Alþýðublað Hafnarfjarðar - 25.01.1978, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐ HAFNARFJARÐAR
3
Kjartan Jóhannsson:
Byggja verður bæinn þannig að
samkennd sé með íbúunum og allir
geti litið á bæinn sem sitt heimili
Hafnarfjörður var
fyrst og fremst fisk-
veiðibær þegar ég var að
alast upp hér i bænum.
Verkunarhúsin og ver-
stöðvarnar kúrðu á
strandlengjunni, salt-
fiskstæður og saitfisk-
breiður voru um plön og
reiti. Á vertiðinni sóttu
bátar langt að héðan á
hin fengusælu fiskimið i
flóanum. Við krakkarnir
vorum inni á gafli i
verkunarhúsunum,
fylgdumst með komu
hátanna og aflabrögð-
um, kiktum á járn-
smiðina hamra járn á
steðja i vélsmiðjunum. í
stuttu máli kynntumst
við atvinnulifinu, sem
ólgaði um allan bæ, af
eigin sjón. Fáar götur
voru lagðar varanlegu
slitlagi. Þó hafi Strand-
gatan verið steypt, og
taldist það reyndar með
mestu undrum á land-
inu. Skólarnir voru ein-
setnir eða svo gott sem.
Hér var starfandi tón-
listarfélag, sem hélt
konserta i Bæjarbiói oft
á ári. Leikfélagið starf-
aði lika með miklum
blóma. Hafnfirðingar
voru ekki rikir, en þeir
voru heldur ekki fátæk-
ir. Liklega hafa meðal-
tekjur heimilanna verið
um það bil helmingi
lægri en nú. En okkur
leið vel, og bærinn iðaði
af atburðum í atvinnu-
lifinu og i menningarlifi.
tbúaf jöldinn var um það
bil helmingur á við það
sem hann er nú. Filestir
þekktust.
Breytt bæjarlif
Tímarnir hafa breyst. Bærinn
hefur stækkaö. A sumum sviöum
hafa oröiö miklar framfarir. En
sumt af þvi sem bærinn hafði best
upp á aö bjóöa hefur glatast I um-
róti framfaranna. Tengsl ung-
menna við atvinnulifið eru nú
hverfandi. Menningarlif er
snauðara, þótt bærinn sé orðinn
langtum rikari. Hafnarfjöröur
hefur alltaf veriö hlýlegur og
mannlegur bær i fögru bæjar-
stæöi. En höfum við lagt eins
mikla rækt viö þann þáttinn i
bæjarlifinu, eins og ýmsa aöra,
sem betur sjást? Höfum við lagt
alúö viö þá félagslegu þætti, sem
varöa lif okkar og lifshamingju
ekkert siöur en margvislegar
framkvæmdir af verklega
sviöinu
Hvernig á bærinn
að verða
Þegar viö nú litum fram á veg-
inn og reynum að gera okkur i
hugarlund hvernig bærinn okkar
muni verða eftir tiu, tuttugu eöa
þrjátiu ár, megum við ekki
einblina á þaö hvort byggðin hafi
teygt sig uppi Asfjall, inn Set-
bergshliðina eöa um hraunin
komin I næstum öll hús i bænum.
Og á seinustu tveimur árum hefur
verið gert myndarlegt átak viö aö
leggja varanlegt slitlag á götur og
leggja gangstéttir. Þetta átak
tókst með þvi aö taka allhátt lán
til framkvæmdanna eins og viö
Alþýðuflokksmenn bentum á
fyrir sjö árum að vera mundi for-
senda fyrir þvi aö verulegur ár-
angur gæti náöst. Aörir flokkar
sunnan Hvaleyrarholts. Viö verö
um lika aö gera okkur grein fyrir
þvi, hvernig viö viljum, aö bæjar-
lifiö sé. Bærinn á ekki aö veröa
bara raðir af húsum, heldur lika
gott og hlýlegt samfélag, þar sem
hver finnur atvinnu við sitt hæfi
og félagsskap sem hann nýtur.
Samfélag þar sem allir njóta sin i
starfi og leik, og börnin alast upp i
góöum skólum og i heilbrigöu
umhverfi og kynnast vinnunni og
starfi fólksins af eigin sjón. Við
veröum aö byggja bæinn þannig
upp, að samkennd sé með ibúun-
um og allir ibúar bæjarins liti á
bæinn sem sitt heimili.
