Templar - 23.11.1923, Qupperneq 3
TEMPLAR
51
Bindindis-guðsþjónustan í Reykjavík, eins
og hinar, sem eg hefl haft pá ánægju að
halda í þessari íslandsferð minni, er nýjung
i bindindis-boðuninni hér á landi, og má
segja, að tvent hefir áunnist með þeim: 1)
Fjölda margir, sem ekki sækja bindindis-
fyrirlestra i almennum samkomu- og stúku-
húsum, hafa nú komið og oröið fyrir áhrif-
um i bindindisátt, og 2) sú boðun, sem hefir
farið fram við þessar guðsþjónustur, hefir
komið bindindi og bannstarfi i skyrara og
nánara samband við lifandi kristindóm, en
hin almenna bindindisboðun hefir gert. —
Retta hvorttveggja er áreiðanlega mikill á-
vinningur.
Vestfjarða-för.
Hinn 12. okt. fórum við með »Sirius« til
ísafjarðar. Ætlan vor var sú, að starfa að
málefni voru á ísafirði og kring um Djúpið
þangað til »Gullfoss« færi suður. Við kom-
um til ísafjarðar hinn 13. okt. og vorum
þar og í grend til hins 19. að kveldi.
Af því að búast mætti við mikilli aðsókn
að fyrirlestri á ísafirði sunnudag, báðum
við sóknarprest um leyfi til þess að nota
kirkjuna. Presturinn, sem er mjög vinveittur
bindindisstarfinu, var ekki viss um, hvort
leyfilegt væri að opna kirkju fyrir slíka
guðsþjónustu, og simaði hann þvi til biskups
fyrirspurn um það. Svar biskups var á þá
leið, að ekkert væri til fyrirstöðu, og sýnir
það víðsýni hans og sann-kristilegan skiln-
ing hans á málinu, enda í samræmi við al-
menna afstöðu kirkjumanna i öðrum lönd-
um.
Bindindis-guðsþjónustan á ísafirði á sunnu-
dagseftirmiðdag 14. okt. var mjög fjölsött,
svo margir urðu að standa. Hún fór mjög
hátíðlega fram, og margir þökkuöu mér
innilega fyrir ræðuna.
Sunnudagskveldið var haldinn fjölsóttur
fyrirlestur i Hnifsdal (um 150 manns). Á
mánudag talaði eg í Bolungarvik (um 60—70
manns).
Þriðjudagskveldið 16. okt. höfðum við
fund í Bíó á ísafirði. Voru þar viðstaddir
300 manns. Eftir fyrirlesturinn voru frjálsar
umræður um bannmálið og stóðu þær yfir
til miðnættis. Voru undirtektir manna mjög
ákveðið með bannlögum. Bæði þingmanns-
efnin lýstu ákveðnu fylgi með því að gera
alt, sem hægt verður, til þess að útvega
landinu nýa fiskmarkaði, svo hægt sé að
losa landið nndan hinni spönsku vinkúgun,
en fullkomin bannlög verði bráðlega lög-
leidd.
Auk áður getinna funda tókum viö þátt í
tveimur stúkufundum á ísafirði (i st. »ís-
firðingur« og í st. »Nanna«). Voru þeir báðir
vel sóttir og skemtilegir.
Sjóhrakningn *
mikla lentum við i á leiðinni milli ísaQaröar
og Stykkishólms’ Má segje, að voðastormur
hafi tafið skipið meir en sólarhring. Var
farið talsvert út á haf milli íslands og Græn-
lands.
Okkur þótti vænt um að ná iandi aftur á
sunnudag, og þótt erfilt væri að ná inn, þá
var höfnin við Stykkishólm ágæt, svo að
heita mátti, að þar væri logn.
Guðsþjónustu hélt eg í Stykkishólms-kirkju
að kveldi sunnudagsins. Var hún svo vel
sótt, að margir urðu að standa og fjöldi frá
að hverfa.
Á mánudagskveld var fyrirlestur haldinn
i samkomusalnum í Stykkishólmi. Sóttu hann
*m 100 manns og má það gott heita, þegar
þess er gætt, að mjög margir voru bundnir
við vinnu og afgreiöslu skipsins.
í Stykkisliólmi er stúka, Hildur Nr. 180,
sem nú um tíma hefir legið niðri. Svo virt-
ist þó, að von sé á þvi, að hún aftur taki
til sturfa. Við áttum umræðu um þetta áður
en viö fórum við tvo helstu menn stúkunn-
ar, þá Guðmund kaupfélagsstjóra og Þorlefi
Jóhannsson pakkhúsmann, og hvöttum þá
tii að reyna að láta stúkuna taka til starfa
aftur 1. nóv., ef unt væri.
í Flatey var eigi hægt að halda fund, af
því skipið stóð of stutt við.
Eg þakka yður, br. stórtemplar, fram-
kvæmdanefnd Stórstúkunnar og öllum þeim
félögum Reglunnar, sem veittu mér og konu
minni góðar viðtökur.
Von mín er, að verk það sem er unnið
að máli voru, verði til þess að flýta fyrir
algerðum sigri á íslandi.
í trú, von og kærleika.
Davíd Ösllnnd.
Ný umdæmisstúka
var stofnuð á Norðfirði 1. þ. m. af br.
Valdimar Snævar skólastj. Embættis-
menn voru kosnir:
U. æ. t. Sigdór V. Brekkan kennari
Norðfirði.
U. k. Ingvar Pálmason alþingism.
Norðfirði.
