Alþýðublað Hafnarfjarðar - 19.06.1975, Blaðsíða 1
ALÞYDUBLAD
HATNARFJARÐAR
4tbl. júní1975
\Hvað á aö leggja
\mesta áherslu á
Forsíöuleioari
. í dag er 19. júní, baráttudagur
kvenrettinda og jafnréttis. Af því
tilefni er nær allt efnið í þessu
blaði frá konum komið. Sameinuðu
þjóðirnar hafa gert árið 19 7 5 að al-
þjóðlegu kvennaari. Þá skal hyggja
aö því, hvort konur njóta fullra
mannréttinda, þar með talið jafn-
rétti á við karla. Hvernig eigum
við Islendingar aö nota okkur þetta
tækifæri, kvennaárið 1975 ?
Eigum við ekki að nota það til
þess að hrista af okkur deyfðina og-
slenið og vakna til meðvitundar um
manngilai konunnar, um hæfni hennar
og rett til þess að taka fullan þátt
i motun og myndun þjöðfélagsins ? "
Eigum við ekki að veita konunni
fulla þátttöku í atvinnulífinu, ekki
se'm einhverri undirtyllu eða annars
(flokks manneskju, heldur á jafnrétt-
is grundvelli, bæði í orði og á borði
Eigum við ekki að hvetja ungu
stúlkurnar til aukinna menrrta, til
markvissrar baráttu fyrir hærri íaun
um," baráttu fyrir jafnrétti á vinnu-
markaðinum ?
Eigum við ekki að berjast fyrir
því, að bæði kynin hafi sem jöfnust
tækifæri til þeirra starfa sem hugur
þeirra og hæfileikar standa til ?
Eigum við ekki að gera sonum okkar
það ljóst, að þeir eiga flfestir fyr-
ir höndum að verða feður, sem hafa
skyldur að rækja við heimili og börn'
Framhald á baksíðu
í jafnréttismálunum í
husmoðir:
Að konur verði raetnar
jafnt og karlmenn á vinnu-
markaðinum og fái sömu laun
fyrir sömu vinnu.
Sigurborg Gísladóttir,
utivinnandi húsmóðir:
Það sem fyrst keraur i huga
minn við þessari spurningu
er: X>að þarf að nýta betur
þau réttindi, , sem við höfum
þegar fengið. Konur, við höf
um yfir að ráða helmingi
þess greindarmagns, sem
þjóðin geymir, en hvernig
nýtum við það ? Við megum
ekki vera sífellt óánægðar
og krefjast meiri réttinda,
meðan við notum ekki betur
þann rétt, sem við höfum.
Við nennum ekki einu sinni
að nota atkvæöisrétt okkar
í kjarabaráttu, hvað þá £-'¦
stærri málum. Mér finnst að
við getum best sýnt þeim
konum, sem undanfarna ára-
tugi hafa barist fyrir okkur,
sóma, með þvi að nýta þau
réttindi betur, sem unnist
hafa.
Að lokum smá orðsending
til karlkynsins. Finnst
ykkur ekki tímabært að bæta
við einu félaginu enn i all-
an þann félagafjölda sem til
er á íslandi í dag ? Það
gæti heitið Blásokkahreyfing
in. Markmið félagsins ætti
að vera að berjast fyrir
jafnrétti kynjanna gagnvart
afkvæmum ykkar. Þið með all-
an ykkar baráttuvilja sættið
ykkur við að hafa rainni rétt
til afkvæma ykkar en frum-
stæðustu dýr. Barnsmóðirin
getur gefið barn ykkar eins
og hvern annan hlut, án bess
að bera það mál undir ykkur.
Ég er þriggja barna móðir og
mjög hlynnt jafnrétti, en
þetta finnst mér ekki vera
jafnrétti.
laust launajafnrétti karla
og kvenna sem vinna við sömu
störf í þjóðfélaginu.
Jafnrétti í launamálum hefur
verið mjög ábótavant til
þessa. Mér finnst heldur
ekkert réttlæti í því, að
karlmenn sitji nánast einir
að best launuðu störfunum.
Annars ér það margt sem knýr
á hilgann, sem við gætum gert
ef við stöndum saraan. Það
höfum við sýnt í líknar- og
mannúðarmálum. Þess vegna
ættum við að leggja áherslu i
að ná jafnrétti við karlmenn
á sem flestum sviðum. Ég efa
ekki, að það tekst okkur með
sameiginlegu átaki.
Að lokum óska ég öllum kon
um alls hins besta á kvenna-
árinu með von um jafnrétti á
sem flestum sviðum.
Við konurnar vil ég segja:
Notum kvennaárið til að
ihuga, hvort við þyrftum
ekki að gera stærri kröfur
til okkar sjálfra, en við
höfum gert og nota betur þau
réttindi, sem þegar hafa
áunnist.
Ingibjðrg Daníelsdóttir,
starfsstúlka:
Það sem mér finnst að ætti
að leggja áherslu á i jafn-
réttismálum kvenna er tvimæla
Ingibjörg Logadóttir,
tækniteiknari:
^AtvTnnu og launajafn-
rétti og^virðingu á mik
ilvægi húsmóðurstarfsins
Einnig að aðstoð
eiginmanna almennt viö
heimilisstör og húshald
mætti vera meiri^_ Þá_
vilég fá fleiri konur á
Álþingi og til forystu.
Að lokum óska ég^öllun
konum velfarnaðar á
kvennaári og vona aö vii
gætum betur að hagsmunun
okkar í framtíðinni.
