Bjarmi - 01.08.1934, Blaðsíða 8

118
BJARMI
35 til 50 krónur á mánuði fyrir fæði og
húsnæði, en skólabækur kosta um 40 krón-
ur. Kostnaður er sjaldan yfir 300 krón-
ur. Mikil áhersla er lögð á það að skóla-
vistin sje ódýr. Allir skólarnir eru sam-
skólar og heimavistarskólar. Skólahús eru
oftast nær þrjú, íbúðarhús fyrir pilta og
annað fyrir stúlkur. Kenslustofur eru þá
í neðstu hæð. Þess utan er einnig sjerstakt
leikfimishús og undir sama þaki eru vinnu-
stofur. Kennarar og skólastjóri búa í hús-
um nemenda. Þó kemur það fyrir að skóla-
stjóri hafi íbúðarhús út af fyrir sig. Ann-
ars getur húsaskipunin verið þannig að
öllu sje komið fyrir í einu stórhýsi.
Þess skal jeg geta, að íslenskir ungling-
ar eru alltaf mjög velkomnir á æskulýðs-
skóla Norðmanna. Skólarnir vilja yfirleitt
glæða vináttuna milli frændþjóðanna. All
margir Islendingar hafa líka notið þess
síðustu árin. Voss lýðháskóli í vestanverð-
um Noregi er að líkindum best kunnur
hjerlendis. Enda er fyrverandi skólastjóri
þar, Lars Eskeland, góðkunnur Islands-
vinur. Islendingar geta þó ekki gert ráð
fyrir að fá námsstyrk við norska skóla,
en skólagjald þarf ekki að borga. Það hef-
ir samt komið fyrir, að ungir, efnilegir
Islendingar með góð meðmæli hafa feng-
ið algerlega ókeypis vetrarvist á æskulýðs-
skólum í Noregi. Það sýnir vinarþel og
rausnarlega gestrisni í vorn garð.
Aðalnámsgreinar á æskulýðsskólunum
eru móðurmál (nýnorska eða bókmál eftir
vali), saga, reikningur, náttúrufræði,
landafræði, söngur, handavinna, sálar-
fræði og leikfimi. Þá er einnig kend stærð-
fræði og leikfimi. Þá er einnig kennd stærð-
að. Kennt er 36 til 48 stundir á viku, eft-
ir því, hvort handavinna hefir mikið eða
lítið rúm. Eins og bersýnilegt er, þá er nóg
að gera. Enda er lögð mikil áhersla á það,
að nemendur noti skólaveruna sem best.
Það þykir fyrir mestu, að löngun nem-
enda til að læra styrkist, svo að þeir safni
sjer kunnáttu af eigin ramleik. Próf eru
oftast engin, nema þá í skriflegum náms-
greinum. En hver nemandi fær burtfarar-
vitnisburð.
Stjórn skólanna er yfirleitt ágæt. Kenn-
arar skiftast á að hafa umsjón með nem-
endum, ekki aðeins í kennslutímunum, en
einnig í frístundunum. Frístundir eru oft
notaðar í handavinnustofunum. Piltar æfa
sig við trjesmíði og járnsmíði eða skó-
smíði, þar sem það er kennt, en stúlkur
stunda saum eða vefnað. Þó er þess gætt,
að allir fái tækifæri til að vera nægjan-
lega úti. Oft fer allt skólatolkið í skemmti-
göngur um holt og hæðir og kynnir sjer
markverða staði, sem vera kunna í nánd
við skólann. Skíðaferðir eru einnig tíðkað-
ar, þegar færi gefst. Piltum þykir þá mjög
gaman að æfa sig við stökk í bröttum
brekkum. Einn skólapiltanna síðastliðinn
vetur á æskulýðsskólanum í Þelamörk, þar
sem jeg er kennari, stökk hæglega sextíu
metra á skíðum. Er það vegleg og þrótt-
mikil íþrótt.
Hver skóli hefir ákveðnai' heg'ðunar-
reglur fyrir nemendur, og það er lög'ð mik-
il áhersla á að þeim sje fylgt. Að neyta
áfengis er t. d. stranglega bannað, svo ef
það kemur fyrir, er nemanda tafarlaust
vikið úr skóla. Tískudansar eru einnig
bannaðir í skólunum, bæði vegna þess, að
það þykir truflun fyrir starfið, og svo af
því, að nýtískudansar er ekki talin neitt
göfgandi skemmtun fyrir unglinga á þeim
aldri. Þar á móti eru þjóðdansar og söng-
leikar töluvert tíðkaðir, sjerstaklega á lýð-
háskólunum. Leikendur haldast í hendur
og leika í hring á meðan þeir syngja gömrl
þjóðkvæði. En einhver af kennurunum er
þá alltaf með í leiknum og lítur eftir að
allt fari hóflega og fallega fram. - Norð-
menn hafa reynslu fyrir því, að mikil
skemmtanafýsn getur gersamlega spillt
ÍSJlu æskulýðsstarfi, hvort heldur í skóla
eða fjelagi, ef hún fær að drottna þar.
Samvinna er oft meðal æskulýðsskólanna
og ung'mennafjelaganna. Og þegar opin-