Ægir - 01.07.1913, Blaðsíða 10

78
ÆGIR
umst ekki hjá því, að krefjast þess að fá
að laka að oss strandgæsluna að einhverju
leyti eða öllu, og er því rétt að leggja
nokkuð niður fyrir sér fyrirkomulag og
kostnað.
í »Aflurelding« getur próf. Guðm. Hann-
esson um slrandvarnaráællun sem hann
segist hafa fengið frá Norðmanni, sem
hafði vit á málinu. Samkvæmt því þarf
kostnaðurinn ekki að fara fram úr 50,000
kr. á ári. En þá er skipið líka miklu
minna en »lslands Falk«, en að sögn á-
ællunarhöfundar fullkomlega nægilegt til
þess að gera það gagn, sem eitt skip ann-
ars getur gert. Að Danir hafa einatt haft
stærri skip, kemur af því, að þeir ýmist
hafa ekki haft öunur smærri en þau skóla-
herskip, sem þeir halda úti hvort sem er,
og svo munu þeir og hafa liaft fleira á
bak við eyrað en strandvarnir einar, er
þeir bygðu »Fálkann«. Skólaskip er hann
til dæmis fyrir Dani og ætti því fyrst og
fremst að vera færður á sjóliðsreikning
þeirra sjálfra, og það þvi fremur sem þeir
mundu að sjálfsögðu nota hann í sínar
þarfir, ef slríð bæri að höndum. Auk þess
er liklegt, að þeir spari sér oft og einatt
að halda úti slærri skólaskipum fyrir varn-
arskylda sjómenn sína, einmitt vegna þess
að þeir halda úti »Islands Falk« og »Be-
skytteren«.
Eftir öllum líkum að dæma myndi það
vera mikið tjón fyrir oss, ef við þægjum
»Islands Falk« af Dönum til strandgæslu,
þótt að gjöf væri, því að fyrir þær 130,800
krónur, sem íslandi eru árlega reiknaðar
til ölmusu fyrir úthald hans, mundum vér
hæglega geta haldið úli tveimur fallbijssu-
bátnm, sem hvor um sig gerði meira gagn
en Fálkinn gerir nú.
í blaðinu »Ríki« 5. tbl. 18. ág. 1911, er
eftirfarandi skýrsla, sem einn þáverandi
alþingismaður (J. Þ.) fékk í hendur, og
var hún frá kapteini einum í llota Frakka.
Er hún um útgerð á islenzku strandvarn-
arsldpi, er nægja mundi jafnvel og annað
stærra:
»Skip af sömu gerð og botnvörpungur,
en útbúið sem skóla og spítalaskip, mundi
ef það væri 600 lestir að stærð, fást hjá
skipasmið í Le Havre fullbúið fyrir 250
þúsund franka, eða hér um bil 180 þús-
und krónur. Ef nota ætti slíkt skip til
strandvarna, yrði að vopna það með 2
fallbyssum 47 mm. að vídd, er drægi 6
kílómetra. Ferð skipsins með þessu verði
gæti verið 11 milur á vöku.
Officerar á skipinu yrðu að vera 5.
Tveir af þeim yrðu að kunna til hernaðar
og 1 þeirra vélafræði. Fessir þrír officerar
mundu fyrst í stað þurfa að vera útlend-
ingar og laun þeirra hæfileg 7000 frankar
eða rúmlega 5000 krónur. Þá væri liægt
að ráða á Frakklandi og væri bezt að láta
kunnuga menn gera það, svo að menn
ættu siður á hættu að fá land- og lið-
hlaupa. Auk þessara manna mundi næg
skipshöfn, ef 17 manns væri, og væri skip-
ið jafnframt skólaskip, mundu skipsmenn
fá ókeypis eða ættu jafnvel að gefa með
sér. Vélarpróf gætu þeir tekið hjá vél-
meistara skipsins. Kenslutíminn fyrir al-
menn skipstjóraefni yrði að vera 1 ár, en
fyrir herforingjaefni, er færir væri að veita
landhelgisgæzluskipunum forstöðu, 3 ár.
Útgerð skipsins öll mundi árlega kosta um
80,000 franka eða 57—58,000 krónur. Að
skipi og skolfærum mundi þurfa að ditta
4. hvert ár. Skipsmenn yrðu að vera
vopnaðir og hafa einkennisbúning, og bend-
ir lierforinginn lil, hvar vopnin fengist
hentuglega. Á spítala skipsins mælti gera
ráð fyrir 5 sjúklingum að jafnaði. Til
þess að útgerðin beri sig, yrði skipið að
ganga alt árið. í reksturskostnað skipsins
ællu botnvörpusektir og tekjur spítalans
að koma. Úllendir herforingjar mundu
ekki fást nema þeim væru ætluð eftirlaun.