Bjarmi - 01.01.1911, Blaðsíða 4
2
BJARMI
Þótt ljósin ei sjái eg, af ijósi eg veit,
það ljós er eg þrái i sælunnar reit,
þá sól er ei breytist nc byrgja nein ský,
hvar blessun mér veitist og gleðikiör ný.
(Guöm. Kristjánsson, Oddeyri, orti þessi erindi
sjötugur aö aldri, fyrstu jólin sem liann var blindur).
Sameinaðir stöndum vér.
Það málefni á langt til sigurs, sem
á tóma einangraða vini, sinn á hvoru
Iandshorni eða sinn með hverja sér-
vizkuna, sem liindrar fulla samvinnu.
Vér sjáum þess allir ótal dæmi, hvert
sem litið er.
Hvað væru bindindismálin, húnað-
armálin og stjórnmálin komin, ef eng-
in frjáls samtök hefðu verið um þau,
enginn hefði hlynt að þeim frekar en
hann var skyldugur lil að borgara-
legum Iögum?
Það vita allir, að það er bæði eðli-
legt og sjálfsagt, að sameiginlegur á-
hugi á einhverju máli knýi menn til
félagsskapar og samfunda og menn
breyta alment eftir því, nema í — krist-
indómsmálinu.
Eða væri það ekki biturt háð, ef
nokkur færi að kalla þjóðkirkju vora
frjálsan félagsskap og messurnar sam-
fundi áhugamanna, þar sem hver
miðlaði öðrum og liver hvetti annan
til að flýta fullum sigri kristindóms-
ins?
»Nei, þjóðkirkjan er úrelt, óeðlileg
og ósjálfstæð, og messurnar eru oft
og einatt lómt vanakák«, segja marg-
ir og það ekki að ástæðulausu.
»En kristindómslítilfríkirkja er held-
ur enginn kostagripur, og hvaða trygg-
ing er fyrir því, að trúarlííið vaknaði
og dafnaði, þótt ytra fyrirkomulag
breyttist all i einu í betra horf? Hafa
kirkjulegar umbætur löggjafarvalds-
ins síðustu 20 árin nokkuð bætt safn-
aðarlííið? Og væri ekki kirkjuþingið
bezti undirbúningur undir sæmilegan
aðskilnað ríkis og kirkju?« Þannig
spyrja ýmsir og liafa sömuleiðis tölu-
vert til síns máls.
En hvað sem þeim aðskilnaði Iíð-
ur, þurfa ekki sannir vinir krislin-
dómsins að bíða með höndurnar í
vösunum. Það er fult félagsfrelsi í
landinu. Segi þeir söfnuðir sig hik-
laust úr þjóðkirkjunni, sem ranglega
eru sviftir presti, og taki áhugamenn-
irnir í öllum söfnuðum höndum sam-
an kristindóminum til ellingar; það
dettur engum manni með fullu viti í
hug að banna þeim það.
Eftir hverju híða þeir? Þeir híða
eftir prestunum oflast nær. En hvað
tefur þá prestana, sem ættu að vera
sjálfkjörnir forgöngumenn að öllu
kristilegu staríi í söfnuðunum?
Svörin eru mörg.
Suma breslur allan áhuga.
»Ég ríð að kirkjunum livern helg-
an dag, þegar mér er mögulegt, hvort
sem nokkur kemur eða ekki, og ég
gegni, þegar ég er sóltur; um annað
er ég ekki skyldugur«, segja þeir. »Ég
fékk eitt pund og hér kem ég með
það aflur«, sagði lali þjónninn.
Aðra brestur áræði.
»Það þætti svo nýstárlegt, yrði jaln-
vel kölluð »innri mission«, ég lrejrsti
mér ekki til að eiga við það«, eru
svörin þar. Kristur liafði áræði til
að ganga út í Getsemane og upp á
Golgata vor vegna, en þjónar hans
sumir óttast veigalítil andmæli eða
hlátur heimskra manna.
Suma brestur skilning á málinu.
Þeir eru einrænir að eðlisfari, hafa
aldrei kynst samfélags-kristindómi, og
halda svo að réltast sé, að hver fari
einn með trú sína, »sé ekki að veifa
henni á mannfundum«. Svipað virð-
ast sóknarbörn þeirra halda alloft um
helgar og silja þá heima, en þá kæra