .
Ég fór heim og háttaði. Ég var síþyrstur. Níst-
andi brunaþurkur skar mig til blóðs í kverkar og
háls. Ég lá eins og samanþiýstur hnútur með
köldu- og svita-flogum á víxl og báða hnefa krefta.
Svona lá ég alla nóttina alveg svefnvana, . . i
síhugsandi um þetta eina: sýningar-ráðsmennina,
sem fyrirlitu raig. . , ,