Æskan - 01.08.1932, Side 3

Kýr: Eg fæ nú ekki lengi að umgangast kálf-
ana mína. Peir eru teknir frá mér nýfæddir. Og
ekkert er hirt um, hvort mér líkar betur eða ver.
Pó var það einu sinni, að dóttir mín bað um að
gefa sér líf. Og hún fékk að lifa. Maðurinn stóð
með morðvopnið fyrir framan blessaðan kálfinn
minn, og ætlaði að lítláta hann eins og hina kálf-
ana mina. En þegar vesalingurinn mændi vonar-
augum á manninn og bað um líf, hvað eftir annað,
þá klökknaði hjarta hans.
Kría: Það væri ekki ónýtt fyrir nautkindurnar
að geta flogið eins og kríurnar. Þá gætuð þér
flúið, þegar ætti að hfláta yður.
Kýr: Ekki leiðist þér að masa um flugvitleysuna.
Þér eruð nú drepnir, fuglarnir, þótt fleygir séuð.
Kría: Jú, að vísu, en hvað myndi verða, ef vér
gætum ekki lyft oss frá jörðu? Vitanlega heyjum
vér líka stríð í loftinu. Mikið eigið þér hæga daga,
nautgripirnir. Þér þurfið ekkert að hafa fyrir lífinu.
Kýr: Átakanlegt er þekkingarleysi þitt, kríu-hismi.
Satt er það að vísu, að vér erum engir þrælar.
Erfiði vort er þó talsvert, örðugleikar margir og
þjáningar miklar. Vatnsskortur er oft ægilegur og
hættulegt að ná í vatnið. Kostar það oss tíðum
lemstrun eða líf. Vér fáum oft illt að drekka og
of lítið, slæmt að eta og erum í loltlitlum húsum.
Flugur angra oss, hundar elta oss og bíta, og
ekki er það ótítt, að menn sparki í oss og berji
oss. Júgur vor eru kreist og kramin, ýmist með
höndum eða vélum, hálsböndin fara illa og eru
óþjál, og halaböndin þvinga oss. Pau eru sjaldan
mátulega löng. Vér erum sárfættar á vegunum,
og vírarnir rifa oss. Oft eru engir til að hjúkra
oss, þegar vér berum. Kálfarnir liggja í flórnum
allar nætur, og er ekki sjón að sjá þá, er rekkar
risa. Aumingjunum litlu líður hræðilega. Þetta
bakar oss hugarangur og megnustu óþægindi,
andlega og likamlega. Það fær á kýrsálina að
vita afkvæmi sitt í flórnum og geta ekki liðsinnt
þvi. Þú ættir að heyra bljóðið í kynsystrum mín-
um, þegar svona stendur á. —
Kría: Jú, jú, þetta er sjálfsagt þreytandi. En þér
þurfið ekki að strita. —
Kýr: Nei, ekki að jafnaði. En vér hlaupum stöku
sinnum í að breiða. Þá ættir þú að sjá til vor.
Vér megum heita jafnvígar á að breiða föng, drýli
sæti, lanir, galta og bólstra. Eg held vér slögum
upp í vélarnar þeirra hérna að hraðvirkni, þegar
Vér erum tíu til þrjátiu saman, og nóg er viðáttan.
Kría: Og þrátt fyrir þetta eru mennirnir vondir
við yður.
Kýr: Já, oft og tiðum. En geta ber þess, að til
eru bæði nákvwmir og góðir menn. Þeir hjálpa
oss í nauðum. Þeir liðsinna oss, þegar vér erum
ósjálfbjarga. Þeir draga oss upp úr dýjum, foræði,
skurðum, pyttum og mógröfum. Þeir græða sár
vor, lina þjáningar vorar, kemba oss og klóra,
þvo og baða. Og margir eru farnir að byggja oss
hallir.
Kría: Hverjir fá úr yður mjólkina?
Kýr: Mennirnir, mest alla.
Kiía: Þér ættuð þá að geta borið kveinstafi yðar
upp við mennina, ef þörf krefði.
Kýr: Liklegt væri það. En þeir eru svo margir,
sem skilja oss ekki.
Kiia: Hafið þér engin samtök um málefni yðar?
Kýr: Ó-nei, oss vantar forustu.
Kría: Ræðið þér ekki mál yðar á þingum?
Kýr; Nei, það er ekki mikið upp úr þingum að
hafa. Hrafnarnir þinga, og hagur þeirra er ekki
hótinu betri en vor. Þó eru þeir sagðir vitrari en vér.
— Mennirnir skjóta þá, hræða þá og flæma þá frá
bústöðum sínum. Það er ekkert ótítt, að hrafnar
deyi úr skorti. En hvað er að vængnum þínum,
kria góð?
Kría: Pað kom í hann hagl, þegar strákurinn
skaut. Vér áltum oss einskis ills von, en allt i
einu kom haglhríðin. Einhverjar önduðust, en
sumar limlestust.
Kýr: Hver annast unga þeirra, sem falla?
Kría; Það gera góðhjartaðar kríur, sem engin
áttu eggin. Hvað fer þú nú að gera, þegar þú
stendur upp, baulutetur?
Kýr: Eg fer að bíta. Ekki veitir af. Og þrátt fyrir
það, þó að eg sé einatt að, þá verður bóndinn að
gefa mér mat.
Kría: t*að er þægilegt að láta rétta allt að sér.
Kýr; Það er ekki allt rétt að oss. Vér verðum
að snöltra hér um skriður, holt, flög og sársnöggar
mýrar og leita að því, sem oss finnst ætilegt. Hér
er ekki eftir miklu að slægjast. Elflinguna viljum
vér ekki, fyrnungur og snarrót þreyta oss. Star-
unginn, horblöðkuna og brokið slöfrum vér í, en
túnskikinn, sem vér eigrum á, er svo snöggur, bit-
inn og troðinn, að þar er ekki hægt að fylla sig.
Vér erum ekki mjög kröfuharðar, en oss langar til
að hafa nóga töðu, og vatn eftir þörfum.
Kria: Komið þér kýrnar oft saman til að
skemmta yður?
Kýr: Ekki oft. Einstöku sinnum hittumst vér
frá mörgum bæjum í sveitinni, og þá er nú sungið.
Þykir mikið að þeim söngvum kveða.
Bassinn er þó oft veikari en skyldi, því að
nautin eru svo fá og taka illa tilsögn. Primóbass-
inn er furðulegur. Ungneytin annast hann. Blæ-
fegurð raddarinnar er viðunanleg og þolið eftir
Kruiuli. á bls. G9