Bjarmi - 01.02.1958, Blaðsíða 3

BJARMI
3
FASTA
pasta — hvaS er þaS? Flestum mun
detta í hug, aS ótt sé viS sér-
stakt tímabil kirkjuársins — vikum-
ar, sem passíusálmar Hallgríms eru
lesnir, og íöstuguSsþjónustur haíS-
ar í stœrstu söfnuSum landsins. En
í þetta sinn er ekki átt viS þaS, held-
ur þá raunverulegu merkingu orSs-
ins, sem sé föstu — þaS aS fasta.
KvaS skyldu annars vera margir,
sem kannast viS þann þátt úr trúar-
lífinu? Er þaS ekki eitt af þessum
atriSum trúarlífsins, sem eru Iöngu
úr gildi gengin — voru fyrirbrigSi
vanþroskaSri. og . þekkingarsnauS-
ari tíma? Er hún ekki alveg óþörf?
jjinu sinni hafSi getuleysi lœrisvein-
anna til þess aS koma þurfandi
manni til hjálpar komiS glögglega í
ljós. Er þeir voru orSnir einir meS
Jesú, spurSu þeir hann aS því, hvers
vegna þeir hefSu ekki gefaS unniS
bug á illa anda þeim, sem viS var
aS berjast í umrcett skipti. Jesús
svaraSi: „Þetta kyniS fer ekki út
nema fyrir bœn OG FÖSTU." Er
þaS ekki einkennilegt? Hér virSist
fasta vera atriSi, sem kristinn maSur
þurfi stundum á aS halda til þess
aS get.a unniS ákveSin störf fyrir
Drottin. Fasta er aS neita sér um eitt
eSa annaS.
Qg hvaS er svo þaS, sém þarf aS
neita sér um? Er þaS eitthvaS
saurugt og syndsamlegt? Nei, ekki
út af fyrir sig. Fasta er ekki viS þaS
bundin. Vér vitum allir, aS þaS aS
fasta er ekki aS neita sér um eitt-
hvert eitur — eitthvaS sem er ban-
vœnt í sjálfu sér. Þvert á móti. ÞaS
er hiS eSlilegasta af öllu — heil-
brigS fœSa og jafnvel vatn. Þetta
talar sínu máli til vor. ÞaS segir oss
þaS, aS í vissum aSstœSum geti þaS
veriS nauSsyn fyrir oss sem lœri-
sveina Drottins, aS neita oss um
hluti, sem í sjálfu sér eru fjarri því
aS vera óhollir. Vekur þetta ekki hjá
oss þá eSlilegu spurningu, hvort
ekki geti veriS, 'aS þaS sé o'f lítiS af
slíkri föstu í lífi voru sem lœrisveina?
Of lítiS af því aS neita sér um
ýmislegt, til þess aS geta betur ein-
beitt sér aS því aS vera þjónn Drott-
ins meSal þurfandi manna.
þaS er vandi aS hafa um hönd þá
bókstaflegu föstu — aS bindast
mat og jafnvel drykk um ákveSinn
tíma í sambandi viS trúarlíf sitt. En
þaS er einnig vandi aS fasta á þann
hátt, sem aS framan getur, aS neita
sér um ýmislegt vegna málefnis
Drottins. En þaS er hin mesta nauS-
syn. Og hefSum vér ekki allir gott
af því aS gjöra meira af því aS
fasta á þann hátt? Brestur oss ekki
alla stórlega á í því aS lifa Iífi í
sjálfsafneitun og trúarlegri sjálfsög-
un?
SAMBAIMD ÍSL.
KRISTIMIBODSFÉLAGA
Skrifstofa:
Þórseötu 4 — Reykjavík.
Sínii 13504. Pósthólf 651.
Bréf og ííjafir
til starfs sambandsins
sendist til skrifstofunnar.
Frá Frahklandi:
KIRKJUFERD í PARÍS
MENN MUNU ALMENNT liafa misjafnar hug-
myndir um kristnilíf í Fralcklandi. Löngum hefir
það orð legið á, að þar sé trúleysi mikið og léttúð
ríkjandi. Satt er það, að kirkja og kristindómur hafa
átt þar mikilli mótspyrnu að mæta og vantrú var
tízkufyrirhrigði í Frakldandi um langt skeið. Síð-
ari árin liefur margt bent til þess, að talsverð breyt-
ing hafi orðið á þessu og kristin hoðun hafi náð
auknum áhrifum þar í landi, þótt þvi sé ekki að
neita, að trúleysi mun þar almennt. I sænska blað-
inu „Svensk Veckotidning“ hirtist grein eftir frétta-
ritara hlaðsins, sem er á ferðlagi um Frakldand.
