Nýjar kvöldvökur - 01.07.1956, Page 10

90
FRÁ GRÍMI THOMSEN
N. Kv.
dóm hans um Steingrím Thorsteinsson.
Hann er svona:
Steingríms Ijómar ljóða fans.
lærdómsblóma falinn;
er í sóma utanlands
annar Hórner talinn.
Nú eru menn að vísu hættir að jafna
Steingrími við Hómer, en hins vegar njóta
ljóð Gríms sívaxandi hylli, og er það ef til
vill eðlilegt, að þau séu lengi að vinna sér
vinsældir. I kvæðum Gríms eru oft auðsæir
gallar á kveðandi og rími, en vandlega og
oft þarf að lesa kvæðin, til þess að menn
fái notið að fullu kosta þeirra: skynsam-
legrar hugsunar og kjarnmikils máls. Kvæði
Gríms eru betur fallin til lestrar en upp-
lestrar, og þau þola það kvæða bezt að vera
lesin aftur og aftur, en fölna ekki eftir
fyrstu kynni ems og svo mörg kvæði, sem
glæsileg eru við fyrstu sýn og hrífa lesanda
og áheyranda í svip. Kvæði Gríms þurfa
tíma til þess að hljóta vinsældir, og þann
tima hafa þau nú fengið, svo að nú er Grími
skipað á fremsta bekk íslenzkra ljóðskálda
fyrr og síðar.
Grímur Thomsen fæddist á Bessastöðum
á Álftanesi 15. maí 1820. Faðir hans var
Þorgrímur Tómasson gullsmiður og skóla-
ráðsmaður á Bessastöðum, en móðir Ingi-
björg Jónsdóttir, alsystir Gríms lögmanns.
Tvær dætur áttu þau hjón, en Grímur var
einkasonur, og skyldi ekkert til sparað, að
uppeldi hans og menntun mætti verða sem
bezt. Benedikt Sveinbjarnarson Gröndal,
sem einnig ólst upp á Bessastöðum, segir
svo í Dægradvöl: „Gullsmiðurinn átti 3
börn: Grím og tvær dætur og voru þau öll
nokkuð eldri en við. Við börnin sáum þau.
sjaldan, og fengum nærri því aldrei að
koma út á hlaðið gullsmiðsstofumegin og
vorum við því ókunnug; það var eins og
þessi börn væru álitin meiri háttar en við.
Við lékum aldrei saman; um Grím vissi ég
ekkert, en ég fann þá þegar, að hann átti að
verða eitthvað extra.“
Þetta voru orð Gröndals, og svo mikið
er víst, að Grímur var ekki settur í Bessa-
staðaskóla, heldur nam hann skólalærdóm
bjá séra Árna Helgasyni í Görðum og
brautskráðist stúdent frá honum 17 ára
gamall. Séra Árni var lærður vel og gáfað-
ur, orðheppinn og fyndinn með afbrigðum,
en stundum svarakaldur og meinlegur, og
trúlega hefur Grímur meira af honum lært
en latínu og grísku. Þegar að loknu
stúdentsprófi sigldi Grímur til Kaupmanna-
hafnar og skyldi lesa lögfræði, en það hef-
ur þá þótt einna framavænlegast. En litla
rækt lagði Grímur við lögin og snéri sér
brátt að fagurfræði og bókmenntum. í Höfn
barst hann meira á en dæmi voru til um ís-
lenzka stúdenta. Umgekkst hann höfðingja
og ríkismenn og reyndi að halda til jafns
við þá, en reikningunum rigndi yfir föður
hans, og hafa menn jafnvel komizt að þeirri
niðurstöðu, að hann hafi á einu ári eytt allt
að fjórföldum árslaunum föður síns. Bæði
þetta háttalag og fráhvarf hans frá lögfræð-
inni olli foreldrum hans sárum vonbrigð-
um, en um sama leyti og móðir hans talar
um það í bréfi, að hann sé að „drabba í
skáldskap“, fékk hann önnur verðlaun fyrir
samkeppnisritgerð um franskar bókmennt-
ir. Þá er að geta ástarævintýris, er Grímur
rataði í á námsárum sínum. Kynntist hann
í Höfn glæsilegri kennaraskólastúlku að
r.afni Magdalene Krag. Urðu kynni þeirra
svo náin, að 16. júní 1843 ól hún Grími son.
Ekki gekkst þó Grímur opinberlega við fað-
erni sveinsins, og var hann skírður Axel Pe-
ter Jensen. Hins vegar sá Grímur um upp-
eldi hans og kostaði hann til sjóliðsforingja-