Heima er bezt - 01.04.1955, Qupperneq 8

104
Heima er bezt
Nr. 4
var fremur stuttur í spuna. Bað
hann mig að koma með sér nið-
ur í káetu sína, því sér þætti of
kalt uppi. Þegar þangað kom,
fór hann að spyrja mig hvaðan
ég væri ættaður. Ég sagði hon-
um hið sanna um það. Þá var
eins og lifnaði yfir honum. Hann
kvaðst líka vera úr Álftaver-
inu, þekkja mjög vel fólk mitt,
afa minn og ömmu og börn
þeirra, og ég væri frændi sinn.
Ég spurði hann að því, hvernig
þeirri frændsemi væri varið, en
úr því gat hann ekki leyst og
síðan hefur mér ekki tekizt að
afla mér vitneskju um þetta.
Var hann nú mjög alúðlegur og
sagði að það gleddi sig að kynn-
ast svona óvænt afkomanda
fólks, sem hann var kunnugur í
æsku og þótti vænt um.
Leiddi nú þetta til þess, að við
töluðum um aðaláhugamál
hans, þjóðfundinn á Þingvöllum
með fullri kurteisi og án æsinga
og ertni. Við þær umræður kom
í ljós, að allur undirbúningur
undir slíkan fund var mjög
ófullkominn og af handahófi.
Var sýnilegt ,að áhuginn og á-
kafinn að hrinda þessu í fram-
kvæmd hafði orðið sterkari en
varfærnin. Ég benti mjög var-
lega á þetta til þess að styggja
hann ekki og hann viðurkenndi
að undirbúningstíminn væri af
skornum skammti. Og við skild-
um í fullri vinsemd. Hann fór af
skipinu á Vopnafirði. Sama
sumarið dó hann.
Um skipstjórann á Hólum, Öst
Jacobsen, hef ég í raun og veru
ekkert annað en gott eitt að
segja. Mér reyndist hann greið-
vikinn bæði við mig og aðra far-
þega. Ýmsum var þó í nöp við
hann og þóttu tilsvör hans af-
undin, köld og hrottaleg. Hann
var hár og þrekinn og nokkuð
stórskorinn og leit ekki neitt
sérstaklega blíðlega út, ef illa lá
á honum, eða honum þótti mið-
ur. Væri hann spurður að því,
hve löng yrði dvöl hans á höfn-
um, svaraði hann því stundum
á þann veg, að hann færi þegar
hann væri tilbúinn, þó hann svo
dveldi þar í tvo til þrjá klukku-
tíma. Þannig minnist ég þess eitt
sinn við Vestmannaeyjar, að ég
og fleiri höfðum fengið það svar,
að hann færi þegar hann væri
tilbúinn, og líkaði svarið illa, því
okkur langaði í land. Varð það
þá að ráði, að fara í land og
hætta á að viðstaðan yrði það
löng, að hún hrykki til þess. Nú
var þyrpst í bátana, sem biðu
við skipshliðina til að taka á
móti farþegum og flytja þá á
milli skips og lands. Tveir bátar
voru orðnir nærri fullir af far-
þegum, og þeir síðustu, sem ætl-
uðu í land voru í skipsstiganum.
Þá blés skipstjóri allt í einu til
burtferðar. Þótti þá ekki tiltæki-
legt að fara í land, og farþeg-
arnir hættu við það og sneru
aftur upp á skipið. En eftir
þetta beið skipstjórinn þarna í
Irúma tvo klukkutíma í bezta
veðri. Þetta olli því talsverðri
gremju, en skipstjórinn mun
hafa haft gaman af þessu. Öðru
sinni vildi svo til, að með Hólum
var séra Pétur Jónsson frá
Kálfafellsstað. Hann lenti þá í
harða pólitíska rimmu á fyrsta
farrými, var harðskeyttur og
nokkuð æstur. Skipstjóra bar þar
að í sömu svifum og átaldi þessa
háreisti, sem þarna væri og virt-
ist reiður, og sagði að svona læti
ættu ekki við á meðal farþega
á fyrsta farrými. Séra Pétur brá
sér ekki við þessar átölur, en
sneri sér að skipstjóra og segir:
„Er De Valtýsk?“ Þá hló skip-
stjóri og svarar: Ja, jeg er Val-
týsk“. Varð nú úr þessu gleð-
skapur, en um leið varð ekkert
úr átölunum né pólitísku rimm-
unni.
Á leið okkar suður með Aust-
fjörðunum sá ég Jacobsen skip-
stjóra gera umkomulitlum sjó-
mönnum greiða á þann hátt, að
stöðva skipið á ýmsum stöðum,
til þess að spara þeim kostnað
og ómak, og afhenda þeim þar,
sem þeim kom bezt, beitusíld og
annan flutning. Þetta gerði
hann án þess skyldan byði hon-
um það.
Þessi fyrsta ferð mín til Akur-
eyrar var að ýmsu leyti
skemmtileg, þó aðaltilgangur
hennar yrði árangurslaus og
vonirnar brygðust alveg, að því
er ábúð á Vattarnesi snerti. En
endurminningar um ferðina
hafa geymzt í hugskoti mínu,
sérstaklega sú drengilega og
vinsamlega tilraun, sem fyrver-
andi alþingismaður, Friðrik
Spádómar,
sem ekki rættust
Mjög margir eru gjarnir á að
spá um framtíðina, en fæst okk-
ar eru gædd slíkri spádómsgáfu,
að mark sé takandi á spádómum
okkar. Það er sjaldan annað en
tímaeyðsla, að hlusta á slíka spá-
menn. Þeir voru til í fyrri daga
og eru hér nokkur dæmi um það.
í brezku dagblaði stóð árið
1833 ritgerð er nefndist: „Hætt-
an við að ferðast með járnbraut-
um“. Voru þar leidd rök að því,
að 25 km. hraði á klukkustund
væri stórhættulegur. Ef nokkuð
kæmi fyrir, snögg stöðvun eða
þvíl. myndu vagnarnir molast og
allir láta lífið, sem í þeim væru.
Var fólk alvarlega varað við því,
að taka sér fari með þessum
stórhættulegu samgöngutækj -
um.
Annað brezkt blað skrifar um
sama efni nokkrum árum síðar:
„Dettur nokkrum heiðarlegum
manni í hug, að nokkur fáist til
þess að láta þeyta sér svona á-
fram eftir örmjóum járnteinum?
Eða að kvenfólkið þyldi slíka
meðferð, þjáningar og lífshætt-
una við að þeysa þrjátíu kíló-
metra á klukkustund, þar sem
líf þeirra er komið undir því,
hvort einhverjar málmpípur
haldi? — Nú er öldin önnur, en
á fyrstu árum járnbrautanna,
því að á Bretlandi einu ganga
daglega yfir fimmtíu þúsund
lestir, sem flytja um níu hundr-
uð miljónir farþega á ári hverju.
Árið 1865 var maður nokkur
fangelsaður fyrir að narra pen-
inga út úr einföldu fólki með því
að selja því aðgang að vél, sem
hann fullyrti, að gæti sent
mannsröddina eftir málmþræði
ótakmarkaðar vegalengdir. En í
dag eru yfir 45 milj. símatækja
í Bandaríkjunum einum.
Árið 1878 sagði prófessor Er-
asmus Wilson, að það hefði
sannast á Parísarsýningunni
Framhald á bls. 125.
Stefánsson frá Vallholti í Skaga-
firði, gerði til þess að stuðla að
því, að erindi mitt leystist vel,
þó honum tækist það ekki.
Bjarni Sigurðsson.