Segir þar fyrst frá kynnum hans af kirkju og kristni
í París og er hér birtur útdráttur úr þeirri grein,
til þess að lesendur „Bjarma“ fái nokkuð aukna
þekkingu um kristnilíf þar í landi, en þekking vor
flestra mun vera litil í þeim efnum. I greininni
segir svo:
SAGA FRANSKRA MÓTMÆLENDA er rituð
hlóði og tárum. 600.000 Húgenottar voru kvaldir
til dauða. Milljónir Frakka urðu að flýja land. Prest-
ar voru myrtir, hjónabönd lýst ólögleg, mótmæl-
endur mátti elcki jarðsetja í vígðri mold. Er vér nú
fylgjum fréttaritaranum til kirkju í París, hittum
vér fyrir lifandi söfnuð.
Kirkjulifið i París er miklu blómlegra en ég hafði
gjört mér í liugarlund. Á sunnudagsmorgni mætir
maður röð ungmenna og uppkominna með helgi-
siðabók eða Bihlíu undir hendinni, — það fer eftir
því, hvort um er að ræða kaþólska eða mótmælend-
ur. Hvenær sést slíkt í Stokkhólmi? Guðsþjónuslur
kaþólskra og mótmælenda eru venjulega vel sóttar.
Annar voltur um aðstöðu trúarinnar er, að oft er
kristilegum bókum komið fyrir í gluggum bóka-
verzlana. Hvernig er því hér farið?
Rikis- eða þjóðkirkja er engin í Frakldandi, að
minnsta kosti ekki í orði. Samt sem áður er það
svo, að kaþólska kirkjan liefur mikil ítök, jafnvel
meðal stjórnarvaldanna. Sagt er, að í núverandi lýð-
veldi, hinu svonefnda þriðja lýðveldi, gæli mjög
kaþólskra viðhorfa. Þrátt fyrir orðtakið „frelsi, jafn-
rétti, hræðralag“ telst það i rauninni nauðsyn, að
forsetinn og aðrir æðstu embættismenn séu kaþólskir.
Milljón mótmælendur.
TALIÐ ER, að mótmælendur í Frakklandi muni
vera um ein milljón að tölu. Til þess að geta skilið
tölu og aðstöðu mótmælenda í Frakklandi, verður
að liafa i liuga, hver saga þeirra er. Hefðu þeir ekki
mætt hinum grimmilegustu ofsóknum, væri Frakk-
land ef til vill mótmælendaland nú. Um miðja 16.
öld voru um það hil þriðjungur Frakka mótmæl-
endur, en sú þróun fékk eklci að lialdast. Nýlegt
orðtak segir: „Sá, sem segir Frakki, segir kaþólsk-
ur.“ Auðvelt er að bera fram gegn þessu orð hók-
menntagagnrýnandans Faguet: „Enginn Frakki er
franskari en franskur mótmælandi.“
Sameiginlegt kristniboð.
ÁRIÐ 1905 var kirkjuskipan Napóleons afnumin
og kirkjurnar þar með lausar við afskipti ríkisvalds-
ins af málefnum þeirra, en þær urðu jafnframt að
sjá sjálfar um fjárhag sinn. Árangur þess var milcil
hrifningaralda. Nú varð trúin aðalatriðið i stjórn
safnaðanna, en hvorki auðæfi eða hefðarstaða. Safn-
aðarmeðlimirnir fundu til þarfar á einingu og því
var stofnað samband mótmælenda, sem liefur eng-
an ákvörðunarrétt yfir innri málum kirknanna, en
veldur þvi samt, að mótmælendum finnst þeir vera
ein heild. I samhandi þessu eru, auk reformeruðu
lcirknanna, einnig lútherskir söfnuðir og baptistar
aulc annarra. Meðal annars er sameiginlegt kristni-
hoð, Parísarkrislnihoðsfélagið. Hvort sem þvi farið
er í lútherska, reformeraða eða baptista kirkju, er
gefið til sama kristniboðsins. Auk þess er sameigin-
Ieg söngbók fyrir margar kirkjur.
Reformeraða kirkjan er stærst og virðist einnig
vera sú, sem mest lífið er í. Guðsþjónustan er ein-
föld og lyftandi, prédikunin venjulega góð og íhug-
unarverð. Áberandi er, hve þátttaka æskunnar er
mikil í guðsþjónustunni.
