Bjarmi - 01.06.1923, Blaðsíða 12

104
BJA R M I
valdið skuli skipa annan cins raann til
að kcnna prcstsefnum. Töluðu margir um
að sjáll'sagt væri að stofna.óháðan presta-
skóla líkt og hjá Norðmönnum, en all-
flcstir guðfræðisleiðtogarnir voru því
mótfallnir, cnda þótt þeir væru óánægðir
mcð þcssi málalok. Söderblom Ijet lítið
uppskátt um sínar skoðanir, en lofaði þó
að láta hrcyfa málinu á almcnnu kirkju-
þingi Svía, scm halda skyldi í mars.
Kirkjuþing þetta, scm er hið 12. í röð-
inni og vcnjulegast kemur ekki saman
ncma á 5 ára fresti, skipa 60 atkvæðis-
hærir mcnn um kirkjumálalöggjöf, cins
og þegar cr sagt, en Söderblom fjekk bæði
hina biskupana og ýmsa lciðtoga sjálf-
vilja-fjelaganna kristilegu til að hafa það
í þctla sinn miklu víðtækar. Komu full-
trúar safnaða og kristilegra fjelaga svo
þúsundum skifti og prestar í hundraða
tali til þingsins, og ennfremur boðnir
fulltrúar frá öllum lúterskum kirkjudeild-
um Norðurálfunnar, nema íslandi, og einn
cða tveir frá biskupakirkju Gnglands,
— íslcndingur, sem staddur var í Stokk-
hólmi cr þingið byrjaði, kvaðst hafa fund-
ið sárt til að sjá livergi getið um islensk-
an fulltrúa, þegar blöðin voru að telja
upp útlendu fulltrúana; en það er svona
að vera fátækir og afskektir.
Pingið hófst með guðsþjónustum í ýms-
um kirkjum, en aðalfundarstaður var
Blasichólmskirkjan, stærsta heimalrúboðs-
kirkja Svía. Söderblom flutti sjálfur fyrsta
crindið »Tákn tímanna«, og fór hörðnm
orðum um ýrasár aðfarir ófriðarþjóðanna^
cn bað jafnframt hlutlausu þjóðirnar að
varasl faríseahált í dómum sinum um
þær. Eftir ávarp erlcndu fulllrúanna, cr
flestir voru biskupar, rak hvert erindið
annað, svo að mörgum safnaðarfulltrúum
þótli nóg um og hefðu heldur kosið um-
ræður. Annan þingdaginn vo:u t. d. 5
erindi flutt: »Starfsaðferð Krists, »Uppeldi
og helgun«, »Lifandi frelsari«, »Tungutal
og bænalækningar« og »Hvað getum vjer
gert fyrir söfnuði vora?«, um síðasta er-
indið urðu þó umræður. fað kvöld flutti
Gunncrus Finna biskup og Lunde Norð-
manna biskup o. fl. ræður í stærstu kirkj-
um borgarinnar. Þriðja daginn flutti Da-
nell Svíabiskup í Skörum erindi um líkn-
arstarf kirkjunnar, og á eftir flutti Einar
Billing biskup í Vesturási erindi, er hann
nefndi »Háskólarnir og kirkjan«. Hann
var áður háskólaprófessor, nýguðfræð-
ingur og aðalleiðlogi slúdcnla krossfcrða,
telja Svíar liann ganga næstan Söderblom
að allri stjórnmálavisku, enda þurfti á
því að halda, svo að alt kæmist ckki í
bál og brand í þessu máli. E. B. átaldi
það að Wettcr skyldi liafa fengið prófcss-
orsembættið og laldi gremju manna út
af því gleðilegan trúarvolt, þar scm »nýja
testamentið væri lífsuppsprelta kirkjunn-
ar«, og vísindamenska hcldur ekki mciri
hjá Wetter en hinum, sem hjá hafði ver-
ið settur. En hinsvcgar var hann alvcg
andstæður þvi að sctlur væri á stofn
sjerstakur prestaskóli; hitt væri bclra,
sem svensk lög hcimiluðu, að kirkjan
sjálf setti tvo prófessora við hlið ])cirra
Linderholms og Welters í Uppsölum.
Lagði hann til að stofnaður yrði sjóður
til minningar um Rudbcckíus biskup
(f 1646), er stofnað hafði í Vesturási fyrsta
mentaskóla Svía fyrir prestaefni, og fengju
þessir prófessorar laun sín þaðan, tillók
hann ennfremur hvernig þessir prófcss-
orar skyldu valdir (aðallcga af biskupum
og guðfræðiskennurum háskólans). Voru
tillögur hans auðsjáanlcga vel undirbún-
ar, því að undir eins að lokinni ræðu
hans komu fram gjafa loforð í sjóðinn
töluvert á annað hundrað þúsund krónur
— einn maður gaf 100 þús. kr. — Kol-
módín prófessor kvaddi sjer hljóðs þcgar
á eftir og þótti lítil trygging vera að biblíu-
stefnan fengi ráðið livcrjir þessi cmbæltu
hlytu. En Söderblom fundarstjóri skar
niður írekari umræður »vegna ákvcðinna
fyrirlestra«. Ró fjekst undir kvöld að laka
málið til umræðu aftur stutta stund, og
sýndist þá sitt hverjum, og vildu ýmsir
fá ákvæði um hvað af sjóðnum yrði, cl
ríki og kirkja skildu. En þegar umræður
fóru að hitna og sumir heimtuðu sjcr-
stakan prestaskóla, var kirkjan rýmd »til
þess að hægl væri að halda þar guðs-
þjónustu« til ágóða fyrir kristniboð; voru
slíkar trúboðs guðsþjónustur haldnar viða
í kirkjunum það kvöld.
Fjórði og síðasti fundardagurinn var
helgaður kristniboði og sjómannatrúboði.
Um 100 þúsund Svíar stunda sjómensku,
svo margt var um það að segja, og kristni-
boðsmálið er ótæmandi. Var þá kvaddur
sænskur prófessor, sem var á förum lil
Kína til að gerast formaður svensks
kristniboðsháskóla þar eystra. Pað kvöld
voru afarmiklar altarisgöngur í tveim kirkj-
um og stórfeld samskol i þarfir þingsíns.