Bjarmi - 01.08.1909, Page 1
BJARMI
1= KRISTILEGT HEIMILISBLAÐ -
III. árg. |_Reykjavík, 1. ágiíst, IÍK)t>. _ | 16, tt)l.
»Sannarlega er sérlwer maður hégómi, hversu /asl sem hann slendura. Sálm.39,5.
„Sjálfur leið þú sjálfan þig“.
Eins og kunnugt er, ])á eru þessi
einkunnarorð letruð á hið nýgjörða
líkneski Ingólfs landnámsmanns, sem
á að standa hjá »Mentabúrinu« á
Arnarhóli.
Orðin sýnast í fljótu hragði vel
valin. l5au eiga að tákna víkings-
lundina og alla framkomu hennar í
víkingslifinu.
I3essi orð eru heiðin »móðurorð«,
galdur, sem móðir gól sj'ni sínum,
fyrst allra galdra.
í þessu einkunnarorði felst sú
lnigsun, að sonurinn eigi að ganga
sina víkingsgölu, óstuddur af ölluin
og öllum óháður, goðunum líka, en
triia á mátt sinn og megin.
Ilann á að fara víða og margt
kemur fyrir á langri leið, margar
vegarþrautir: VatnsföII stór og ólg-
andi haf, fjandmenn, húnir lil á-
hlaups, og fjötrar, ef liann her lægra
hlut, frost á fjallvegum, handfastar
vofur í náttmyrkrinu, og margvísir
jötnar, er hafa það að gamni að spyrja
vegfarandann í þaula, og lála hann
setja höfuð sitt í veð um það, hvor
meira vili, hann eða »hundvís jöt-
unn«.
Við öllum þessum þrautum varð
víkingssonurinn að vera húinn.
En hver hjó hann út? Móðirin
með öllum sínum göldrum.
Guðanna er ekki getið. Sonurinn
átli að trúa á þann mátt sinn og
megin, sem móðirin liafði veilt hon-
um með göldrunum.
Hjörleifur, fóstbróðir Ingólfs, liafði
þessa trú. Hann trúði á mátl sinn
og megin.
En hamingjuskifti urðu með þeim
fóstbræðrum, þegar hingað kom: Ing-
óllur varð landnámsfaðir og hinn
kynsælasti maður, og mikill höfðingi,
en þrælar urðu Hjörleiíi að bana, og
eigi þótli þá önnur skömm meiri, en
ef þrœll varð frjálsum manni að
bana.
Ingólfur er ekki í neinum vafa um,
hvað valdið hafl þessu hamingjuleysi
lostbróður lians, því liann segir:
»Lítið lagðist hér fyrir góðan dreng,
og sé eg svo hverjum verða, er eigi
vill blóla« (trúa á goðin).
í þessum orðum er fólgin sá sann-
leikur, sem ekki gat einu sinni dul-
isl heiðnum manni, að hainingju-
maður getur enginn orðið, nema hann
hyggi trú sína á æðri krafti, en sjálfs
síns mætti og láti leiðast af þeim
æðra krafti. Ingóltur gerði það.
Hann spurði guðina til ráða og fór
algjörlega að tilvísun þeirra, hæði
um förina liingað og hvar hann
skyldi liér land nema.
Og svo sýnir sagan, að aðrir land-
námsmenn fóru að dæmum lians,
þeir sem hamingjusamastir urðu.
I3essi frásögn er öll merkileg og
gelur verið oss kristnuin mönnum,