Heima er bezt - 01.04.1962, Blaðsíða 7

Eitt sinn snemma vetrar sendir hann þá Lárus, Þor-
stein og yngsta soninn, er Eysteinn hét, í eftirleit á
heiðina. Veður var gott og farið af stað fyrir birtingu.
Allir voru þeir ungir að árum. Þegar fram á daginn
ltorn, spilltist veður, og gerði dimmviðri með snjó-
komu. Varð þá móðir þeirra dálítið kvíðafull um
heimkomu drengjanna, og talar um það við bónda sinn.
Þá svarar Björn: „Steini nær í Eyja, en Lalli kemur
‘heim.“ Hann treysti mest á Þorstein, sem var elztur,
að hann gæti bjargað Eysteini, en Lárusi myndi af með-
fæddri ratvísi og kjarki ekki verða ráðafátt, enda varð
sú raunin á í það sinn.
Árið 1910, sér Björn, að eigi verður nóg olnboga-
rúm fyrir þá feðga alla í Grímstungu. Þá um vorið
flytur hann að eignarjörð sinni Orrastöðum á Ásum,
og með honum fara 2 synir hans, Sigurgeir og Ey-
steinn, og dóttirin Vigdís. Sigurgeir var elztur þeirra
bræðra.
Þeir bræður, Lárus og Þorsteinn, taka við Gríms-
tungu, og byrjar það ár nýr þáttur í sögu Grímstungu,
og búenda þar. Báðir áttu þeir þá orðið drjúgmargt af
fé, sem þeir áður komu í fóður annars staðar eftir
ástæðum. Björn faðir þeirra átti það vor óhemjumikl-
ar heyfyrningar, svo talið var nær 1500 hestburðir, og
seldi hann þeim eitthvað af því en setti fé á sumt næsta
vetur. Fénu fjölgaði fljótt hjá þeim bræðrum, svo fljót-
lega sáu þeir, að Grímstunga væri ekki tvíbýlisjörð
við þeirra hæfi. Eftir 3 ár keypti Þorsteinn jörðiná Öxl
í Þingi og fluttist þangað, en Lárus sat eftir á hinu
farsæla höfuðbóli, og eigi efa ég að hann hefur frá
því hann sleit barnsskónum í Grímstungu verið búinn
að festa þar djúpar rætur, og hlegið hugur í brjósti að
eiga framtíð sína á þeirri jörð, sem hentaði svo vcl
skapgerð hans og stórhug.
Nú var fljótlega hafizt handa með aukna ræktun
og túnasléttur í stærri stíl, en venja var, enda hafði
faðir hans, sinnt litið um túnasléttur; en lagði kapp á
„Heimagerð brú.
Björn Eysteinsson.
að halda túni í góðri rækt, því áburður var mikill frá
fénu, og taða dýrmætt fóður með beitinni.
Vorið 1914 gerði Lárus fyrstu stórframkvæmdina í
Grímstungu. Það vor byggir hann vandaða girðingu,
7 km langa, á milli árgiljanna, á merkjum afréttar og
heimalands. Þessi mikla girðing bæði varnaði afréttar-
fénaði í heimaland og auðveldaði gæzlu sauðfjár haust
og vor.
Sauðfjárbóndinn.
Heimalandið var með þessari girðingu að mestu ein-
angrað frá samgangi við annað fé eða hross. Nú var
hægt að nota landið betur til beitar, með útilegu á
fénu fram eftir vetri, því fenningarhætta er þar lítil.
Ekki hefur verið venja Lárusar, að smala fé sínu sam-
an við fyrstu vetrarhríðar, nema mikið lægi við, svo
oftar hefur það verið á útigangi fram til hátíða, og
allt til áramóta, er fengitími hófst. Með hækkandi sól
og góðu útliti í marz og apríl, hefur féð fengið að
njóta útivistar flest vor, nema ef komið hafa stór áfelli.
Oftast hefur þetta farið farsællega, þótt ýmsum hafi
þótt djarft teflt, og margir búendur í dalnum hafi á
sama tíma haft fé á fullri gjöf, fram til þess er jörð fer
að gróa. Fullyrða má, að Lárus í Grímstungu hefur
flest sín búskaparár átt arðgott og kynbætt fé, enda
hinn mesti áhugamaður með ræktun búpenings.
Heima er bezt 115