Heima er bezt - 01.02.1954, Qupperneq 13

Nr. 2
Heima er bezt
45
Frá Raufarhöfn. (Ljósm.: Höf.)
stinga ofurlítið í kaun náung-
ans, en það er nú einu sinni
þeirra mennt og af öllum vel
séð.
Hér er kominn íþróttamaður,
Björn úr Firði í Seyðisfirði. Sýn-
ir hann hér mjög skemmtilega
fimleika á slá, ásamt öðrum
manni.
Dagurinn líður, sól lækkar á
lofti og þegar húmið færist yfir,
byrjar hljómsveitin að leika og
unga fólkið að draga sig saman
og stíga út á dansgólfið. Og hvað
sé ég? Er ekki félagi minn,
Bjarni Grímsson kominn á
skyrtuna og byrjaður að leika
með hljómsveitinni. Ég get ekki
annað en látið mig njóta þessa
og reynt að fá lokkaprúðu unn-
ustuna hans með mér út á dans-
gólfið, það er að segja, ef annar
er þá ekki kominn á undan. Nei,
stundum er maður heppinn. Og
fyrr en varir er ég kominn inn í
hringiðu þessa dansandi fólks
og búinn að gleyma mínum
mörgu árum og gisnu, gráu hár-
um. Og þegar ég lít í kringum
mig, sé ég, að svo hafa fleiri gert.
Leið mín liggur til Seyðis-
fjarðar. Og nú finnst mér sem
ég komi í annan heim. Hér virð-
ist allt bera vott um veldi þess,
sem var. Reisulegar byggingar í
gömlu formi eru einkenni kaup-
staðarins. Umhverfið er ein-
kennilega fallegt. Fjöllin há og
fast mótuð speglast í djúpi
fjarðarins, sem nú er lognslétt-
ur. Þrátt fyrir það, þótt úti á
miðum sé stormur, svo að síld-
veiðiflotinn hefur leitað lands.
Skipafjöldinn, sem liggur við
bryggj urnar, er til að sjá sem
heill borgarhluti og sjómennirn-
ir fara í stórhópum um göturn-
ar og fylla allar sölubúðir, sem
hér virðast þó æðimargar, þeg-
ar miðað er við fólksfjöldann í
kaupstaðnum. Hér má heyra
sambland af öllum Norðurlanda-
málum, a.m.k. norsku, sænsku,
finnsku, færeysku og íslenzku.
Ég hef stutta viðdvöl hér á
Seyðisfirði. Þegar ég kveð bæ-
inn og bíllinn rennur upp bratt-
ann í áttina til byggðar Sveins
bónda á Egilsstöðum, verður mér
litið um öxl og ég hef það á með-
vitundinni, að hér hafi ég meira
séð af því, sem var, en því sem
er eða koma skal.
Ennþá hef ég ekki komið að
Hallormsstað, en
þangað munu þó
flestir leggja leið
sína, sem um Aust-
urland fara. Ég hef
þó ákveðið að láta
það hjá líða í þetta
sinn í þeirri von, að
þess gefist síðar
kostur. Það er gott
að eiga eitthvað ó-
séð af því, sem
hugann dregur hér
austur.
Mínir ungu vinir,
Bjarni og Hanna,
eru á vesturleið og
með þeim fæ ég
far.
Dvölin rá Egilsstöðum hefur
verið hin ánægjulegasta.
Þá erum við á Jökuldalsheiði.
Veðrið er gott og sér vel um hin
víðlendu heiðalönd, þar sem áð-
ur stóð mikil byggð. Nú eru hér
aðeins rústir, þögult vitni hinn-
ar töpuðu baráttu.
Á Grímsstöðum erum við um
hádegi og gerum Hólsfjalla-
hangikjötinu góð skil. Ég fer að
spyrja öldunginn, sem í stofunni
situr, um forna háttu fólksins,
sem Fjöllin byggði. Ójú, margt
hefur breytzt, sérstaklega með
aðdrætti alla, síðan vegurinn
kom austur Fjöllin. Áður var sótt
til Vopnafjarðar, 18 klukku-
stunda lestagang, eða þá til
Kópaskers. Var stundum verið
4 sólarhringa í slíkri kaupstað-
arferð, þó að engin sérstök óhöpp
hentu.
Fólkið var líka fleira á heim-
ilunum þá en nú og verkaskipt-
ingin því auðveldari. Hér er féð
gagnsamt og þarf oft lítið að
gefa, því á melþúfunum er beit-
in góð og sverfur jafnan af
þeim, þótt fannir geri.
í Axarfirði skilja leiðir. Ég
kveð mína ágætu samferða-
menn með þökk fyrir kynningu
og fyrirgreiðslu alla. í Ásbyrgi
tek ég áætlunarbílinn austur til
Raufarhafnar, hann kemur kl.
8 um kvöldið og nú liggur leiðin
í átt til Norðurhafs. Hér hef ég
aldrei farið um áður, en þó er
sem mæti mér heimaleg kveðja,
þegar ég sé öldurnar gjálfra við
útnes og voga og viðarhrannirn-
ar á ströndinni. Hér mun fög-
ur útsýn í góðu veðri og stór-
brotin, þegar stormar.
Rökkrið færist yfir. Ljós gufa
sézt framundan og annarleg
lykt berst að vitum okkar. Nú
heyrist þungur véladynur.
Billinn rennur inn í þorpið.
Við erum komin á Raufarhöfn,
nyrzta athafnabæ á íslandi. Hér
búa þau Snæbjörn Einarsson
kennari og Eríka Stakaliese,
kona hans. Þar kveð ég dyra og
mér er tekið opnum örmum.
Raufarhöfn. Nýr dagur. Allt
er á ferð og flugi. Síldarverk-
smiðjan hefur varla undan að
hagnýta þau hráefni sem nú
berast að landi. Skip koma hlað-
in afla, önnur stefna út til hafs
í leit eftir nýrri veiði. Allir eru
í önnum. Síldin flæðir um
bryggjur og plön. En þrátt fyrir
það þó blómlega horfi í dag,
virðist sem fólkið hafi mjög tak-
markað traust á þessari vel-
gengni. Reynsla undanfarinna
ára hefur orðið mörgum erfið.
Sérstaklega kemur þetta fram
hjá því fólki, sem er hér stað-
bundið og byggir afkomu sína
að verulegu leyti á sumarat-
vinnu. Margt er hér af aðkomu-
fólki, sennilega mun fleira en
þorpsbúar, setur það mjög svip
sinn á bæinn.
Dagurinn líður. Það er gaman
að reika einn um þorpið í kvöld-
rökkrinu og virða fyrir sér um-
hverfið og viðbrögð þeirra sem
á ferli eru. Hafgolan ber með
sér hressandi saltan keim Norð-
urhafsins, sem hér blandast þef
af saltsíld og lýsi.
Dansleikur. Hér er glatt á
hjalla, svo Lárus Salómonsson,
sem nú er hér vörður réttarins,