Bjarmi - 15.03.1909, Blaðsíða 4

44
BAJRMI.
um, söguna af því, hvað sér liefði
farnast vel, og að endingu sagði hann,
að með fargjaldinu, sex dollurunum,
sem hann hefði greitt sér, hefði það
fyrst verið viðurkent í verki, að hann
hefði unnið meðbræðrum sínum
gagn«.
IJessi saga um fyrsta fargjaldið,
sem Fulton greiddist, gerist enn, þó
hún komi fram í ýmsum myndum.
Hún er líka ein af íslendingasögun-
um. Það er margt kallað »heimska«,
sem síðar verður ttl liinnar mestu
nytsemdar. En þeir, sem hafa
»heimskuna« þá i smíðum, láli sér í
hug koma fyrsta farþegann lians
Fultons, sem greiddi fyrsta fargjald-
ið. Hvert það verk, sem er unnið af
sönnum mannkærleika, fær sín laun
að lokum. —
Samverjar fyr og nú.
Enn í dag eru til leifar af þessum
merkilega þjóðílokki; eiga þeir heirna
á sama slað og forðum í borginni
Sikem eða Síkar, sein nú lieitir Nab-
lus ogstendurvið rætur tjallsins Gari-
zim. Peir eru sérstakur söfnuður, eitt-
livað 150 talsins. I5eir tala Araba-
tnngu, en enginn hlulur er þeim þó
helgari en handrit það af Mósehók-
unum, sem þeir geyma. teir full-
yrða, að það handrit sé skrifað af
Pineas presti, Eleassonar, Aronssonar
æðsta presls (4. Mós. 25, 11).
Þessar samversku Mósehækur þektu
menn ekki hér í álfu fyr en fyrir
rúmum tveimur ölduin siðan. Lengi
var það ætlun manna, að þetta hand-
rit (Nablus-handritið) væri elzta hand-
ritið af Mósebókum. En nú ætla
ilestir, að sé það gert eftir 70 manna
þýðingu Gyðinga, sem gerð var i Al-
exandríu 130 f. Kr. Auk Mósebók-
anna er kallað að Jósúabók sé líka í
þessu liandriti, en hún er augljós til-
búningur. Sérstaklega er það í tíma-
talinu, sem hebresku bókunum og
þessum Samverjahókum her mikið í
milli. Málið er sambland af hebresku
og kaldeisku.
Samverjar halda Móselög afarstrang-
lega, einkum hvíldardaginn, og það
svo, að þeir fyrirlíta Gyðinga fyrir,
hvað þeir slái slöku við því. Fjórum
sinnum á ári ganga þeir í hátíðlegri
skrúðgöngu upp á Garizim-fjall og
lesa þá upp lögmálsbókina á göng-
unni. Á páskakvöldinu fórna þeir 7
lömbum og hið sama gera þeir á hin-
um hátíðunum: hvítasunnu, laufskála-
hátíð og friðþægingarhátiðinni. Margt
þykjast þeir geta sýnt frá fyrri tím-
um : staðinn, þar sem Abraham ællaði
að fórna syni sínum, steinana, sem
Jósúa tók upp úr ánni Jórdán (Jós.
4); segja þeir, að þeir steinar eigi að
slanda þar, þangað lil leiðtoginn, hinn
þráði Messías, kemur.
Borgin Sikem (Jós. 20, 7) eða Sí-
kar (Jóh. 4, 5 = Lygiborg, líklega
nefnd svo af Gyðingum) stendur á
Efraimsfjalli í Samaríu, hér um bil
5 mílur fyrir norðan Jerúsalem. Hún
liggur í mjóu dalverpi i fjöllunum,
ákafa frjósömu og vatnsríku. Þar eru
ræktaðir ýmsir suðrænir ávextir: per-
síkur, apríkósur, granat-tré, rósir,
myrtusviður og ólífutré (smjörviður).
Dalverpið er norðaustanvert við rætur
Garizimfjalls (Dóm. 9, 7), milli þess
og Ebalsfjalls. Sjálf borgin stendur
á hæð einni lítilli og lalla þaðan vötn
Lil auslurs, ofan í Jórdanardalinn og
önnur til vesturs, í Miðjarðarhaf.
íbúarnir eru 8000 : Samverjarnir,
álíka margir Gyðingar og 500 grísk-
rómverskir; hitl eru Tyrkir. Nú er
þar kominn evangeliskur söfnuður.
Fjöllin Ebal og Garizim gnæfa við
himni til norðurs og suðurs, 800 feta
»