Markmiðiö hlýtur aö vera aö
gera góöan bæ betri, fagran bæ
fegurri. Markmiðiö veröur aö
vera aö byggja bæinn þannig aö
okkur liöi vel i honum. Þessa
heildarsýn og þetta framtiöar-
markmiö veröum viö aö hafa i
huga viö hvert þaö verkefni, sem
viö tökumst á hendur. Við höfum
nú um árabil séö miklar framfar-
ir i bænum á verklega sviöinu.
Þvi veröur aö halda áfram, og
verklegu framkvæmdirnar veröa
á sinn hátt aö stuöla aö þvi aö
skapa betri, hlýlegri og menn-
ingarrikari bæ, en mega ekki
striöa gegn þvi. Þetta vil ég
minna á.
Hitaveita og varanleg
gatnagerð
A seinustu árum hefur átakiö i
hitaveitumálum og varanlegri
gatnagerö borið hæst. Nær allar
götur i bænum eru nú meö frá-
gengnum vatns- og holræsalögn-
um og aö mestu tilbúnar undir
varanlegt slitlag. Hitaveita er
hefjast þegar handa um að gera
þróunartillögur byggöar i bænum
t'fi næstu 15—20 ára til þess að
byggja frekariskipuiagstillögur á
og i þeim tilgangi að stuðla aö
jafnri og stööugri uppbyggingu.
Jafnframt verður að hraða eftir
þvi sem fremast eru tök á, að
ganga endanlega frá skipulagi á
þeim byggöasvæöum, sem helst
koma til álita næstu árin.
sýndu þessu sjónarmiði vægast
sagt lftinn áhuga framan af, en
hlutu siðan aö þræöa þá slóö i
þessum efnum, sem viö höföum
boðaö.
Nú er eftirleikurinn tiltölulega
auöveldur. Höfuöatriöiö er að
vinna markvisst aö þvi á næstu
árum eftir fyrirframgeröri áætl-
un aö binda varanlegu slitlagi
þær götur, sem ófrágengnar eru,
og leggja gangstéttir og gang-
stiga.
Skipulagsmál og lóðir
Iskipulagsmálum stendur bær-
inn á timamótum. Hin byggilegu
svæði innan Reykjanesbrautar
eru senn fullnýtt og veröur aö
finna nýjum byggöahverfum stað
ofan brautarinnar. Um þessar
mundir er verið að úthluta sein-
ustu lóðunum i Noröurbænum.
Stöndum við nú frammi fyrir þvi,
aö ekkert fullfrágengiö skipulag
er til aö nýjum byggöa- og iön-
aðarsvæöum, sem þegar má
ganga aö, og lóöaúthlutun hefur
dregizt stórlega saman. Þetta
veldur óvissu um framtiöina hjá
bæjarbúum um möguleikana til
þess aö geta reist sér ibúðir. Þar
á ofan hafa afturkippir af þessu
tagi mjög slæm áhrif á atvinnu-
ástandið I bænum. Lóðaúthlutun
þarf aö verajöfnog árviss til þess
aö bærinn geti vaxiö meö eölileg-
um hraöa. Þess vegna veröa
ævinlegaaö vera fyrir hendi frá-
gengin svæöi fyrir nýja byggö.
Stööugleiki i lóðaúthlutun er lika
forsenda þess aö unnt sé að reka
byggingariðnaöinn með hag-
kvæmum hætti og hefur
skrykkjótt úthlutun áhrif i þá átt
aö auka kostnaöarverö ibúöa. Ég
tel aö fyllsta ástæða sé til aö
tþrótta- og
æskulýðsstarf
I þessu sambandi og til þess aö
gera bæjarlifiö mannlegra og
skemmtilegra eru mörg atriði,
sem hyggja þarf aö Sumt af þessu
þarf ekki aö vera dýrten annað er
kostnaðarsamt. Af smá-
framkvæmdum má nefna aöstööu
til skautaiðkana, sem litiö hefur
verið hirt um, en góö aöstaöa af
þvi tagi er mikils virði fyrir unga
sem fulloröna. Sama gildir um
bætta aðstöðu i sambandi við
skiöaferöir og iökun skiöaiþrótt-
arinnar. Möguleikar á almanna-
iþróttum eru lika of litlir. Veröur
aö huga aö úrbótum á þvi sviöi i
félagsheimilisálmu iþróttahúss-
ins og I sambandi við iþróttahús
viö skólana, sem ekki má dragast
öllu lengur aö hefjast handa við.
Sundlaug i Suöurbænum hefur’
verið til umræöu i mörg ár. Sann-
leikurinn er sá, að Sundhöllin er
meira og minna fullnýtt fyrir
sundkennslu skólanna og almenn-
ingur kemst þar tæpast aö. Þess
vegna er I rauninni löngu orðið
timabært, aö reisa nýja sundlaug.
