Heima er bezt - 01.06.1951, Qupperneq 28

124
Heim'a er bezt
Nr. 4
Hvers vegna skyldi ég ekki
sofa úr mér þreytuna á meðan
á sjóferðinni stæði? Ég hafði,
samkvæmt venjulegum heil-
brigðismælikvarða, misst heillar
viku svefn, og nú gafst tækifæri
til að vinna hann upp. Ég ákvað
að skreiðast upp í kojuna og
halda mig þar þangað til við
kæmum til Mersey. Ég lagðist
því fyrir, naut þess að halla
höfðinu á koddann, og var óð-
ara fallinn í fastan, væran
svefn.
Ég vaknaði með andfælum.
Einhver barði að dyrum. Rödd
heyrðist kalla:
„Ætlarðu ekki að fara fram
úr?“
Hvað er ég nú búinn að sofa
lengi? hugsaði ég . . . . Fjóra
daga, líklega, jafnvel fimm . . .
Ég þóttist viss um, að það væri
geysilangur tími.
„Ætlarðu ekki að skreiðast
fram úr?“ endurtók sá, sem
hrópaði úti fyrir. „Það er búið
að kalla tvisvar í mat.“
„Hvað er klukkan?“ spurði ég.
„Að verða níu.“
„Hvaða kvöld er?“
Það varð þögn, líkt og mann-
inum hefði verið gefið utan
undir. Síðan:
„Náttúrlega kvöldið, sem við
lögðum af stað, maður.“
Ég hafði þá ekki sofið nema
tæpa. klukkustund. Mér fannst
hins vegar, að gengið væri á
rétti minum. Ég þaut upp og
opnaði dyrnar. Þjónninn hvessti
á mig augu tortryggni og óþol-
inmæði, steig síðan inn fyrir
með tvær ferðatöskur í hönd-
unum. Annar maður fylgdi hon-
um eftir, stórskorinn, herða-
breiður maður, en eigi að síður
grannur og náfölur í andliti.
Hann virtist aðframkominn af
einhverjum sjúkdómi, og ekki
var annað að sjá en hann þyrfti
á öllu að taka til þess að kom-
ast úr sporunum, er hann hall-
aði sér upp í kojuna mína og lá
þar stynjandi. Augu hans, æðis-
leg, óeðlilega stór og skær sök-
um hitans, störðu á mig með
vott af góðsemi.
„Þessi maður er kominn hing-
að til þess að búa með þér í klef-
anum,“ mælti þjónninn.
Mig langaði til að mótmæla
þessu, en vildi ekki særa tilfinn-
ingar sjúka mannsins. Ég taut-
aði eitthvað um það, að ég hefði
helzt viljað vera einn, því ég
þóttist vita, að fjöldinn allur af
tómum klefum væri fyrir hendi.
Þjónninn leit á mig stjörfum
augum og svaraði kæruleysis-
lega:
„Þú getur kvartað yfir þessu
við farmiðasalann ef þú vilt,
herra minn.“
Að svo mæltu lagði hann frá
sér töskur komumannsins, gekk
út og skellti dyrunum á eftir sér.
Maðurinn í koju minni sagði:
„Mér líkar ekki þessi — ná-
ungi — sem bezt.“
„Ekki mér heldur,“ samsinnti
ég.
Við litum í augu hvors ann-
ars og veiki maðurinn brosti.
Hann var í útliti og klæðaburði
eins og hver annar enskur dag-
launamaður, með nýja lérefts-
húfu á höfði og gljáfægða,
þykksólaða skó á fótum. Hann
leit út fyrir að vera um fimmt-
ugt. Augsýnilega var hann tölu-
vert veikur, og sjúkdómur hans
var þeim mún greinilegri sem
auðséð var, að hann hafði ráð-
izt á hraustan líkama og tálgað
hann upp.
Hann brosti skyndilega.
„Ég skal standa upp, kunn-
ingi, og leggjast upp í mína eig-
in koju — eftir andartak —
strax og ég get náð andanum
nokkurnveginn.“
„Liggðu kyrr þar sem þú ert,“
anzaði ég. „Ég skal liggja í efri
koj unni.“
Hann brosti við mér aftur.
„Áttu við, að þú ætlir þér ekki
að flýja klefann?“
„Já, það hef ég ekki hugsað
mér.“
„Gott. Ég fæ stundum vond
köst -— og það er betra, að ein-
hver sé hjá manni . . . Ég hef
fengið sykursýki . . . Þeir höfðu
mig fyrst í öðrum klefa, en
mennirnir mótmæltu því, að ég
væri þar, svo ég var fluttur hing-
að . . . Það er gott að vera kom-
inn í einhvern samastað.“
„Hvað er að segja um matinn?
Hann er til reiðu.“
„Ég ætla ekki að fara upp í
sal. Ég vil geta fengið hann
hingað.“
Ég hringdi á þjóninn, og veiki
maðurinn sagði honum að búa
um sig og færa sér eitthvað að
borða. Ég fór út úr klefanum til
að leita uppi borðsalinn.
Það voru fáir farþegar um
borð. Ég settist í fyrsta auða
sætið, er ég sá, en það var mill-
um manns og konu, sem bæði
virtust gift — þó ekki hvort
öðru. Þau voru sælleg og virðu-
leg í útliti, og andlit þeirra sem
lokuð bók. Þjónninn kom með
matseðilinn og ég pantaði
kvöldverð. Þegar ég hafði svo
gert, tók ég eftir því, að hinar
virðulegu persónur til hægri við
mig, og einnig hinar virðulegu
persónur til vinstri, höfðu fært
sig um set við hina saurgandi
komu mína, þannig að næstu
sætin við mig á báðar hendur
voru auð. Kannske hafði þetta
fólk ærna ástæðu. Ég hlýt að
hafa verið anzi villimannlegur
borðnautur, hvað útlit snerti, og
augnaráð mitt ekki laust við að
vera önugt. En af þessu öllu
saman varð ég dálítið sár, því
miður. Því ég hef jafnan tekið
fram yfir aðra það óhreinlynda
fólk, sem getur verið umburðar-
lynt, þótt ekki sé nema á yfir-
borðinu, við hina hispurslausu,
sem ekki gera sér neitt far um
að þóknast því eða sýna því
kurteisi. Mér varð með viður-
styggð hugsað til þeirra manna,
er höfðu verið svo merkilega
djarfir að þora að neita vesal-
ings sjúklingnum um verustað 1
klefa með þeim.
Stólnum við hlið mér var ýtt
til. Og þegar ég leit við, orðlaus
af undrun, sá ég hvar prest-
klæddur maðUr var seztur í
næsta sæti við mig.
„Gott kvöld,“ sagði hann blíð-
lega og sneri sér síðan að þjón-
inum til að panta mat sinn.
Ég hélt áfram að borða og var
hinn önugasti. En þegar hann
hafði lokið við að panta, sneri
hann sér að mér aftur og hafði
eitthvert orð á því, hvernig ferð-
in gengi. Ég var stuttur í spuna,
þegar ég svaraði. Hann hélt á-
fram að tala, alúðlegur, eins og
ekkert væri sjálfsagðara, og
ekki leið á löngu þar til ég var
einnig farinn að leysa frá skjóð-
unni. Ég fékk vitneskju um það,
að hann var rómversk-kaþólsk-
ur prestur — faðir Cunningham
að nafni — búsettur í Glasgow