Æskan - 29.05.1902, Síða 5
66
að vinna i kolanámunni, var svo mikið sótt
eftir kolum, sem þurfti að vera til sölu
eftir fáa daga, að vinna varð í námunni
á nóttunni. Áttu þeir að ,fá aukaborgun,
sem vildu leggja á sig næturvinnuna, og
gáfu margir sig því fram. Meðal þeirra
var Jimmy. Yildi hann næla nokkrar
krónur til þöss að kaupa fyrir hlýtt vetr-
arsjal handa henni mömmu sinni. Reynd-
ar var það nökkuð örðugt að leggja þetta
á sig, en „viljinn dregur hálft hlass“, og
vann hann með jafn-miklu kappi, þá er
kvöld var komið og hann hafði gert um
daginn. Eitt sinn, er hann hélt, að hann
og einn jafnaldri hans væru einir saman,
mælti hann við hann: „Heyrðu Jaek.
Yið háttum reyndar ekki í nótt, en við
skulum þó ekki gleyma þvi að lesa kvöld-
bænina okkar*.
Tveir hinna allra verstu óþokka í allri
námunni höfðu gengið fram hjá rétt í
þessu, og höfðu heyrt það, sem drengurinn
var að tala um. Róðust þeir á Jimmy,
þrifu í hann og börðu hann, báru honum
á brýn, að hann væri letingi og þættist
vera betri en aðrir félagar hans. Siðar
um kvöldið ætlaði hann að krjúpa í krók
einum og biðja „Faðir vor“, en þá rifu
þeir í hárið á honum og kvöldu hann til
rnorguns á allan mögulegan hátt. Eftir
þetta varð hann að þola margt hjá þeim
af því hann væri „heilagur". Flestir fólag-
ar hans drógu dár að honum, þótt þeir
vseru ekki margir, sem börðu hann. En
marga, er höfðu svívirt hann, iðraði þess
síðar.
Námumenn eru oft í margs konar hættu
staddir. Stundum getur kolaveggur hrun-
ið, svo þeir geta ekki komist út, og eiga
á hættu að verða kviksettir. Stundum
ryðst vatnið inn í námuna og drekkir öll-
um þeim, sem ekki eiga fótum fjör að
launa. Stundum myndast eitraðar loftteg-
undir í uámunum, og er öllum þeim bráð-
ur bani vís, er anda þeim að sór. Stund-
um myndast eldfimar lofttegundir, og kom-
ist eldur í þær, veldur það vábresti, er
sprengir riámuna. Alt þetta vissu þeir vel
í litla bænum yfir námunni; en þar bjuggu
foreldrar og aðrir vandamenn námumann-
anna. Einn morgun heyrðist afarmikiíl
brestur í námunum, og má því nærri geta,
hve mörgum hefir orðið hverft við. Yoru
karlmennirnir nýkomnir ofan í námuna,
en konur voru við morgunverk sín. Rudd-
ust allir að göngunum ofan í námuna.
En er þangað kom, gaus svo illur reykur
upp, að allir urðu að hörfa undan og ó-
mögulegt var að hjálpa neinum í svipinn.
Skömmu síðar minkaði reykurinn þó dálít-
ið og verkstjórinn afróð að fara ofan í
námukörfunni ásaint tveim öðrum huguð-
um mönnum, til þess að bjarga þeim, er
niðri væri, eí mögulegt væii. Meðan þeir
voru að fara ofan, heyrðu þeir nýja vá-
bresti, og var því ólíklegt, að nokkur mað-
ur mundi lifandi eftir í námunni. Þegar
niður kom, sást enginn. Gekk verkstjór-
inn þá nokkur skref, en þá mætir honum
dáíitill hópur af drengjum og fullorðnum
mönnum, sem flúðu undan eldi og reyk,
sem valt áfram og eyddi öllu að baki
þeirra.
„Komið með körfuna, komið með körf-
una! “ kölluðu þeir jafnskjótt og þeir komu
auga á verkstjórann, og sá hann þegar, að
ekki var annars kostur, en reyna að draga
þá sem allra fyrst upp. En það dugði