Æskulýðsstarfiö i bænum býr
lika við þröngan kost. Nýjir timar
og breyttir lifshættir krefjast
þess, aöæskulýösstarfisésinnt af
kostgæfni. Hlutverk skólanna i
þessu efni er mikilvægt og
tvimælalaust ætti aö stuöla aö
auknu æskulýösstarfi innan
veggja þeirra og nýta húsnæöi
þeirra til þessa verkefnis, þegar
þaö er laust frá kennslu. Og hluti
af húsnæöi þeirra ætti aö vera
innréttaöurmeöþettai huga. Þaö
er t.d. kjöriö aö ganga þannig frá
hiuta af þvi skólahúsnæði, sem núl
er verið að byggja i svonefndum
Engidalsskóla. Frjálst félaga-
starf þarf lika aö fá tækifæri til
þess að blómgast. Þet'.a á jöfn-
um höndúm viö hin rótgrónu
iþróttafélög og nýgræölinga eins
og t.d. Siglingaklúbbinn, sem
unnið hefur merktstarf viö mjög
erfiðar aðstæöur og þröngan
stakk i peningamálum.
Atvinna unglinga
Uppeldi æskunnar i atvinnu-
málum tel ég einnig vera ábóta-
vant. Aö sumu leyti er hér um að
ræöa mjög vandasamt sviö ogþaö
tengist skipulagsmálum til lengri
tima litiö. Á hinn bóginn er nauð-
synlegt aö bæjaryfirvöld hafi
skilning á þessu máli. Eitt nær-
tækt verkefni af þessu sviði er aö
endurskipuleggja unglingavinnu
bæjarins þannig að verkefnin
verði fjölbreyttari og unglingarn-
ir fái að axla meiri ábyrgö og
kynnast þvi i rikara mæli en nú
hvaöa vinna er og læra til vinnu-
bragða.
Aldraðir bæjarbúar
Viö veröum lika aö hyggja vel
að þörfum eldra fólks i bænum.
Nú er unnið aö byggingu ibúöa
fyrir aldraöa viö Alfaskeiö, og
Hrafnista er smám saman aö
komast i gagniö. Hér rætist
gamall draumur. En þaö verður
framvegis aö huga aö Ibúðaþörf
eldri bæjarbúa i öllu skipulagi
bæjarins. Jafnframt er ekki siður
nauösynlegt að bæta heimilis-
hjálp fyrir aldraöa og halda
álögöum gjöldum á tekjulágt
eldra fólk i algjöru lágmarki,
þannig aö það geti búiö sem
lengst i eigin ibúöum og bjargast
sjálft. A sama hátt verður aö
sinna atvinnu- og félagsþörf aldr-
aöra i rikara mæli en gert hefur
verið til þessa.
Atvinnulif, skólar
og dagvistun barna
Aö þvi er varðar foreldra og
fólk á starfsaldri er þrennt öllu
mikilvægast: Fjölbreyttog öflugt
atvinnulit, góöir skólar og
aðstaöa til dagvistunar barna.
Þetta þrennt er forsenda þess aö
fólki geti liöiö vel, veriö öruggt
um lifsafkomu sina, beri ekki
kviöboga fyrir börnunum og haft.
forsendur til betra, mannlegra og
menningarlegra lifs. Þótt bætt
hafi verið viö dagvistunarpláss á
undanförnum árum, erum viö
eftirbátar margra bæjarfélaga i
þvi efni og langt frá þvi aö sjá
fyrir eölilegri þörf. Skólarnir eru
nú tvl og þrisetnir og börnin verða
jafnvel aö sækja skóla í aöra
bæjarhluta. Viöbótin I skólahús-
næöi hefur alls ekki verið i takt
við f jölgun nemenda. Atvinnulifiö
er alltof einhæft og alls ekki nægi-
lega öflugt. Atvinnutækifærin eru
i rauninni mjög takmörkuö. Ef
viö ætlum aö bæta bæinn og
bæjarlifið veröur aö vinna mark
visst að úrbótum I þessum efnum
Betri bær og bæjarlif
Siöast en ekki sist veröur stjórn
bæjarmálanna að mótast af
samkennd meö fólkinu i bænum,
heiibrigöu viöhorfi til vinnandi
fólks og góöu samstarfi milli
bæjaryfirvalda og bæjarbúa
þannig aö allir finni aö þeir séu
þátttakendur i þvi aö gera góöan
bæ betri, fagran bæ fegurri og
bæjarlifið hlýlegt, mannlegt og
menningarlegt.