Æskan - 20.04.1932, Side 6
38
ÆSKAN
Fóstra hans hafði kvatt hann með þessum orðum:
»Elskaðu guð og treystu honum, og breyttu við
alla menn eins og þú vilt að þeir breyti við þig«.
Sigurður fór nú í vist til ungra hjóna, nýgiftra.
Þar lærði hann algenga vinnu, og bóndinn kenndi
honum að skrifa. Bóndi fór til sjávar um vetur-
inn, en Sigurður hjálpaði húsfreyju að hirða um
heimilið. Hjónin eignuðust barn á hverju ári, og
varð þröngt í búi hjá þeim, því að flskileysi var
og hart árferði. Bóndinn sagði við Sigurð:
»Eg skal borga þér kaup, þegar guð gefur góð-
an aflacf.
En er svona hafði gengið í átta ár, andaðist
bóndinn. Ekkjan bað nú Sigurð blessaðan, að vera
hjá sér áfram og sagði:
»Eg get ekki lofað þér kaupi, en eg á góðan
föður á himnum, sem eg seint og snemma skal
biðja að launa þér fyrir mig«.
Sigurður var nú hjá konunni og hjálpaði henni
til þess að koma börnunum upp. Aldrei fékk hann
annað kaup en föt og fæði. Þegar hann hafði verið
þar í tuttugu ár, þá deyr konan.
Sigurður er kyrr í sveitinni um sumarið, en um
haustið leggur hann af stað í ferðalag um ókunn
héruð, og segir vinum sinum, að nú ætli hann að
sækja tuttugu ára kaupið sitt.
Er þar fyrst frá ferðum hans að segja, að hann
kemur á bæ nokkurn. Hittir hann þar engan heima.
En er hann litast um, sér hann að fólk er þar
niður við sjóinn. Gengur hann þangað. Sér hann
þá kindur úti á skeri, nokkuð frá landi. Kona ein
kom á móti honum og sagði:
»Eg held, að guð sendi þig til mín. Þú sér, hver
vandræði hafa hér orðið. Eg átti að líta eftir án-
um með börnunum, en vissi ekki af fyrr en farið
var að flæða. Karlmenn eru í kaupstað á bátnum
og hestar langt burtu. Hefi eg reynt að kalla og
hóa, en ærnar hafa ekki litið upp«.
Sigurður gengur nú niður að sjónum og litast um.
Sér hann þar viðarköst, nær sér þar í langan lurk
og hugsar sér að reyna að vaða út í skerið. En er
hann er kominn nokkur fótmál frá landi, sér hann
ærnar koma siglandi, allar með tölu. Snýr hann þá
við, en konan þakkar honum fyrir hjálpina. En hann
segir, að ekki skuli hún þakka sér, heldur guði.
Sigurður gisti þar um nóttina. Morguninn eftir,
er hann kvaddi konuna, segir hún:
»Þú kemur hérna, þegar þú fer um aftur, þá
vona eg, að bóndi minn verði heima og launi þér
hjálpina«.
Hélt nú Sigurður áfram ferðinni og kemur
skömmu síðar þar, sem tveir menn eru í áflogum.
Börðust þeir mjög um. Þeir, sem viðstaddír voru,
reyndu að ganga á milli, en uiðu frá að hverfa,
hver á fætur öðrum. Sigurður spurði, hverju þetta
sætti.
»Þetta eru bræður«, var svarað.
»Þeir voru að skipta með sér arfi, og með því
að þeir voru ekki ásáttir um skiptin, varð úr að
þeir fóru að glíma, og á sá að fá jörðina, sem
fellir hinn«.
Sigurður gengur nú fast að bræðrunum, snertir
þá og biður þá hætta. Brá þá svo við, að þeir
sleppa tökunum, líta fyrst á Si^urð, og svo hvor
á annan, en siðan urðu þeir niðurlútir.
Sigurður biður þá að sættast, og eru þeir fúsir
til þess. Bjóða þeir Sigurði heim með sér, og er
hann hjá þeim um nóttina. Um morguninn segir
eldri bróðirinn:
»Það er undarlegt, hver áhrif nærvera þín hefir
á mig, Sigurður. Nú finnst mér það óhæfa, að eg
skuli hafa ætlað að hafa jörðina af bróður mín-
um með handalögmáli. Við bræður fengum fimm
jarðir að erfðum. Urðum við fljótt ásáttir um
skiptin á fjórum þeirra. En nú vildi eg vita, hvort
þú, bróðir, hugsar eins og eg?
»Já«, greip yngri bróðirinn fram í. »Eg var ein-
mitt að hugsa um það, að Sigurður væri bezt
kominn að jörðinni, því að ekki vildi eg eiga hana
eftir þetta, og þykist eg vita, að þér sé eitthvað
svipað innanbrjósts«.
»Þú átt kollgátuna«, sagði eldri bróðirinn, »og
ekkert skil eg í því, hvaða illur andi hefir stjórnað
okkur, er okkur datt í hug að fljúgast á út af
arfi okkar. En nú er jörðin þín eign, Sigurður, og
hafðu þökk fyrir, að þú afstýrðir meiri vand-
ræðum«.
Sigurður þakkar þeim nú gjöfina, og talaðist
þannig til, að hann skyldi taka við jörðinni i
næstu fardögum. Kvaddi hann nú bræðurna og
heldur svo áfram ferð sinni.
Segir ekki af honum, þar til hann kemur enn
að bæ. Drepur hann á dyr, og kemur gömul kona
til dyranna. Hún bauð hann velkominn og segir:
»Mér lízt þann veg á þig, að þú munir kominn
til þess að hjálpa okkura.
Sigurður spyr, hvort nokkuð sé að.
»Bóndinn hérna er sonur minn«, svarar konan.
»Hann er nýbúinn að missa konuna sina og harm-
ar hana svo mjög, að hann neytir hvorki svefns
né matar, og sinnir engu. Eg er hér ein með sex
börnin hans, og er það elzta tíu ára, svo að þú
getur nærri, hve heimilið er illa statt«.
Konan bauð nú Sigurði að koma inn. Sá hann,
að bóndi lá þar í rúmi og var mjög sorgbitinn.
Sigurður gengur til hans, tekur í hönd hans og