Tigið og alþýðlegt.
VÉR SKULUM NU SKYGGNAST inn í tvær kirkj-
ur. Passy-musterið er heimkynni eins fremsta re-
formeruðu safnaðanna. Samkvæmt upplýsingum
eins safnaðarmeðlimanna er þar einkennilegur hóp-
ur tignarfólks, auðugra iðnrekenda og fátækra stú-
denta, sem sitja þar hlið við hlið. Guðsþjónustan
liefst stundarfjórðung yfir tiu. Nauðsynlegt er að
vera kominn nógu tímanlega, ef ætlunin er ekki sú,
að verða að sitja i gangveginum, eða ef verst gegnir
að standa. Tveir prestar stíga í stólinn. Annar er
„heimspekilegri“ en þó skýr i hugsun, hinn er nán-
ast raunhæfari og innilegri, en þeir bæta livor ann-
an prýðilega upp. Fjölmennur hópur æskumanna
fylgist með af áhuga, og ég efast ekki um það, að
þeir skilja mætavel, hvað um er að ræða. Ungling-
ar 15—16 ára taka við samskotunum. Hátindur guðs-
þjónustunnar er lolcaversið, sem sungið er eftir post-
ullegu kveðjuna: „Drottinn, kraftur þinn mun gjöra
skref mín örugg á þeim vegi, sem þú hefir kallað .
mig á ...“ Meiri áherzlu er lögð á þroska og helgun
kristins trúarlífs en vér eigum að venjast i lúthersk-
um sið.“
Söfnuðurinn i Luxembourgarkirkjunni er miklu
alþýðlegri. í þá kirkju förum við þegar stundar-
fjórðung yfir níu á sunnudagsmorgni, til þess að vera
i sunnudagaskólanum fyrir börnin. Fyrst er sameig-
inleg stund, þar sem börnin m. a. hafa öll yfir versið:
„Drottinn er ljós mitt og fulltingi, hvern skyldi ég
liræðast?“ Að lolcinni hæn prestsins er skipt i flokka.
Þeir eru mjög litlir, ekki nema fimm lil sex hörn í
hverjum.
Sunnudagaskólanum lýkur, þegar komið er að
venjulegum guðsþjónustutima. Löng hiðröð er kom-
in, þegar skólanum lýkur, og setjast menn þegar i
sæti barnanna. Þennan sunnudag á að vera skirn eins
og oft er. Foreldrar og skírnarvottar lieita því fyrir
augliti Guðs og frammi fyrir söfnuðinum að leitast
við að leiða barnið til Krists og ala það upp í evangel-
iskum anda. Sldrn fer ávallt fram fyrir prédikun.
Meðal franskra mótmælenda er mikil áherzla lögð
á nauðsyn persónulegs trúarlífs.
Að skírn lokinni telst harnið tillieyra söfnuðinum.
Samt sem áður er nokkur munur á i þeim efnum og
þvi, sem vér eigum að venjast i þjóðkirkju vorri.
Greinarmunur er gerður á „ábyrguni meðlimum"
og svo „hinum“. Hinir fyrrnefndu eru sá raunverulegi
söfnuður, sem slarfið livílir á og því verður eðlilegt,
að meðal franskra mótmælenda sé mikil áherzla lögð
á nauðsýn persónulegs trúarlífs og tileinkum fagn-
aðarerindisins. Franskir mótmælendur virðast lítt
hneigðir til þeirra stefna, sem alla áherzlu leggja á
sakramentin. Þrátt fyrir það eru skírn og kvöldmál-
tíð sannar hátíðarstundir. Altarisganga er all frá-
brugðin því, sem vér eigum að venjast. Ekkert altari
er, en þcir, sem þátt taka í kvöldmáltíð Drottins,
taka sér stöðu umhverfis kvöldmáltíðarborðið, þar
sem brauðið er hrotið og látið ganga mann frá manni.
Þannig er og kaleikurinn látinn ganga liringinn milli
þeirra, sem eru umliverfis borðið.
Þegar guðsþjónustu er lokið, standa tvær konur
við kirkjudyrnar og bera livor sitt einkenni. Þær eru
eins konar „móttökunefnd“ og er önnur ætluð til
aðstoðar ungmennum en hin uppkomnum. Ýísa þær
þeim, sem þess óska, lil viðeigandi herbergja, þar
sem hægt er að dvelja í liópi jafnaldra og jafnvel
matast með þeim, ef óskað er.