Verði ljós - 01.08.1901, Blaðsíða 8

120
nefna tár hans yfir höfuðborg fósturjarðar hans og hin viðkvæmu orð,
er þeim fylgdu: Æ, að þú að minsta kosti á þessum þínum degi
vissir hvað til þíns friðar heyrði (Lúk. 19, 41).
Það er því kristileg skylda, að elska þjóð sina. Ættjarðarástin
er kristileg dygð, og sá sem ekkert hefir af henni, honum gjöra
heíðingjar kinnroða.
Þeir menn hjá hverri þjóð, sem eru bezt kristnir, sem liafa mest
fengið af Krists anda, þeir haía einnig sannasta ættjarðarást, hera
helzt hag hennar fyrir brjósti og hafa mesta löngun til að leggja eitt-
hvað til þess verks að bæta hann, þótt að eins nokkrir þeirra gjöri það
opinberlega fyrir allra augum. Hinir aðrir eru þá sem hinir kyrlátu í laud-
inu og gjöra það með trúmensku á sínu þrönga verksviði, þolgæði i
þrautum og annari fagurri hegðun. Mikið af framförum síuum á hver
þjóð að þakka þessari dygð. Ættjarðarást var það, sem á nýliðinni
öld knúði nokkra ágætismenn af ýmsum stéttum hér á landi, til þeirrar
starfsemi, er ýmsir óheillavænlégir hlekkir urðu að bresta fyrir af þjóð
vorri, og leiddi hana á nýjar brautir til framfara, og því eigum vér það
að þakka, að ný atvik, er komið liafa til að hnekkja hag þjóðarinnar, hafa
ekki ollað enn meiri vandræðum, en þau liafa þó enn gjört.
Kærleikurinn er meðaumkunarsamur, segir postuliuu (1. Kor. 13).
Ættjarðarástin hlýtur þá eiuuig að vera það. Hafi það þótt miskunnar-
leysi af prestinum og Levítanum, að ganga fram hjá einum særðum
manni án þess að rétta honum hjálparhönd (Lúk. 10, 31), þá væri það
enn meira miskunnarleysi að ganga fram bjá heilli þjóð, sem liggur í
sárum, án þess að veita þá hjálp, sem auðið er. En til þess aðgeta
aumkað, verður að þekkja eymdina. Það er því og ekki siður eðli kær-
leikans, að hafa opin augu, til að sjá eymdina, en hjarta til að aumka.
En annað er að sjá bágindi, og annað að sjá orsök þeirra. Jafnvel i
einstaklingslifinu er það stundum toi'velt, að sjá, hvað því aðallega
veldur, að eiun eða aunar maður er kominn í eyindarhag, en því flókn-
ara og örðugra er það i þjóðfélaginu. Fyrir þvi hefir og stundum farið
svo, að menn, sem hafa látið til sín taka um hag jijóðar og ‘óskað um-
bóta á honum, hafa eigi komið augum á J>að, er mestu varðar, og því
barist fyrir því, er seinna reyndist minna virði en við var búist.
Miklu skiftir þvi, að þeir, sem hugsa um hag þjóðarinnar og óska
umbóta á honum, geti grafið fyrir ræturnar á meinunum, og séð, hvað
hana mest og fyrst og fremst vantar. Þá muu það koma í ljós, að ekki
dugir að festa sjónir eingöngu á hinu ytra, á erfiðleikum í bjargræðis-
vegum, verzlun, stjórnskipun og öðru þess konar.
Að vísu er einnig alt þetta mikilvægt, og vér viljum i sannleika
einnig með þjóð vora i huga biðja af hjarta: Gef oss í dag vort dag-
legt brauð. Ef vér sjálfir sitjum við nægtaborð, skyldum vér þá ekki
með meðaumkun vilja minnast þeirra samlanda vorra, sein mcð nauman