Sigríður TÓmasdóttir,
húsmóðir:
Það þarf að leiðrétta
launamisrétti karla og
kvenna, sem finnst í yms
um starfsgreinum. Einnig
finnst mér,að á kvenna-
ári ættum við húsmæður
að útrýma orðunum "bara
húsmóðir" og vinna að
því að ekki sé litið á
húsmóðurstöðuna og
móðurhlutverkið sem
eitthvert hjáverk
Asthildur Ólafsdóttir:
Konur eru líka menn
Á FUNDI, SEM BANDALAG KVENNA HAFNARFIRÐI HÉLT A SKIP-
HOLI NÚ í VOR, FLUTTI ÁSTHILDUR ÓLAFSDÓTTIR ÞETTA
ERINDI UM FÉLAGSSTÖRF KVENNA í HAFNARFIRÐI. MARGIR
HAFA ÓSKAÐ EFTIR ÞVÍ, AÐ ERINDIÐ YRÐI BIRT OG ER
ALÞÝÐUBLAÐI HAFNARFJARÐAR ÁNÆGJA AÐ ÞVl AÐ GETA NÚ
ORÐIÐ VIB ÞEIM ÓSKUM. BLAÐIÐ KANN ÁSTHILDI BESTU
ÞAKKIR FYRIR AÐ LEYFA ÞVÍ BIRTINGU ERINDISINS.
Skátafélagiö Hraun-
búar hélt vormót í
Krýsuvík um helgina.
Mót þetta yar skát-
unum til -"mikils sóma.
Mótið sóttu hátt á
fimmta hundrað skátar.
Það er sama sagan hér i
Hafnarfirði og viða annars
staðar á landinu, að litlar
sögur fara af konunni í is-
lensku þjóðfélagi, fyrr en
kemur fram á þessa öld.
Fram að þeim tíma er þjóð
félagið dæmigert karlmanna-
þjóðfélag, þar sem konunnar
er að litlu sem engu getið.
Hlutverk hennar felst þá
nánast í þvi að viðhalda
kynstofninum og framreiða
fæði og klæði á börn, hjú
og eiginmann. Hvorki hún
né aðrir eygja annað hlut-
verk henni til handa.
KONAN ER SJALFSTÆÐ MANNVERA
En allt er i heiminum
hverfult og margt breytist
i timanna rás. Karlar og
konur fara aö hvarfla hug-
anum að þvi, að konan sé
mannvera, sem geti hugsað
sjálfstætt og komist að
réttri niðurstöðu, rétt
eins og karlmaðurinn,
jafnvel tekið eigin ákvárð-
anir. Hún sé félagsvera,
sem geti a. m. k að hluta
til tekið bátt í stðrfum og
félagslífi utan heimilisins.
En þessi þróun tekur langan
tima og margir mætir menn,
karlar og konur, leggja
hönd á plóginn, áður en
upp er skorið og áföngum
i áttina að félagslegu og
fjárhagslegu jafnrétti er
náð.
HITT 1 MARK.
Á siðari hluta 18. aldar
má sums staðar sjá þess
merki, að konur eru að
vakna til nokkurrar sjálfs-
virðingar og sjálfstæðis og
nota jafnvel blöðin til
þess að ná sér niðri á
þeim, sem troöa á tilfinn-
ingum þeirra og réttlætis-
kennd. Gott dæmi um betta
er i Norðanfara 1867, en þá
birtist þar bréf til Signýj-
ar Pétursdóttur, Hólum i
Reykjadal i Þingeyjarsýslu
frá barnsfðður hennar og
fyrrverandi unnusta, en hún
sendir ritsjóranum bréfið
og biður hann að birta bað
i blaðinu, höfundinum til
sóma. Ritstjórinn varð við
ósk Signýjar og birti bréf-
ið, sem var þannig:
"Sæl vertu nú Signý.
Vegna allra kringumstæðna
læt ég þig vita, að ég er
hreint frá þvi horfinn að
öllu leyti að taka saman
við þig, og máttu hafa huga
þinn hvar sem þú vilt annars
staðar en hjá mér, og óska
ég þér alls góðs njótandi
að verða fyrr og seinna.
Vertu nú sæl.
Núverandi á Siglufirði 14.
febrúar 1867, Jón Jónsson
snikkari.
P.S. Ég bið að heilsa
dóttur okkar."
Þetta er talandi dæmi um
hugsunarhátt þessa tima.
Hann lætur Signýju vita, að
hann sé að öllu leyti frá
þvi horfinn að taka saman
við hana, en leyfir henni
siðan náðarsamlegast að
hafa huga sinn hvar sem
hún vilji annars staðar
en hjá sér. Það var henni
alveg forboðið. Þangaö-
skyldi hugur hennar aldrei
hvarfla, enda þótt hún
hefði dóttur hans fyrir
augum daglega. En viðbrðgð
Signýjar er lika gott dæmi
um það sem koma skal. HÚn
tekur ekki svona meðferð
þegjandi. Bréfið skal í
blöðin, hðfundinura til
heiðurs. Og illa er ég
svikin, ef það konuskeyti -
hefur ekki hitt i mark.
MEIRI MENNING,
AUKIÐ KVENFRELSI.
í "Öldin sem leið" er
þess getið meðal markverð-
ustu atburða ársins 1885,
að Páll Briem lögfræðingur
hafi haldið fyrirlestur i
Reykjavik um baráttuna fyr-
ir frelsi og menntun kvenna
og haft um 120 áheyrendur.
Fyrirlesarinn sýndi fram á
það, að frelsi og réttindi
kvenna færu jafnan eftir
menntun þjóðanna. Viili-
mannaþjóðir færu mjög illa
með konur, en þvi meiri sem
menning þjóðanna væri, þvi
meira væri kvenfrelsið.
Rakti hann síðan sðgu
kvenfrelsismálsins á 19.
öldinni og gat um islensku
framhald á bls. 2