U. v. t. Guðm. Loptsson bankastjóri
Eskifirði.
U. g. u. t. Pétur Einarsson Seyðisfirði.
U. g. kosn. Jón Jónsson í Firði bæarf.
Seyðisfirði.
U. g. b. Einar Loftsson kenn. Eskif.
U. rit. Björn Ingvarsson Norðfirði.
U. gjk. Páll G. Þormar kaupmaður
Norðfirði.
U. kap. Sverre Johansen verslunarm.
Reyðarfirði.
F. u. æ. t. Valdimar V. Snævar skólastj.
• Norðfirði.
U. a. r. Stefán Árnason Seyðisfirði.
U. dr. Sveinn Guðnason Eskifirði.
U. a. dr. Stefanía Snævar frú Norðf.
U. v. Óli Vigfússon Norðfirði.
U. ú. v. Þorlákur Guðmundss. Eskif,
Sem umboðsm. stórt. var mælt með
br. Vald. V. Snævar.
Ákveðið var að umdæmið næði yfir
báðar Múlasýslur og Hornafjörð.
Afnám bannlaganna.
Gunnar Egilsson reit nýlega stórorða
grein i Morgunblaðið, þar sem hann
sagði meðal annars, að framkvæmdar-
nefnd Stórstúkunnar hefði samþykt,
fyrir sitt leyli, að bannlögin yrðu af-
numin.
Peir, sem þá sátu í framkvæmdar-
nefndinni voru Þorvarður Porvarðarson
stórtemplar og með honum: Pórður
Bjarnason, sr. Ingimar Jónsson, Isleifur
Jónsson, Jón Árnason, Jóh. Ögm. Odds-
son, FIosi Sigurðsson, Hallgrimur Jóns-
son og Pétur Halldórsson.
Það er víst, að hvorki þessir menn,
né neinir aðrir hafa nokkru sinni sam-
þykt, að bannlögin skyldu numin úr
gildi, og það er vist, að það trúir því
engin, að þeir hafi gert það. Peir eru
allir betur kyntir en svo, þeir eru allir
svo þroskaðir menn.
Þessi afskaplegi ósanninda-þvættingur
G. E. hefir engin áhrif, hann er eins
og annar vaðall hans að engu hafður
hjá hverjum manni, sem komin er til
vits og ára og heldur fullum sönsum,
og því var í sjálfu sér óþarft að svara
þessu fleypri hans.
Pétar Zóphóniasson.
Endúrminningar,
(Endir),
En þetta, að eyðileggja bannlögin, það
mun jú hafa verið ósk meiri hluta ráð-
andi manna hér; stóð taflið svo, að
flestir eldri alþýðumenn af gamla skói- -
anum voru gersamlega hætlir áfengis-
nautn, en með spiltri ieiðsögn reis upp
ný ofdrykkjukynslóð með þeim yfir-
burðum þó, að nú var það talið dugur
og stærilæti, og að nú var kvenfólkið
orðið með og sannaðist þar hið forn-
kveðna: »Að lengi getur ilt versnað«.
Hverjum þeim, sem eigi væri orðinn
vanur og samdauua handaskolum, hálf-
velgju og ráðleysi hinnar opinberu starf-
semi, mundi þykja kynlegt ósamræmi í
þvi að vera í bannríki; en tekjuliðir á
fjárlögunum af áfengisverslun áætlaður
þrefaldur við það, sem hann varð hæst-
ur á meðan allir vínkranar stóðu opnir;
mundu beinlínis skammast sín fyrir
þann viðrinishátt, að vera hvorki fugl
né fiskur; án þess að saka þó þingið
fyrir að semja, skal þurfa kjark til fyrir
þjóðina að sigla lengi undir svo fölsk-
um bannfána; en andbanningar hefðu
aldrei getað gefið Reglunni jafn ámenni-
legt rothögg, hefði þeim eigi viljað til
þessi hvalreki frá Spánverjum. En töl-
urnar á fjárlögunum sýna Ijósar en ann-
að halla þjóðarinnar út af áfengiskaup-
unum, því sá arður getur aldrei orðið
meira en */ío af því sem sólundað er í
alls konar auðnuleysi, brjálsemi, óánægju
ábyrgðarleysi, heilsuskort og dauða. En
amargur og víst það maklegt er . . . «
Og það eitt er óhætt að fullyrða, að
hefði öll þjóðin staðið samhuga um
þenna málstað, væri ástandið alt annað
en nú er, og rnálum vorum öðruvísi
háttað og útlendir spekúlantar þá eigi
fengið á oss þennan höggstað. Nú byrj-
ar sennan aftur fyrir Templurum að
verja völlinn, aftur að reyna að reka ó-
fögnuðinn af höndum sér; vilji Reglan
eigi láta siga úr hömlu og reka á reið-
anum, þurfa bannvinir að vera samtaka
í því að beita inn á við dálitið annari
aðferð en í fyrra skiftið; nú dugar ekki
lengur neinn undirlægjuskapur né vatns-
blandsmiskunnsemi ætti aðstaðan að
vera þeim mun betri, þar sem opinber
liðsafli er þegar fenginn. í prestastétt-
inni höfum vér jafnan átt ósvikinn málm,
en nú virðast þeir fyrir alvöru vaknað-
ir til meðvitundar um þann þýðingar-
mikla lið kristniboðsins, að verja kirkj-
una árásum vindjöfulsins. Sama máli er
að svara með kennarastéttina, að nú
I litur út fyrir að hún sé sameiginlega að