Muninn - 01.12.1935, Blaðsíða 2
2
Muninn
JÓKANN JÓNASSON.
H*,uatið 1931 kom sá maður vestan frá
Ö.xn#y á Breiðafirði, er Jóhann heitir.
Jóhann sá eg fyrsta sinni um borð í
e/a Goðafossx á leið frá Siglufiröi til
Akureyrar. Var hann þá á leið hingað i
M» A» Kunni eg þá engin deili á manninum.
Maðux þessi er all-mikilúðlegur ásýndum.
Hann er beeöi hárr- og herðibreiður og svaka-
l*gur að valiarsýn. Svipurinn er mikill,
nefið langt, þykkt og rautt i endann, kinn-
arnar holdmiiclar og slapandi, eins og mynd-
in sýnir, varirnar þykkvar og Aossheefar.
Hann rar i grófri frakicaúlpu og "trekrart'
huxum, sem féllu vel að um sitjandann,svo
að mótaði fyrir. Öll áferð andlits og
klæða sýndi mikið samreani og fönguleik, svo
að ekki verður annaó sagt en að hann vseri
i senn icarlmannlegur og þægilegur fyrir
auga. Leiifci mér maðurinn all-sterKlegur
Og datt Í hug, að hann hlyti ■•aó vera roskinn
hákarlaformaður vestan af Ströndum. jEkki
yrtum við hvor á annan, en athygli min
heindist ósjalfrátt að honum. Er eg icom
auga á fatlaöa hönd hans, þóttist eg viss
um*að hann hefði i mannraunum lent.
Siðar hlotnaðist raár sá heiður að
Aynnast Jóh. Jóhann vex i álxti vió Jcynn-
ingu, og her það vott um.að eitthvaó nýti-
legt sé yÍð manninn. Hann er lika sagður
vera hominn af stórum ættbálki þar vestra, sem rómaóur er
frá fornu fari, Skki get eg þó rakið ættir hans, en mjög
svipar honum til afreksmanna þeirra, er þaóan eru runnir.
Þó segja sumirj að Jóhann muni eigi alislenzkur vera, þá
er lengra dregur i ættir fram. Kemur mörgum saman um, að
hann sé i ætt við Georg gamla heitinn Brandes, sem heims-
fresgur er af ritsmið sinui . Hann er einnig viö hann
kenndur og kallaður JÓh. Brandes. Hvaðan sem ættir Jóh,
eru, skiptir þaó rainnstu máli, hitt er öllu mikilvægara
hvaða "ahsolute" rök og eiginleika Joh. hefir yfir að
ráða- Fremur er Jóh. ómannblendinn i fyrstu og fer
oft einförum, en þegar farið er að tala við hann, ger-
ist hann mjög málugur og getur haft ótrúlega marg-
breytt orð um litið eóa ekkert efni ■ Hesttir honum þá
til aó endurtaka setningarnar, ef til vill með nokkr-
ura breytingum, sem honum finnst betur fara. Verða þær
oft af þvi flóknar og torskildar, svo að illt er að
finna geranda og vita, hvaö af hverju stjórnast.
Talfærx Jóhanns er sá máttugi eiginleiki skaptur
að vera óþreytandi og óþrjótandi að orðgnótt. Hann
á þvi oft bágt með að hætta talanda, þá er hann
hefir byrjað. Við þetta bætist einnig vandvirkni
hans og kostgæfni og sýna endurtekningar hans það
bezt, að hann vill ekki láta setningarnar frá sér
fara fyrr en þær eru seraiilega gerðar. Auk þessa
kveður þó mest að rökfimi Jóhanns. Það má segja
um Hann, að illt sé að hasla honum völl i geimn-
þvi að hann er eins og krían, sem sjcaldan
seít, nema þegar hún verpir. Hann hefir tekið
ástfóstri við tvær áhrifslausar hreifingar-
sagnir, sem hann notar oft i ræðum sinum og
byggir rökvisi sina á. Þær heitaí að fara
og að koma.
Hann er hinn farandi og komandi maður,
Ef meginkjarni máls hans væri dreginn saman,
yrði hann þessi: Þegar eg er staddur á ein-
hverjum stað, hefi eg raeð einhverju móti
komið þangaö. til þess að fara þaðan aftur.
Eg hefi komið til að fara. Þegar eg kem til
einhvers staðar, get eg ekki annað en farið
þaðan aftur, og þegar eg fer frá einhverjum
staó, hlýt eg aó koroa til einhvers annajs
staðar i geiir.num. Jafnframt þvx sem eg er
farandx, er eg einnig komandi, því að á
saraa tima, sera eg er farandi frá einhverjum
stað, er eg einnig komandx txl einhvers
annars staóar. Af þvi leiðir, ao þegar eg
fer með teppi frá Ingvari til Bjarna, þá er
eg um leið að koraa með þau sömu teppi frá
Ingvari til Bjarna. Ergo: er eg kominn i
heiminn til aó fara. "Að heilsast og kveðj-
ast, það er lifsins saga", en sú lifsins
saga er sköpt meó því að kcma og fara.
JÓhann mun vera vel búinn um marga hlutx
þó lizt mér haran helzt kornrsJctarlega vaxinn
enda er hann gefinn fyrir náttúruvismdi og
vel af náttúrunni gerður, og mun hún hafa
gefið honum sjálfa sig i vöggugjöf.
M. A. mun ekki"gráta þurrum tárum" burt-
för Jóhanns, og væri ekki ólíklegt, að höfuð-
verðir skóiand og unnendur teekju sér orð
Egils gamla i munn og segðu
"Veitk ófullt
ok opxt standa
sonar skarð"
LÍkur svá at segja frá JÓhanni.
Unndór Jónsson.