Heimir - 01.04.1909, Blaðsíða 15

HEIMIR
231
yfir mannfélagiö, nema því aöeins a‘ö bieöi nienn og konur vaxi
aö manndómi og skyldutilfinningo, og velji og noti tækifæri,
sem gefast til framfara og fullkomnara lífs. Menn geta valiö
skírlífi, dyggö, hófsemi, heilagt líferni, eía kosið veginn, sem
íiiggur til þjáninga og aumiegs dauöa,
„Sonurinn skal ekki gjalda föðursins, og faöirinn ekki son-
arins; ráSvendnin s'.cal engum tilreiknast, nenta þeim ráövanda
og óguðleikinn engurn nema þeiin óguölega, l>\’í vil eg dæma
sérhvern yðar eftir sinni hegðan, segir Drottinn alvaldur."
Eg man eftir, einn dag, nú fyrir nokkrum mánuðum síðan,
að einii kunningi minn, sem hefir fjölda manns í þjónustu sinni,
sagði við mig, að hann hefði, með stórum tilkostnaði, komið á
nýju fyrirkomulagi á skrifstoíunum, er taka slcyldi í veg fyrir
allan þjófnað skrifstofuþjónanna. Nokkrar vikur liðu, og þá
réðist eg til að spyrja hvernig þetta hefði tekist. Eg man vel
eftir í hvaða róm hann sagði mér, að það hefði komið að engu,
jþví ungur uppskafningur, þar á skrifstofunum, sonur heiðvirðs
og heldur efnaðs manns, hefði komist í kringum það.
Nei, það er engin tilhðgun ennþá fundin, er komið geti i
staö manndóms og ábyrgðartilfinningar einstalclingsins, tneðai
allra stétta í manníélaginu. Fátækir eða ríkir, vitrir og fáfróð-
ir, allir, hver og einn, þurfa á þeim dyggðum að halda.
Þessvegna, þegar eg sé þúsundir ungra manna, og þúsundir
manna, sem eldci eru ungir, gjöra sig ánægða með að leggja sig
eftir hinuin fægstu lifnaðarháttum, reiðubúna að svíkjast undan
öllum ábyrgðarskyldum lífsins, fúsa að spilla manndómi sínum
og þegnrétti að þarfiausu, þá liggur mér við að segja, að ekki sé
hálfa eins inikið að ríki og kyrkju eins og að þessum mönnum.
Ef menn elcki vilja leggja fram lcrafta sína, svo þeirra betra
eðli komi í ljós, þá er skuldin ekki svo tnjög hjá fjairkomulagi
þjóðfélagsins, eins og hjá þessum tnönnum. Enginn niðurjöfn-
un getur búið til þjóð, af drengilegum, manndómsfullum mönn-
um og konum, úr hroða þeim, er sjálfviljuglega kýs að vera
andlegir og vitsmunalegir dvergar og dyrgjur.
„Þessvegna, af ávöxtunum skuluð þér þekkja þá! Lesa
tnenn vínber af þyrrium eöa fíkjur af þistlum?"